Περί Καλλιτεχνικής Αξίας

Σε προηγούμενο thread (το οποίο είχε ατυχή κατάληξη) ισχυρίστηκα ότι είναι αβάσιμος ο ισχυρισμός πως η παραδοσιακή μουσική έχει στις μέρες μας μειωμένη καλλιτεχνική αξία, διότι ποτέ δεν είχε τέτοια αξία. Συμπλήρωσα δε, ότι αυτό οφείλεται στο ότι οι δημιουργοί αυτών των ιδιωμάτων (οι πρωτότυποι/αρχικοί δημιουργοί) δεν είχαν καν καλλιτεχνική πρόθεση, το οποίο είναι λογικό ότι ξενίζει ως άποψη.

Ισχυρίστηκα ότι έχω "crystal-clear" απόψεις γι' αυτά τα θέματα, το οποίο επίσης ενόχλησε ορισμένους οι οποίοι δεν είναι άλλωστε σε θέση να γνωρίζουν ότι προέρχομαι από μακρά θητεία στο χώρο της Φωτογραφίας, ως επαγγελματίας αλλά και ως δάσκαλος στις επιφανέστερες ιδιωτικές σχολές της χώρας μας. "Crystal-clear" δε σημαίνει απαραιτήτως ορθές ή αμετάκλητες, αλλά σημαίνει ότι έχω πλήρη επίγνωση των συνθηκών υπό τις οποίες διαμορφώθηκαν, μπορώ να κατονομάσω τις πηγές μου και μπορώ να παρουσιάσω έργο (δικό μου και άλλων) που να υποστηρίζει αυτές τις απόψεις.

Για εκείνους που ζήτησαν (καλοπροαίρετα ή όχι) διευκρινήσεις, γράφω το κείμενο που διαβάζετε, με την ελπίδα ότι θα εξυπηρετήσει την περιέργεια κάποιων ή ότι θα την αυξήσει.

Πως έχουν λοιπόν τα πράγματα; Ο καλλιτέχνης όπως εννοείται στον 20ο αιώνα (εφ' εξής αναφερόμενος απλά ως "καλλιτέχνης") είναι προϊόν των ιδεών του ατομισμού/ατομικισμού, μάλιστα ο Wilde έχει γράψει ότι ο καλλιτέχνης είναι ο ατομισμός στην ύψιστη μορφή του. Ο παραδοσιακός καλλιτέχνης, δηλαδή αυτός που εννοούσαμε στο thread ως υπεύθυνο για την αναπαραγωγή και πιθανή εξέλιξη της παραδοσιακής μουσικής (και τον οποίο θα λέω πιο κάτω "λαϊκό καλλιτέχνη"), είναι διαφορετικού τύπου άνθρωπος και - όπως θα υποδείξω - έχει διαφορετικές αντιλήψεις.

Έχοντας πει αυτά, παρακαλώ διαβάστε για ποιους λόγους ισχυρίζομαι αυτά για τα παραδοσιακά μουσικά ιδιώματα:

α) Ο καλλιτέχνης, όταν δρα σαν τέτοιος, επιδιώκει την διατύπωση (σε έργο) των αυστηρά προσωπικών του σκέψεων, στοχασμών, αντιλήψεων, συναισθημάτων, αισθητικής. Είναι πιθανό ότι κάποιοι άλλοι στο κοινό του, θα συμμεριστούν αυτή τη διατύπωση αλλά πολύ συχνά δεν μπορούν καν να την κατανοήσουν. Δεν είναι διόλου σπάνιο να περνούν πολλά χρόνια πριν ένα έργο αναγνωριστεί σαν αξιόλογο.

Στην περίπτωση του λαϊκού καλλιτέχνη, οι προτεραιότητες είναι συχνά διαφορετικές: δεν απασχολείται τόσο με τον εσωτερικό του κόσμο, όσο με τα στοιχεία που καθιστούν αυτόν τον κόσμο συμβατό με τον κοινωνικό του περίγυρο. Π.χ. ένας λαϊκός καλλιτέχνης θα τραγουδήσει για την ξενητιά, επειδή βλέπει να εξελίσσεται σαν κοινωνικό φαινόμενο δίπλα του, ακόμη και ον ο ίδιος δεν προτίθεται ποσώς να ξενιτευτεί. Επίσης, θα "πρέπει" να θρηνήσει για την ξενητιά και να φαντασιωθεί κλαμμένα μαντήλια, διότι οτιδήποτε άλλο θα ήταν προσβλητικό για το κοινό του.

