toneless

Είναι ότι πιο μινιμαλιστικό και ηχητικά καλό μπόρεσα να βγάλω από "κοινά" υλικά που μπορεί να βρει κάποιος σε μαγαζιά ηλεκτρονικών της γειτονιάς του. Στη πρώτη εικόνα βλέπουμε το σχέδιο του overdrive ...που ίσως να μην βοηθά και πολύ στην κατανόηση της κατασκευής. Nevermind! Θα του κάνω μια απλή περιγραφή, του ρίχνουμε μια ματιά και προχωράμε παρακάτω. Schematic: Στο σχέδιο παρατηρούμε τρεις αντιστάσεις (R1,R2,R3), δύο πυκνωτές(C1,C2), ένα τρανζίστορ (Q1),δύο διόδους (D1,D2), δύο jacks (In, Out) και μια τροφοδοσία (στη συγκεκριμένη περίπτωση 9V). Παρατηρούμε ότι όλα τα παραπάνω έχουν και τα αντίστοιχα σύμβολα τους. Από εδώ και στο εξής η παραπάνω εικόνα θα αναφέρεται σαν "schematic". Layout: Αυτό είναι το βασικό σχέδιο που θα μας βοηθήσει στην κατασκευή του πεταλιού. Μπορούμε να διακρίνουμε όλες τις ενώσεις μεταξύ των υλικών (οι ενώσεις μεταξύ διακόπτη, jacks και clip μπαταρίας είναι κοινές στο 90% των true bypass πεταλιών που κυκλοφορούν) και έτσι θα το χρησιμοποιήσουμε σαν το βασικό μας εργαλείο. Η έλλειψη "Gain" ποτενσιόμετρου, led ένδειξης Οn/οff και η χρήση διάτρητης πλακέτας έγιναν για χάριν ευκολίας. Η παραπάνω εικόνα θα αναφέρεται ως "layout". Υλικά που θα χρησιμοποιήσουμε: Αντιστάσεις 1/4 wattR1 - 2.2MR2 - 22KR3 - 560Ω ΠοτενσιόμετρoP1 - 100k λογαριθμικόΠυκνωτές 16vC1 - 0.22μFC2 - 0.22μf ΔίοδοιD1 - 1N4001 D2 - 1N4001 ΤρανζίστορQ1 - 2N3904Λοιπά υλικά :1 - DPDT διακόπτης1 - jack μονοφωνικό για σασί1 - jack στερεοφωνικό για σασί1 - κλίπ για 9v μπαταρία1 - Διάτρητη πλακέταΚουτί, καλώδιο, κουμπί ποτενσιόμετρουΚοφτάκι, κολλητήρι(30watt), καλάι, πολύμετρο κλπ"Μην τρελαθείτε αν δεν τα βρείτε όλα ακριβώς ή δεν είναι ίδιου τύπου με αυτά στις φωτογραφίες, δεν έγινε και τίποτα..." Κατασκευή: Η "διάτρητη" πλακέτα βοηθά στη συγκράτηση των υλικών σε ένα σταθερό σημείο, διότι από τη μια μεριά έχουμε τη δυνατότητα να κολλήσουμε τα υλικά μεταξύ τους. Κόβουμε ένα κομμάτι πάνω στο οποίο θα δουλέψουμε. Προσωπικά χρησιμοποίησα ένα κομμάτι 14x11 (ωφέλιμες τρύπες) αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα μεγαλύτερο κομμάτι για να έχετε περισσότερο χώρο και άνεση. Ξεκινάμε χρησιμοποιώντας το layout σαν οδηγό τοποθέτησης των υλικών μας. Το πρώτο πυκνωτάκι και η πρώτη αντίσταση τοποθετήθηκαν ήδη πάνω στη διάτρητη πλακέτα. Σύμφωνα με το schematic αλλά και με τις “γκρι” γραμμές του layout τα παραπάνω υλικά πρέπει να ενωθούν μεταξύ τους. Από την άλλη μεριά της πλακέτας ενώνουμε τα “ποδαράκια”… …και κατόπιν τα κολλάμε με το κολλητήρι μας. Συνεχίζουμε με τη βοήθεια του layout μέχρι να τοποθετηθούν όλα τα υλικά. Όποιο "ποδαράκι" πιστεύουμε ότι δεν θα μας χρειαστεί στη συνέχεια της κατασκευής μπορούμε να το αφαιρέσουμε. Παρατηρήστε ότι έχω τοποθετήσει τα υλικά σχεδόν ακριβώς όπως είναι και στο schematic. Αν και αυτό καταναλώνει πολύ χώρο στη πλακέτα μας δεν ενοχλεί μιας και είναι περισσότερο άνετο και κατανοητό. Η