Και με τη... βούλα θαύμα ακουστικής το θέατρο Επιδαύρου

Ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο και συνέντευξη για την πρόσφατη μελέτη που πραγματοποιήθηκε σχετικά με την ακουστική του θεάτρου της Επιδαύρου:

http://www.espressonews.gr/περιεχόμενο/άρθρο/ρεπορταζ/115213/και-με-τη-βούλα-θαύμα-ακουστικής-το-θέατρο-επιδαύρου

espresso news και επιστημονικό αρθρο? Μπορεί...

Πάντως τα τελευταία επιστημόνικα δεδομένα δείχνουν οτι έπαιξε τεράστιο ρόλο στην ακουστική του χώρου η χρήση συγκεκριμένων πετρωμάτων. Υλικών που χρησιμοποιήθηκαν μονο και μόνο επειδή ήταν μικρή η απόσταση παραγωγής-κατασκευής. Υπάρχουν δηλαδή μεγάλες πιθανότητες το ηχητικό 'θαυμα' να επετευχθη ολίγον τυχαία. Την λογική αυτή ενισχύει το γεγονος του οτι θα μπορούσαν κάλλιστα να επαναλάβουν τυχόν μαγική τεχνική σε όλα τα μετέπειτα θέατρα αλλα δεν συνέβη κάτι τέτοιο. Όπως και να έχει η ακουστική ειναι οντως θαυμάσια.

Οκ...

Δεν περίμενα από την espresso να ψάξει για προηγούμενες δημοσιεύσεις μελετών πάνω στο θέμα αλλά αυτοί που υπέβαλαν την πρόταση στο υπουργείο και αυτοί που ενέκριναν τη μελέτη θα έπρεπε να το είχαν κάνει.

Το πρώτο αποτέλεσμα στο google για epidaurus acoustics είναι για μια μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2007 στο Journal of the Acoustics Society of America.

http://www.livescience.com/7269-mystery-greek-amphitheater-amazing-sound-finally-solved.html

και όντως σημαντικό ρόλο παίζει το υλικό κατασκευής όπως αναφέρει ο Tthawth, το οποίο έχει όψη μαρμάρου λόγω της φθοράς που έχει υποστεί αλλά είναι πορόλιθος και ασβεστόλιθος.

Επίσης, οι μηχανικοί (καθώς και όλοι όσοι ασχολήθηκαν με το επιχείρημα αυτό) θα έπρεπε να έχουν τη στοιχειώδη κοινή λογική του μηχανικού για το συγκεκριμένο:

«Αυτό που βρήκαμε δεν το περιμέναμε, είμαστε έκπληκτοι» λέει ο κ. Ψαρράς και συνεχίζει: «Αυτό που προέκυψε από αυτή τη μέτρηση είναι ότι όσο γεμίζει το θέατρο με κόσμο τόσο βελτιώνεται η ακουστική του, ειδικότερα στο πάνω μισό μέρος του κοίλου, στο πάνω-πάνω διάζωμα». Οπως εξηγεί, η καταληπτότητα και η ευκρίνεια της ομιλίας αυξάνεται σε  ποσοστό 5% έως 10% ανάλογα με το σημείο ακρόασης!

πέσανε από τα σύννεφα που τα ανθρώπινα σώματα μετρίασαν κάπως τις μεσαίες-υψηλόσυχνες ανακλάσεις από τη γυμνή πέτρα...  ::)

Πάντως τα τελευταία επιστημόνικα δεδομένα δείχνουν οτι έπαιξε τεράστιο ρόλο στην ακουστική του χώρου η χρήση συγκεκριμένων πετρωμάτων.

Σε ποια επιστημονικα δεδομενα αναφερεσαι?

θα μπορούσαν κάλλιστα να επαναλάβουν τυχόν μαγική τεχνική σε όλα τα μετέπειτα θέατρα αλλα δεν συνέβη κάτι τέτοιο.

Μου ονομαζεις σε παρακαλω τα θεατρα?

Ποσο απεχει η ακουστικη τους απο την "μαγικη του θεατρου της επιδαυρου?