β) Ο καλλιτέχνης, επειδή ακριβώς έχει συναίσθηση των δυσκολιών στην πορεία του προς την δημιουργικότητα, θέτει ελάχιστες προδιαγραφές για τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζεται η εργασία του, εκτιμώντας (ορθά) ότι χρειάζεται κάποια απομάκρυνση από τις καθημερινές συνήθειες προκειμένου να αυξηθεί η εγρήγορση του δέκτη. Θυμάμαι ότι οι έλληνες δημοσιογράφοι κοροϊδεύανε τον Κηθ Τζάρετ επειδή απαιτούσε να μην ανάβουν φλας και να επικρατεί σιωπή στις συναυλίες του (σήμερα βέβαια που όλοι πσρακαλούμε για δύο ώρες ησυχίας, οι αντιλήψεις έχουν αλλάξει). Κοινώς, ο καλλιτέχνης απαιτεί έλεγχο, απόσταση και αξιοπρέπεια στη διαδικασία παρουσίασης του έργου του.

Στην περίπτωση του λαϊκού καλλιτέχνη, δεν υπάρχει τίποτε απ' όλα αυτά. Είναι αναμενόμενο ότι το κοινό θα κάνει ότι γουστάρει, περιλαμβανομένου του να δεχθεί τροφή, να τσακωθεί, να χορέψει, να φλερτάρει να μεθύσει υπέρ του δέοντος και με τα αίματα ζεστά να κολλήσει και κάποιο χαρτονόμισμα στο μέτωπο του μουσικού. Η απόσταση από το κοινό καταργείται. Το ίδιο το έργο αλλάζει ακριβώς τη στιγμή που παρουσιάζεται αν χρειαστεί και ναι (όπως είπε ο sfaku) σε αυτό το ρευστό σκηνικό ειδικές ικανότητες για αυτοσχεδιασμό αναπτύσσονται και ανθίζουν.

γ) Ο καλλιτέχνης θα αναπτύξει ακριβώς εκείνο το επίπεδο τεχνικής κατάρτισης που θα του επιτρέψει την υλοποίηση του προσωπικού του οράματος. Δε θα ασχοληθεί με την τεχνική ούτε ένα δευτερόλεπτο περισσότερο απ΄όσο είναι πραγματικά απαραίτητο. Σκεφθείτε π.χ. εκείνον τον κιθαρίστα που παίζει στους καλούς δίσκους του Tom Waits, ο οποίος θεωρείται βέβαια "κουλός" από τους απανταχού κιθαρισταράδες, αλλά για κάποιον λόγο ξανα-άκουσα δίσκους του μετά από 15 χρόνια και θυμόμουν το κάθε τι.

Ο λαϊκός καλλιτέχνης, θα χρησιμοποιήσει την υπερβολική τεχνική σαν όπλο εντυπωσιασμού για την εξασφάλιση ενός ακόμη τεκμηρίου αποδοχής από τον κόσμο. Αν δεν την έχει (την τεχνική) αισθάνεται μειονεκτικά απέναντι σε άλλους που την έχουν. Η τεχνική, δεν είναι εύκολο να γίνει κατανοητή από απαίδευτο κοινό, αλλά είναι εύκολη η προσποίηση ότι είναι κατανοητή και - κυρίως - συναισθηματικά ανέξοδη... θέλω να πω.. όλοι χειροκροτούμε τον ακροβάτη όταν φτάνει στο απέναντι σχοινί αλλά δεν κινδυνεύουμε μαζί του... όπως θα κινδυνεύαμε από τη στενή παρακολούθηση ενός πραγματικού έργου τέχνης.

δ) Ο καλλιτέχνης, δεν παρασύρεται από την ευτέλεια του περιβάλλοντος του, ούτε καν από τις δικές του προσωπικές αδυναμίες χαρακτήρα. Ο Φελλίνι, συνέχιζε να γυρίζει ταινίες που κατήγγειλαν την τηλεοπτική αισθητική, μέχρι το τέλος της ζωής του, προβλέποντας ότι η Ιταλία θα γίνει υποχείριο της RAI και των απόψεων των ισχυρών κεφαλαίων πίσω της.