πίσω μεριά είναι κάπως έτσι. Έχοντας επιλέξει ένα κουτί της αρεσκείας μας ξεκινάμε να συνδέουμε τη πλακέτα με τα υπόλοιπα υλικά (jacks, dpdt switch κλπ). Μια καλή τακτική είναι να κολλάμε τα υλικά μέσα στο κουτί αλλά σαν πρώτο project προτείνω να μην ακολουθήσετε αυτή τη λογική καθώς επίσης να χρησιμοποιήσετε μεγαλύτερο μήκος καλωδίου από αυτό που νομίζεται ότι χρειάζεται. Το τελικό αποτέλεσμα είναι ίδιο με το αρχικό layout. Birth of "The Noiz" overdrive : Results may vary… Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε μεταλλικό κουτάκι βρείτε. Ανακυκλωμένα κουτάκια Nes Cafι, κουτάκια από Nivea και καραμέλες μπορούν να γίνουν το “σπίτι” της νέας σας κατασκευής. Άλλωστε για να έχετε φτάσει μέχρι εδώ κάτω μάλλον σας αρέσει να πειραματίζεστε οπότε σίγουρα κάτι καλό θα σκεφτείτε. Προτεινόμενη χρήση: Έχοντας το "The Noiz" overdrive ανοιχτό και χρησιμοποιώντας το volume της κιθάρας σε χαμηλές θέσεις το πετάλι μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν ένα απλό booster, καθώς γυρνάμε το ποτενσιόμετρο προς τα δεξιά ξεκινά ένα "γλυκό" ξέσπασμα το οποίο σύντομα μετατρέπεται σε παραμόρφωση. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όλα τα μουσικά όργανα για προενίσχυση του ήχου, για υπεροδήγηση λαμπάτου ενισχυτή και για χρήση overdrive. Βάλτε μια καλή αλκαλική μπαταρία και κλείστε το κουτί, δεν θα χρειαστεί να την αλλάξετε για χρόνια.Μετατροπές:Σε αυτό το σημείο πάντοτε ρωτάω τον έμπιστο σύμβουλό μου και διευθυντή του R&D section της Behringer για τυχόν προτάσεις και μετατροπές.Η απάντηση του -όπως πάντα- απλή και λακωνική.Don't waste my precious time mr. Toneless.Let there be Fuzz!Πάραυτα, η συσκευή παίρνει αρκετές μετατροπές -οι οποίες ισχύουν για όλα τα πετάλια της κατηγορίας.Copyleft! All rights reserved.tonelessdiy @ yahoo.gr Πρώτη δημοσίευση 12/10/08.

Το πότε Πατέρας του circuit bending θεωρείται ο Reed Ghazala όπου στα 1967 ανακάλυψε κατά λάθος ότι το «βραχυκύκλωμα» της πλακέτας μιας audio συσκευής μπορεί να χρησιμοποιηθεί δημιουργικά! Όπως λέει κι ο ίδιος: «Είχα αφήσει ένα 9-volt τρανζιστοράτο ενισχυτή μέσα στο συρτάρι μου με το κάλυμμα της πλακέτας να λείπει και το power στο on. Όταν έκλεισα το συρτάρι, προς μεγάλη μου έκπληξη, άκουσα ήχους που έμοιαζαν με τα πανάκριβα synthesizer εκείνης της εποχής». Όταν ο Ghazala ανακάλυψε ότι ο ήχος που άκουσε προερχόταν από το βραχυκύκλωμα του ενισχυτή με κάτι μεταλλικό που βρισκόταν μέσα στο συρτάρι αμέσως αναρωτήθηκε ότι αν αυτό συνέβη κατά λάθος, -σε μια συσκευή που υποτίθεται ότι δεν πρέπει να παράγει ήχο από μόνη της-, τότε τι θα μπορούσε να συμβεί αν το βραχυκύκλωμα γίνει εσκεμμένα σε συσκευές παραγωγής ήχου; Το πώς Το circuit bending είναι η τέχνη του hacking σε «μουσικά παιχνίδια» με σκοπό τη δημιουργία ήχων που δεν είχαν αρχικά την δυνατότητα να αναπαράγουν. Το clue της όλης υπόθεσης είναι σχετικά απλό. Παίρνουμε ένα μουσικό