Αρθρο 2. ***ΠΡΟΣΟΧΗ:Βλέπε στο τέλος του παρόντος άρθρου σχετικές με αυτό ΑΥΟ κλπ ερμηνεία Υπόχρεοι σε τήρηση βιβλίων και στοιχείων. " 1. Κάθε ημεδαπό ή αλλοδαπό φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή κοινωνία του Αστικού Κώδικα, που ασκεί δραστηριότητα στην ελληνική επικράτεια και αποβλέπει στην απόκτηση εισοδήματος από εμπορική ή βιομηχανική ή βιοτεχνική ή γεωργική επιχείρηση ή από ελευθέριο επάγγελμα ή από οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση, καθώς και οι αστικές κερδοσκοπικές ή μη εταιρείες, αναφερόμενοι στο εξής με τον όρο <επιτηδευματίας>, τηρεί, εκδίδει, παρέχει, ζητά, λαμβάνει, υποβάλλει, διαφυλάσσει τα βιβλία, τα στοιχεία, τις καταστάσεις και κάθε άλλο μέσο σχετικό με την τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων που ορίζονται από τον Κώδικα αυτό, κατά περίπτωση". *** Η παρ.1 όπως είχε τροποποιηθεί με την παρ.1 άρθρ.21 Ν.2166/1993 (Α 137),αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ.1 άρθρ.2 ΠΔ 134/1996 ΦΕΚ Α 105/4-6-1996.Ισχύς από την lη του μεθεπόμενου μήνα από τη δημοσίευση του ΠΔ 134/96 στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως. "Για το χαρακτηρισμό αλλοδαπού προσώπου κατά τις διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου, ως επιτηδευματία, αρκεί η ύπαρξη πραγματικής - φυσικής επαγγελματικής εγκατάτασης στην ελληνική επικράτεια, ανεξάρτητα από το χαρακτηρισμό αυτής ως μόνιμης ή μη από άλλες διατάξεις. "Επιτηδευματίας για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος λογίζεται και κάθε αλλοδαπό νομικό πρόσωπο οποιασδήποτε μορφής που δεν έχει εγκατάσταση στην Ελλάδα, εφόσον αναγείρει ακίνητο εντός της ελληνικής επικράτειας ή πραγματοποιεί σε τέτοιο ακίνητο προσθήκες ή επεκτάσεις." Τα αναφερόμενα στο προηγούμενο εδάφιο δεν ισχύουν για τα πρόσωπα της παραγράφου 3." *** Τα εντός " " νέα εδάφια προστέθηκαν στην παρ.1 με την παρ.1 άρθρ.1 Ν.3052/2002,ΦΕΚ Α 221/24.9.2002μ (έναρξη ισχύος από 1ης Ιανουαρίου 2003),το δε προτελευταίο εδάφιο αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ.1 άρθρ.27 Ν.3522/2006,ΦΕΚ Α 276/22.12.2006.Ισχύς από 1ης Ιανουαρίου 2007. "Δεν θεωρούνται επιτηδευματίες: α) ο αγρότης και η αγροτική εκμετάλλευση που ορίζονται από τα άρθρα 41 και 42 του ν.2859/2000 (ΦΕΚ 248 Α`), εφόσον δεν έχουν ενταχθεί για τη δραστηριότητα τους αυτή στο κανονικό καθεστώς του νόμου αυτού, β) το φυσικό πρόσωπο πλην του ελεύθερου επαγγελματία που παρέχει υπηρεσίες περιστασιακά σε επιτηδευματία ή σε πρόσωπο της παραγράφου 3 του άρθρου αυτού και το σύνολο των ετήσιων αμοιβών του δεν υπερβαίνει το όριο της παραγράφου 5 του άρθρου αυτού για αυτούς που παρέχουν υπηρεσίες, εφόσον δεν είναι επιτηδευματίας από άλλη αιτία, γ) ο συγγραφέας δημόσιος ή ιδιωτικός υπάλληλος, ο συνταξιούχος για την πρώτη μετά τη συνταξιοδότηση του έκδοση βιβλίου και ο εισηγητής επιμορφωτικών σεμιναρίων δημόσιος ή ιδιωτικός υπάλληλος ή συνταξιούχος, εφόσον τα πρόσωπα αυτά δεν είναι επιτηδευματίες από άλλη αιτία, δ) το φυσικό πρόσωπο που σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 3 του ν. 2859/2000 (ΦΕΚ 248 Α`) δεν θεωρείται ότι ασκεί δραστηριότητα υπαγόμενη στο Φόρο Προστιθέμενης Αξίας, με την προϋπόθεση ότι δεν έχει την ιδιότητα του επιτηδευματία από άλλη αιτία και παρέχει υπηρεσίες προς τα πρόσωπα της παραγράφου 3 του άρθρου αυτού, ε) το φυσικό πρόσωπο που συνδέεται με σχέση μίσθωσης έργου με φορέα εκτέλεσης ερευνητικού έργου το οποίο χρηματοδοτείται ή επιχορηγείται γενικώς από την Ευρωπαϊκή Ένωση, εφόσον δεν είναι επιτηδευματίας από άλλη αιτία, το ποσό αυτών των αμοιβών του δεν υπερβαίνει το διπλάσιο του ορίου που ορίζεται από την παράγραφο 5 του άρθρου αυτού για αυτούς που παρέχουν υπηρεσίες και οι υπηρεσίες που παρέχει αφορούν αποκλειστικά το ερευνητικό έργο που χρηματοδοτείται ή επιχορηγείται από την Ευρωπαϊκή Ενωση." *** Τα άνω εντός " " εδάφια προστέθηκε με την παρ.2 άρθρ.27 Ν.3522/2006,ΦΕΚ Α 276/22.12.2006.Ισχύς από 1ης Ιανουαρίου 2007. 2."Τις υποχρεώσεις της προηγούμενης παραγράφου έχει και η κοινοπραξία επιτηδευματιών, που θεωρείται επιτηδευματίας για την εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα αυτού, εφόσον έχει ορισμένη επαγγελματική διεύθυνση, αποβλέπει στη διενέργεια συγκεκριμένης πράξης, αποδεικνύεται με έγγραφη συμφωνία, που κατατίθεται στην αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.) πριν από την έναρξη των εργασιών της, και τα μέλη της είναι, διαζευκτικά ή αθροιστικά: α) φυσικό ή νομικό πρόσωπο που το καθένα ασκεί δική του επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα, β) ομόρρυθμο μέλος διαφορετικής ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρίας, γ) αλλοδαπό φυσικό ή νομικό πρόσωπο που ασκεί επιχείρηση εκτός της ελληνικής επικράτειας, με την προϋπόθεση ότι έχει λάβει αριθμό φορολογικού μητρώου στην Ελλάδα πριν τη συμμετοχή του στην κοινοπραξία και αυτή εκπροσωπείται από ημεδαπό φυσικό ή νομικό πρόσωπο." *** Το πρώτο εδάφιο της παρ.2 αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ.3 άρθρ.27 Ν.3522/2006,ΦΕΚ Α 276/22.12.2006. "Η προϋπόθεση της διενέργειας συγκεκριμένης πράξης δεν απαιτείται προκειμένου για κοινοπραξία επιτηδευματιών που έχει ως αντικείμενο εργασιών: α) την αποκλειστικά εκτός της χώρας πώληση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών ή προβολή και προώθηση ελληνικών προϊόντων με οποιονδήποτε τρόπο, β) την εκμετάλλευση συγκοινωνιακών γραμμών πλοίων, γ) την εκμετάλλευση διεθνών λεωφορειακών γραμμών, δ) τη διενέργεια περιηγητικών πλόων και ε) την εκμετάλλευση ρυμουλκών και ναυαγοσωστικών πλοίων." *** Το τελευταίο εδάφιο της παρ.2 αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ.1 άρθρ.10 Ν.2954/2001,ΦΕΚ Α 255/2.11.2001. "Η επωνυμία της κοινοπραξίας απαρτίζεται από τα ονοματεπώνυμα ή την επωνυμία όλων των μελών ή τουλάχιστον του ενός εξ αυτών και τη φράση "και Σία". Εξαιρετικό ως μέλη κοινοπραξίας μπορεί να υπεισέλθουν οι κληρονόμοι αποβιώσαντος μέλους, εφόσον προβλέπεται ρητά στο συμφωνητικό που κατατέθηκε στη Δ.Ο.