Ο λαϊκός καλλιτέχνης δεν έχει επιλογή: αν μία μέρα το κοινό του αποφασίσει ότι πρέπει να του πετάει πιάτα στο κεφάλι (κίνηση που κάποτε συμβόλιζε ότι "εδώ ήρθαμε για να ακούσουμε και όχι για να φάμε"), είναι υποχρεωμένος να το δεχθεί, διότι οτιδήποτε άλλο θα του κοστίσει την αποδοχή του κόσμου, την οποία χρειάζεται απελπισμένα. Το ίδιο θα συμβεί στον μουσικό της λαϊκής ορχήστρας όταν αίφνης δει πως πλέον δεν παίζει για να τραγουδήσει κάποιος, αλλά μάλλον για να ερεθίσει κάποια κυρία τα μάτια των θαμώνων.

Επειδή ζούμε καταμεσίς μίας μεγάλης χρονικής περιόδου όπου οι κοινωνίες κλίνουν προς τον ηδονισμό και την έλλειψη ήθους, είναι επόμενο ότι οποιαδήποτε απόπειρα εξέλιξης ενός παραδοσιακού μουσικού ιδιώματος, θα σημαίνει τον ευτελισμό του και τη στέρηση αξιοπρέπειας του ίδιου του ιδιώματος (αυτό ήταν το πρώτο πράγμα που έγραψα στο thread), παρ' ότι έχω όντως υπ' όψιν μου τουλάχιστον μία εξαίρεση (την παραδοσιακή κινέζικη μουσική, τόσο πριν όσο και μετά την επανάσταση), και επίσης ο sfaku ανέφερε ορθά ότι πολλοί νέοι μουσικοί ανακαλύπτουν μέσα από μία λόγια μουσική τις τεχνοτροπίες των παραδοσιακών μουσικών ιδιωμάτων, όπως την πολυτονικότητα.

Θα αναρωτηθεί κάποιος... είναι άραγε ο καλλιτέχνης ένας εσωστρεφής ψυχάκιας που δεν μπορεί να κάνει παρέα με ανθρώπους; Ε, μόνο όποιος δεν έχει δει ταινίες του Φελλίνι μπορεί να έχει τέτοιες απορίες, ή όποιος δεν παρακολουθεί την πορεία του Pat Metheny.. δύο μόνο παραδείγματα αρκετά για να κρατήσουν απασχολημένο έναν ερευνητή για πολλούς μήνες.

Ο καλλιτέχνης, παρ' ότι ασφαλώς επιθυμεί αναγνώριση και δόξα, είναι απόλυτα έτοιμος να μην τα απολαύσει (έτοιμος, με την έννοια ότι θα συνεχίσει να εργάζεται ακόμη και χωρίς αυτά : δείτε μόνο πόσοι πασίγνωστοι ζωγράφοι ή συνθέτες πέθαναν στην ψάθα).

Ας θυμόμαστε ότι κάθε σοβαρή συζήτηση (για την Τέχνη ή οτιδήποτε άλλο), ξεκινά από την παραδοχή αξιών. Π.χ. αν κάποιος επιμένει ότι ο Ταδόπουλος είναι μεγαλύτερος συνθέτης από τον Μότσαρτ, ε... προφανώς δεν υπάρχει καμία πιθανότητα για συζήτηση ή την ανταλλαγή γνώσεων. Υπάρχουν άλλοι που νομίζουν ότι καλλιτεχνική αξία είναι αυτή που προσδίδουν οι ίδιοι σε αυτά που... τους αρέσουν. Δυστυχώς για κάποιους, υπάρχουν κριτήρια με σχεδόν πανανθρώπινη αποδοχή, και υπάρχει όντως λόγος για τον οποίο κάποια καλλιτεχνήματα επιβιώνουν για αιώνες (χιλιετίες στην περίπτωση της Λογοτεχνίας), ενώ κάποια άλλα τα σβήνει ο ίδιος ο δημιουργός τους μία ώρα αφού τα τελειώσει.

Επίσης, ας κατανοήσουμε κάτι που - ειδικά στην Ελλάδα - έχει αγνοηθεί υπερ του δέοντος: οι Τέχνες είναι ένα αλληλένδετο σύνολο στο ιστορικό γίγνεσθαι. Κανείς πραγματικά ενδιαφερόμενος για τη Μουσική, δεν είναι αδιάφορος στα άλλα είδη Τέχνης (Ζωγραφική, Αρχιτεκτονική, Φωτογραφία, Λογοτεχνία) και συχνά η μελέτη ενός καλλιτεχνήματος αποκαλύπτει τα κλειδιά για την κατανόηση άλλου καλλιτεχνήματος. Αυτός είναι ο λόγος που το κείμενο χρησιμοποιεί αδιακρίτως παραδείγματα από διάφορους τομείς - η μελέτη οποιουδήποτε υποσυνόλου συνιστά παράλληλα και μελέτη του συνόλου.