παιχνίδι, το οποίο μπορεί να είναι ένα παιδικό keyboard, μια παιδική κούκλα, ένα speak & spell παιχνίδι κλπ και τα ανοίγουμε με σκοπό να έχουμε πρόσβαση στην πλακέτα. Κατόπιν, και εφόσον αυτά παράγουν ένα σταθερό ήχο αρχίζουμε να βραχυκυκλώνουμε με ένα καλώδιο διάφορα σημεία της πλακέτας με σκοπό τη δημιουργία νέων ήχων οι οποίοι μας ακούγονται μουσικά εκμεταλλεύσιμοι. Αφού έχουμε εντοπίσει πάνω στην πλακέτα ένα σύνολο από ήχους που μας ενδιαφέρουν μπορούμε να ενώσουμε αυτά τα σημεία με καλώδια τα οποία θα πηγαίνουν σε διακοπτάκια πάνω στο panel του παιχνιδιού ώστε το hacking να είναι αναστρέψιμο αλλά και εύκολα προσβάσιμο. Αυτή είναι κατά βάση η τεχνική του circuit bending, όταν θα υπάρξει με τον καιρό μια μεγαλύτερη άνεση και ευχέρεια μπορούμε να πειραματιστούμε με ποτενσιόμετρα, πυκνωτές, φωτοαντιστάσεις κλπ και με το πώς αυτά επηρεάζουν το τελικό αποτέλεσμα. Επίσης, το μεγάφωνο που συνήθως υπάρχει σε αυτές τις συσκευές μπορεί να αντικατασταθεί από ένα jack(output) το οποίο θα μας επιτρέψει να χρησιμοποιήσουμε το τελικό -μουσικό πλέον- όργανο με κανονικούς ενισχυτές. Το αποτέλεσμα –αν και ποικίλει- είναι συνήθως ένας οργανικός out of space «τυχαίος» ήχος ο οποίος με λίγη φαντασία στη χρήση μπορεί να ιντριγκάρει άμεσα οποιαδήποτε ανήσυχη μουσική προσωπικότητα. Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε και τη χρήση equalizer και εξωτερικών μονάδων εφφέ (delay, ring modulator κλπ) το αποτέλεσμα δεν θυμίζει καθόλου ότι ο ήχος προέρχεται από ένα απλό μουσικό παιχνίδι. Το γιατί Αυτό που διαφοροποιεί το circuit bending από τα παραδοσιακά όργανα είναι ο βασικός ρόλος που διαδραματίζει σε αυτά ο –εδώ και αιώνες εξόριστος από τη μουσική πραγματικότητα- παράγοντας της «τύχης». Οι οπαδοί του, αντί να προσπαθήσουν να χαλιναγωγήσουν την τυχαία συμπεριφορά των οργάνων τείνουν συνήθως να την ενισχύουν. Τα circuit bending όργανα είναι ασταθή, απρόβλεπτα και δεν φαίνεται να πολυενδιαφέρονται για τις μουσικές κλίμακες. Πάραυτα, αυτή η νέα έκφραση δεν ενδιαφέρετε να καταφέρει κάποιο πλήγμα στο κατεστημένο μουσικό τοτέμ …απλά το αγνοεί. Ο ήχος που παράγεται από τα «βραχυκυκλωμένα» παιχνίδια, ο τρόπος που «παίζεται» αυτή η μουσική και η αισθητική του, πηγάζουν όλα από το ίδιο το circuit bending σε ανάδραση με τον μουσικό που το χρησιμοποιεί. Το αποτέλεσμα Για πρώτη φορά στην ιστορία της μουσικής αρχίζει να γίνεται ιδιαίτερα αισθητή η πρόταση, ότι η διαδικασία δημιουργίας και παραγωγής ήχων είναι εξίσου -αν όχι- σημαντικότερη από το ίδιο το μουσικό αποτέλεσμα! Για αυτόν που έχει βαρεθεί τους παραδοσιακούς τρόπους προσέγγισης της μουσικής, για αυτόν που θέλει να ανακαλύψει νέους τρόπους έκφρασης και να πειραματιστεί, το circuit bending έχει κάτι να του προσφέρει. Πηγές και βιβλιογραφία www.oddmusic.com www.anti-theory.com Ghazala Reed, Circuit bending, build your own alien instruments, Wiley Publishing, Indianapolis, 2005