Υ. Σε κοινοπραξία μπορεί να συμμετέχει και άλλη κοινοπραξία, εφόσον προβλέπεται από διατάξεις της φορολογίας εισοδήματος. Για όσες κοινοπραξίες προβλέπονται από άλλες διατάξεις, εφαρμόζoνται οι διατάξεις της παραγράφου αυτής." *** Τα εντός " " ως άνω εδάφια προστέθηκαν στην παρ.2 με την παρ.2 άρθρ.1 Ν.3052/2002,ΦΕΚ Α 221/24.9.2002. Εναρξη ισχύος από 1ης Ιανουαρίου 2003. *** ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Με την παρ.32 άρθρ. 19 Ν.3842/2010,ΦΕΚ Α 58/23.4.2010,ορίζεται ότι: " Εντάσσονται την 1η Ιουλίου 2010 στη Β` κατηγορία βιβλίων οι επιτηδευματίες που τηρούν βιβλίο αγορών σύμφωνα με την απόφαση 1042718/295/0015/ ΠΟΛ.1112/12.3.1993 του Υπουργού Οικονομικών (ΦΕΚ 237 Β/7.4.1993) και τις διατάξεις της παραγράφου 6 του άρθρου 4 του Κ.Β.Σ., που καταργούνται με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου, καθώς και οι επιτηδευματίες που απαλλάσσονταν σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 2 του Κ.Β.Σ. από την τήρηση βιβλίων και υποχρεούνται σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου να τηρούν βιβλία". 3 "Το Δημόσιο, το ημεδαπό ή αλλοδαπό νομικό πρόσωπο ή επιτροπή ή ένωση προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, το αλλοδαπό νομικό πρόσωπο που δεν έχει εγκατάσταση στην Ελλάδα και αποκτά κυριότητα ή άλλο εμπράγματο δικαίωμα επί ακινήτου στην ημεδαπή, οι ξένες αποστολές και οι διεθνείς οργανισμοί υποχρεούνται μόνο στη λήψη, έκδοση, υποβολή και διαφύλαξη των στοιχείων που ορίζονται ρητά από τον Κώδικα αυτόν." *** Το πρώτο εδάφιο της παρ.3 αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ.4 άρθρ.27 Ν.3522/2006,ΦΕΚ Α 276/22.12.2006.Ισχύς από 1ης Ιανουαρίου 2007. "Τα πρόσωπα αυτά, εκτός από το Δημόσιο όταν ενεργούν πράξεις παράδοσης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών που υπάγονται στο φόρo προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.) ή στο φόρο εισοδήματος θεωρούνται επιτηδευματίες μόνο για τις δραστηριότητες αυτές και έχουν τις υποχρεώσεις της παραγρόφου 1 του όρθρου αυτού." *** Το δεύτερο εδάφιο της παρ.3 αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ.3 άρθρ.1 Ν.3052/2002,ΦΕΚ Α 221/24.9.2002.Εναρξη ισχύος από 1.1.2003 "4. Οι αγρότες και οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις που ορίζονται από τα άρθρα 41 και 42 του ν. 2859/2000 (ΦΕΚ 248 Α`), εφόσον δεν έχουν ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς του νόμου αυτού, υποχρεούνται να εκδίδουν μόνο δελτίο αποστολής στις περιπτώσεις που ρητά ορίζεται από τον Κώδικα αυτόν." *** Η παρ.4,όπως είχε αντικατασταθεί με την παρ.4 άρθρ.1 Ν.3052/2002, ΦΕΚ Α 221/24.9.2002,αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ.5 άρθρ.27 Ν.3522/2006,ΦΕΚ Α 276/22.12.2006.Ισχύς από 1ης Ιανουαρίου 2007. *** ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Με την παρ.7 άρθρ.46 ν.3220/2004,ΦΕΚ Α 15, ορίζεται μεταξύ άλλων ότι: " Για παραβάσεις έκδοσης πλαστών ή εικονικών φορολογικών στοιχείων ή νόθευσης αυτών, που διαπράχθηκαν μέχρι 31.10.2003 από τα πρόσωπα της παραγράφου 4 του άρθρου 2 του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων (Κ.Β.