Εξαιρετικο αρθρο,γιατι για αρθρο προκειται.

Προτεινω να γινει sticky.

Με εξαιρεση αυτο

Σκεφθείτε π.χ. εκείνον τον κιθαρίστα που παίζει στους καλούς δίσκους του Tom Waits, ο οποίος θεωρείται βέβαια "κουλός" από τους απανταχού κιθαρισταράδες, αλλά για κάποιον λόγο ξανα-άκουσα δίσκους του μετά από 15 χρόνια και θυμόμουν το κάθε τι.

Ο Mark Ribot ΚΑΝΕΙ τον κουλο σε αυτους τους δισκους ΑΚΡΙΒΩΣ γιατι ΕΙΝΑΙ καλλιτεχνης. 

Εξαιρετικό κείμενο .

Εγώ θα διαφωνησω στον διαχωρισμό του λαϊκού η μη καλλιτέχνη .

Για μένα ισχυει το "η είσαι καλλιτέχνης η δεν είσαι ."

Σίγουρα η παιδεία και η καλιεργεια παίζει σημαντικό ρόλο στην έκφραση της τέχνης

όμως ο τρόπος και η αισθητικη καθορίζουν το αποτέλεσμα .

Ο Θεόφιλος λαικος καλλιτέχνης ήταν ,υπολείπεται καλλιτεχνικής αξίας ;

Μήπως κάποια παραδοσιακά τραγουδια δεν ειναι καλλιτεχνικά διαμάντια ;

Επειδή δεν μπορούμε να αποδώσουμε τα εύσημα στον άγνωστο συνθέτη ,στιχουργο

και βαζουμε διπλα τη λεξη παραδοσιακο δεν έχουν καλλιτεχνικη αξία ;

Ο κάθε καλλιτέχνης έχει δικούς του μηχανισμούς δημιουργίας .

Το να τους γνωρίζουμε δίνει παραπάνω αξία στο εργο του

ενώ όταν δεν τους ξέρουμε απλά το έργο δεν έχει αξία ;

Μηπως ειναι ποσοτικο το θέμα ;

Η διάφορα ανάμεσα στον λαικό καλλιτέχνη κ τον καλλιτέχνη κατ εμε

έχει να κάνει με το αν ο ίδιος ο καλλιτεχνης αντιλαμβάνεται ως τέχνη τον τροπο έκφρασης του .

Για μένα παράδοση ειναι καλλιτεχνική έκφραση

χωρίς ταμπέλα δημιουργού η υπογραφη καλλιτεχνη

γι αυτό και εχει την δυνατοτητα να αναπαράγεται χωρίς πνευματικά δικαιώματα

με ότι αρνητικό συνεπάγεται πχ ,λαικοδημοτικα

Θενκς για το κατεβατό trolley.

Ερώτηση: γράφεις στο άλλο thread

Η ευτέλεια του νεο-ελληνικού πολιτισμού, αφορά στην ευτέλεια των αρχών που ασπάζεται η νεο-ελληνική κοινωνία: καμία τέχνη δεν έχει διαφύγει αυτού του μηχανισμού.

να υποθέσω πως αναφέρεσαι στην "λαϊκή τέχνη" μόνο (όπως την όρισες κατα κάποιο τρόπο στο εδώ κείμενο) ή όχι;

Επίσης έχεις να προτείνεις σχετικό υλικό (άρθρα/βιβλία κλπ) για κάποιον που ενδιαφέρεται για το θέμα;

Λοιπόοοον...Καταρχάς ευχαριστώ για το καλογραμμένο κείμενο με το οποίο εξηγείς την άποψή σου, καθώς ήμουν και εγώ από αυτούς που σε ρώτησαν σχετικά με τα κριτήριά σου, αφού πιστεύω ότι χωρίς αυτά, δύσκολο να γίνει συζήτηση επι του θέματος.

