Η νότα Λα και τα 440Hz

Σήμερα είναι αυτονόητος ο προσδιορισμός μια κοινής συχνότητας για εναν μουσικό τόνο, καθώς αποτελεί τη βάση για το κούρδισμα μιας ομάδας μουσικών οργάνων, ώστε να συνηχούν αρμονικά. Είναι εντυπωσιακό, όμως, οτι η πρώτη απόπειρα για έναν τέτοιο θεμελιώδη ορισμό έγινε το 1619. Μέχρι τότε κάθε εκκλησιαστικό όργανο που κατασκευαζόταν είχε τη νότα Λα συντονισμένη σε διαφορετική στάθμη, από 374 ως 567 Hz!

 To διαπασών του Handel έδινε μουσικό ύψος 422,5 Hz. O Praetorius ήταν εκείνος που πρότεινε τη ρύθμιση της Λα στα 424Hz to 1619. Αυτή η σταθερά για το pitch της Λα, επικράτησε για περίπου δύο αιώνες και είναι αυτή που χρησιμοποιήθηκε στις συνθέσεις των Hayden, Bach, Mozart και Beethoven. Στις αρχές του 19ου αιώνα, υπήρξε μια τάση για όξυνση αυτής της σταθεράς, πιθανότατα εξαιτίας της ευρείας χρήσης των χάλκινων πνευστών , για τα οποία είχε παρατηρηθεί οτι δίνουν "λαμπερότερο" ήχο σε ψηλότερα κουρδίσματα. Το 1859 μια επιτροπή, που ορίστηκε από τη Γαλλική κυβέρνηση, επέλεξε τη συχνότητα των 435 Hz για τη νότα Λα.

Στις αρχές του 20ού αιώνα, εμφανίστηκε μια νέα μέθοδος για τον προσδιορισμό του ύψους των μουσικών τόνων, το scientific pitch, σύμφωνα με την οποία όλα τα Ντο θα πρέπει να έχουν συχνότητα που να εκφράζεται ως δύναμη του 2 (128,256,512,...). Αυτό είχε σαν συνεπαγωγή τον ορισμό της Λα στα 431Hz. Aξίζει να σημειωθεί οτι κατασκευάζονται ακόμη διαπασών που χρησιμοποιούν αυτή τη μέθοδο, κυρίως για ιατρικούς σκοπούς.

To 1939, σε ενα παγκόσμιο συνέδριο στο Λονδίνο, αποφασίστηκε ομόφωνα η επιλογή της συχνότητας των 440Hz ως επίσημη για τη νότα Α4. Αυτό σημαίνει οτι οι σύγχρονες κλασικές ορχήστρες εκτελούν έργα του Mozart και του Beethoven περίπου ενα ημιτόνιο ψηλότερα από την τονικότητα για την οποία είχαν γραφτεί.

Πηγή : The Science of Sound, Rossing, Moore & Wheeler