Σ.), για τις οποίες δεν έχουν εκδοθεί οι σχετικές αποφάσεις επιβολής προστίμου ή έχουν εκδοθεί αυτές κατά το χρόνο δημοσίευσης του νόμου αυτού, εφαρμόζονται οι διατάξεις της περίπτωσης γ` της παραγράφου 10 του άρθρου 5 του Ν. 2523/1997, εφόσον από τα πρόσωπα αυτά δεν έχει εισπραχθεί κανένα ποσό για επιστροφή Φ.Π.Α. ή για ειδικό φόρο κατανάλωσης εσωτερικής καύσης (DIESEL) κίνησης ή για επιδότηση αγροτικής παραγωγής, με βάση τα στοιχεία αυτά". 5.Απαλλάσσονται από την υποχρέωση της τήρησης των βιβλίων του Κώδικα αυτού και της έκδοσης των αποδείξεων λιανικής πώλησης αγαθών και παροχής υπηρεσιών οι επιτηδευματίες φυσικά πρόσωπα, που πραγματοποίησαν κατά την προηγούμενη ετήσια διαχειριστική περίοδο ακαθάριστα έσοδα μέχρι "10.000 ευρώ" από την πώληση αγαθών ή μέχριτο αυτό ποσό από την πώληση αγαθών και την παροχή υπηρεσιών, εφόσον στην περίπτωση αυτή τα ακαθάριστα έσοδα από την παροχή υπηρεσιών δεν υπερβαίνουν τα "5.000 ευρώ" ή μέχρι "5.000" ευρώ από την παροχή υπηρεσιών, καθώς και τα φυσικά πρόσωπα που εκμεταλλεύονται φορτηγά πλοία του Ν. 27/75 (ΦΕΚ Α`77), των οποίων η συνολική χωρητικότητα δεν υπερβαίνει τους πεντακόσιους (500) κόρους. *** ΠΡΟΣΟΧΗ Τα όρια της παρ.5,τα οποία είχαν αναπροσαρμοσθεί με την παρ.1 άρθρ.17 Ν.2948/2001 σε 7.500 ευρώ και 3.000 ευρώ αντίστοιχα,και στη συνέχεια σε 9.000 ευρώ και 4.000 ευρώ αντίστοιχα με την παρ.5 άρθρ.1 Ν.3052/2002,ΦΕΚ Α 221/24.9.2002,αναπροσαρμόστηκαν σε 10.000 ευρώ και 5.000 ευρώ αντίστοιχα με την παρ.6 άρθρ.27 Ν.3522/2006, ΦΕΚ Α 276/22.12.2006.Ισχύς από 1ης Ιανουαρίου 2007. "Οι διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου της παραγράφου αυτής δεν εφαρμόζονται επί ελευθέρων επαγγελματιών, επί επιτηδευματιών που πραγματοποιούν ακαθάριστα έσοδα από χονδρικές πωλήσεις κατά ποσοστό τουλάχιστον εξήντα τοις εκατό (60%) ή εξαγωγές ανεξάρτητα από ποσοστό, επί επιτηδευματιών που υποχρεούνται στην τήρηση πρόσθετων βιβλίων της παραγράφου 5 του άρθρου 10 του παρόντος Κώδικα, ως και επί επιτηδευματιών που παρέχουν υπηρεσίες από επαγγελματική εγκατάσταση ή παρέχουν υπηρεσίες επισκευής ή συντήρησης τεχνικών έργων ή εγκαταστάσεων επιτηδευματιών ή μη. Ειδικά και ανεξάρτητα από το ύψος των ακαθάριστων εσόδων απαλλάσσεται από την τήρηση βιβλίων, ο πλανόδιος λαχειοπώλης, μόνο για τη δραστηριότητα αυτή." *** Τα τέσσερα τελευταία εδάφια της παρ.5 αντικαταστάθηκαν ως άνω με την παρ.1 άρθρ. 19 Ν.3842/2010,ΦΕΚ Α 58/23.4.2010. ΠΡΟΣΟΧΗ: ΒΛ. άρθρου 92 του αυτού νόμου ως προς την έναρξη ισχύος των τροποποιήσεων που επιφέρει. 6. Τα βιβλία και τα στοιχεία του Κώδικα αυτού τηρούνται στην ελληνική γλώσσα και στο ελληνικό νόμισμα, εκτός αν έχει νομίμως επιτραπεί η τήρηση αυτών κατ` άλλον τρόπο. Τα στοιχεία που εκδίδονται για συναλλαγές με το εξωτερικό επιτρέπεται να διατυπώνεται σε ξένη γλώσσα και να αναγράφεται σ` αυτό το ξένο νόμισμα στο οποίο γίνεται η συναλλαγή. ***Σχετικές Αποφάσεις ΑΥΟ Α.Υ.Ο. 1115278/842/ΠΟΛ.1292/8.9.1993 (ΦΕΚ 728 Β`) Δυνατότητα μη τήρησης βιβλίων του Κ.Β.Σ., ορισμένων κατηγοριών επιτηδευματιών-ρύθμιση θεμάτων διάθεσης εφημερίδων και περιοδικών Α.Υ.Ο. 1083741/ΠΟΛ.1215/19.7.96 (ΦΕΚ Β672) Τρόπος φορολογίας των κοινοπραξιών πλοίων και των κοινοπρακτούντων μελών