Στο ψητό τώρα:

Η προσέγγισή σου κατά τη γνώμη μου περιχαρακώνει έντονα τους όρους "τέχνη" και "καλλιτέχνης". Δεν έχω ασχοληθεί ομολογώ με τη φιλοσοφία ή την ιστορία της τέχνης για να ξέρω αν πρόκειται για προσωπική σου γνώμη ή για κάποια λιγότερο ή περισσότερο καθολική παραδοχή των μελετητών του θέματος, αν θέλεις διαφώτισέ με σχετικά με αυτό. Σε κάθε περίπτωση, σαν απλός θαυμαστής αρκετών μορφών τέχνης (ή και σαν καταναλωτής ακόμη, αν θέλουμε να είμαστε πιο πραγματιστες) διαφωνώ με αυτή την περιχαράκωση.

Επίσης βλέπεις το ζήτημα αποκλειστικά από την πλευρά του δημιουργού. Το κατά πόσο όμως κάτι έχει καλλιτεχνική αξία ή όχι, εξαρτάται και από την πρόσληψή του. Θυμάμαι κουβέντα καθηγητή μου στη φιλοσοφική (δυστυχώς ποτέ δεν ασχολήθηκα για να μάθω την πηγή αυτής της άποψης) ότι η τέχνη είναι κατά κάποιο τρόπο το αντίδοτο του σύγχρονου/εξελιγμένου ανθρώπου έναντι των έντονων συγκινήσεων της πρωτόγονης ζωής. Όταν ζούσαμε στις σπηλιές, οι καθημερινοί κίνδυνοι της συνάντησης με άγρια ζώα και η επιβίωση πρόσφεραν αυτή τη συγκίνηση που αφορά το "θυμικό" όπως το εννοούσε ο Πλάτωνας. Πλέον ο άνθρωπος καταφεύγει στην τέχνη κυρίως για να χτυπηθεί ξανά από αυτά τα κύματα αδρεναλίνης και συγκίνησης που μπορεί να περάσει ένα καλλιτεχνικό δημιούργημα. Δε συμφωνώ απολύτως με αυτήν τη σκέψη, καθώς οι αγώνες ταχύτητας πχ προσφέρουν τέτοια συγκίνηση, αλλά ασφαλώς και δεν είναι τέχνη, εντούτοις αναγνωρίζω ότι ένα καλλιτεχνικό δημιούργημα έχει εντονα αυτά τα χαρακτηριστικά. Όταν λοιπόν ο πατέρας μου φερ'ειπείν ενεργοποιεί όλο του τον θυμικό αλλά και πνευματικό κόσμο στο άκουσμα της δημοτικής μουσικής, πραγματικά θα ντρεπόμουν να ισχυριστώ ότι αυτή δεν είναι μια διεργασία που αίτιό της είναι η τέχνη.

Τέλος, ιστορικά, τα κριτήρια για την τέχνη πιθανόν να άλλαξαν. Εκφράζεις ίσως μια εντελώς συγχρονη και δυτικόφερτη θα έλεγα προσέγγιση, σύμφωνα με τα κριτήρια της οποίας τα ομηρικά έπη δεν έχουν καλλιτεχνική αξία. Δυσκολεύομαι να ταχθώ με κάτι τέτοιο.

Ο Mark Ribot ΚΑΝΕΙ τον κουλο σε αυτους τους δισκους ΑΚΡΙΒΩΣ γιατι ΕΙΝΑΙ καλλιτεχνης.  

Εννοείται. Γι΄αυτό έβαλα τη λέξη "κουλός" σε εισαγωγικά.

Εγώ θα διαφωνησω στον διαχωρισμό του λαϊκού η μη καλλιτέχνη .

Για μένα ισχυει το "η είσαι καλλιτέχνης η δεν είσαι ."

Έτσι είναι. Απλά επιχείρησα κάποια φρασεολογική συμβατότητα με το ατυχές thread (το οποίο βλέπω ότι καθαρίστηκε και πλέον δεν είναι "ατυχές").

Επίσης έχεις να προτείνεις σχετικό υλικό (άρθρα/βιβλία κλπ) για κάποιον που ενδιαφέρεται για το θέμα;

Ειδικά για την παραδοσιακή μουσική, πάντα εκτιμούσα τα κείμενα και (κυρίως) τις ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές του Λάμπρου Λιάβα. Υπάρχουν διάσπαρτες στο ίντερνετ και πιστεύω ότι βοηθούν στην διαμόρφωση ορθών τοποθετήσεων για το ζήτημα.

Τέλος, ιστορικά, τα κριτήρια για την τέχνη πιθανόν να άλλαξαν. Εκφράζεις ίσως μια εντελώς συγχρονη και δυτικόφερτη θα έλεγα προσέγγιση, σύμφωνα με τα κριτήρια της οποίας τα ομηρικά έπη δεν έχουν καλλιτεχνική αξία. Δυσκολεύομαι να ταχθώ με κάτι τέτοιο.

Όντως, τα κριτήρια άλλαξαν.. ή - για να είμαστε πιο προσεκτικοί - τα κριτήρια διαμορφώθηκαν, καθότι την εποχή του Ομήρου (τον οποίο ανέφερες) οι αντιλήψεις δεν ήταν ακριβώς... ανθρωποκεντρικές. Το ξέρεις ότι στην Ινδική Παράδοση, τα σημαντικότερα κείμενα φέρονται ως υπαγορευμένα από διάφορες θεότητες στον άνθρωπο που τα υπογράφει, όταν αυτός βρισκόταν σε κατάσταση βαθειάς έκστασης;

Σε ένα τέτοιο περιβάλλον αντιλήψεων, "καλλιτέχνης" με τον τρόπο που ορίζεται στο δικό μου κείμενο, δεν υπήρχε. Τα ίδια τα Ομηρικά Έπη, αποδίδουν σε άμεσες παρεμβάσεις εκ' μέρους των Θεών ένα σημαντικό τμήμα των εξελίξεων που περιγράφουν, οπότε ή πιστεύεις(ουμε) στο δωδεκάθεο, ή παραδεχόμαστε πως ο Όμηρος μάλλον απέφευγε να έρθει σε σύγκρουση με τις θρησκοληπτικές αντιλήψεις του κοινού του.

Απ' την άλλη, δεν είμαι ειδικός. Δεν ξέρω καν αν αυτό που έχει φτάσει στις μέρες μας ως Ομηρικό Έπος είναι όντως το αμιγές προϊόν εργασίας ενός ανθρώπου... δεδομένης της χρονικής απόστασης και του γεγονότος ότι για εκατοντάδες χρόνια τα έπη μεταφέρονταν προφορικά, είναι σχεδόν βέβαιο ότι στο μεταξύ οι αρχικοί στίχοι αλλοιώθηκαν.

Οπότε, φίλε Ριχάρδε, με αδικείς λίγο, με την έννοια ότι είναι πολύ δύσκολο να εξαχθούν συμπεράσματα όταν μιλάμε για τόσο παλιά έργα. Όπως ίσως πρόσεξες, στο κείμενό μου εξηγώ από την αρχή ότι μιλώ για τον 20ο αιώνα και - ναι - είναι δυτικότροπες αυτές οι αντιλήψεις σε σημαντικό βαθμό.

 

Οπότε, φίλε Ριχάρδε, με αδικείς λίγο, με την έννοια ότι είναι πολύ δύσκολο να εξαχθούν συμπεράσματα όταν μιλάμε για τόσο παλιά έργα. Όπως ίσως πρόσεξες, στο κείμενό μου εξηγώ από την αρχή ότι μιλώ για τον 20ο αιώνα και - ναι - είναι δυτικότροπες αυτές οι αντιλήψεις σε σημαντικό βαθμό.

 

Γι'αυτό ακριβώς προσωπικά προκρίνω την προσέγγιση του να κρίνω αν ένα έργο είναι καλλιτέχνημα ή όχι, βλέποντάς το ως ολότητα από την πλευρά του δέκτη. Πράγματι του να ορίσουμε ποιός είναι καλλιτέχνης και ποιός όχι, είναι δυσκολότερο εγχείρημα. Για τη δική μου αντίληψη, το καλλιτεχνικό έργο δεν προυποθετει αναγκαστικά έναν καλλιτέχνη ως δημιουργό, ειδικά με τα χαρακτηριστικά για τα οποία κάνεις λόγο.

Τα όσα γράφει ο Trolley είναι και ο κύριος λόγος που η σύγχρονη "τέχνη" είναι για πέταμα. Στις προηγούμενες εποχές η τέχνη ΔΕΝ εξέφραζε τις προσωπικές ιδεοληψίες του κάθε καμένου, αλλά ήταν η "ενσάρκωση επί της Γης" του Θείου Πνεύματος, ως τέτοια λογίζονταν και ως τέτοια καλούνταν ο καλλιτέχνης να την αντιμετωπίσει και να την εκφέρει.

Πλέον είναι το καταφύγιο του κάθε ματαιόδοξου κομπλεξικού εγωιστή, με τα γνωστά επακόλουθα (μουσική από αγγουράκια, αγάλματα από περιττώματα κλπκλπκλπ).