@Jase

Αυτο που παραθετεις δεν κανει ουτε για ανακοινωση σε συνεδριο,

ποσο μαλλον για δημοσιευση... ;D

Αυτο που παραθετεις δεν κανει ουτε για ανακοινωση σε συνεδριο,

ποσο μαλλον για δημοσιευση... ;D

Μάλλον δεν κατάλαβες τι παρέθεσα digi...  ;)

ΕΕεεε παμε τοτε... Χελπππ.

Το πρώτο αποτέλεσμα στο google για epidaurus acoustics είναι για μια μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2007 στο Journal of the Acoustics Society of America.

http://www.livescience.com/7269-mystery-greek-amphitheater-amazing-sound-finally-solved.html

@Jase

Αυτο που παραθετεις δεν κανει ουτε για ανακοινωση σε συνεδριο,

ποσο μαλλον για δημοσιευση... ;D

@Jase

Αυτο που παραθετεις δεν κανει ουτε για ανακοινωση σε συνεδριο,

ποσο μαλλον για δημοσιευση... ;D

Γιατί βρε συ Πέτρο;

Δεν διαφωνώ, το άρθρο είναι επιδερμικό αλλά κάνει αναφορά σε άρθρο του Journal of the Acoustics Society of America που αν και προσωπικά ούτε έχω διαβάσει αλλά ούτε έχω και το υπόβαθρο να το εκτιμήσω / αμφισβητήσω, θεωρώ μάλλον απίθανο να είναι ατεκμηρίωτο.

Μου φαίνεται περίεργο βέβαια να αποδίδεται η ηχητική δυνατότητα του θεάτρου στο υλικό κατασκευής και ταυτόχρονα να βελτιώνεται όταν "ντύνεται" αυτό το υλικό με "ηχομόνωση" (βλ. ακροατήριο) αλλά δεν είναι απίθανο καθότι το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται και στο εσωτερικό των ηχείων.

Το "τυχαίο" της κατασκευαστικής επιτυχίας είναι δύσκολα αποδεκτό από μένα καθότι πρέπει να αρχίσεις να θεωρείς τυχαία και της Πυραμίδες και τους Παρθενώνες και τον μηχανισμό των Αντικυθήρων, την αναφορά στο άτομο από Λεύκιππο και Δημόκριτο και δεκάδες άλλα παραδείγματα που ακόμα μας εκπλήσσουν. Και για να μην τρομάξετε, σαφώς και δεν είμαι οπαδός των Ελ και των εξωγήινων αλλά θεωρώ ότι κάτι που επαναλαμβάνεται παύει να είναι τυχαίο.

Την μοναδικότητα της ηχητικής απόδοσης της Επιδαύρου θα την αποδεχόμουνα εφόσον είχα συγκριτικές μελέτες με ηχητικές αποδόσεις αντιστοίχων αρχαίων Ελληνικών θεάτρων (φυσική τοποθεσία, μέγεθος και έκταση, λόγος ορχήστρας προς κερκίδες, μοιρες κλίσης του κοίλου, δομή και κτίσματα σκηνής / παρασκηνίου). 

Υπάρχει η πιθανότητα οι παράμετροι αυτοί να "έκατσαν" λίγο καλύτερα από ότι σε άλλες ποροσπάθειες (που σίγουρα δεν μπορείς να τις αποκαλέσεις αποτυχημένες), μπορεί να ήταν αμάλγαμα εμπειρίας και διάθεσης πόρων, μπορεί να είναι και ότι είναι αυτό το θέατρο με το οποίο ασχολούνται λόγω marketing, λίγο παραπάνω.

Γιατί βρε συ Πέτρο;

Δεν διαφωνώ, το άρθρο είναι επιδερμικό αλλά κάνει αναφορά σε άρθρο του Journal of the Acoustics Society of America που αν και προσωπικά ούτε έχω διαβάσει αλλά ούτε έχω και το υπόβαθρο να το εκτιμήσω / αμφισβητήσω, θεωρώ μάλλον απίθανο να είναι ατεκμηρίωτο.

Μου φαίνεται περίεργο βέβαια να αποδίδεται η ηχητική δυνατότητα του θεάτρου στο υλικό κατασκευής και ταυτόχρονα να βελτιώνεται όταν "ντύνεται" αυτό το υλικό με "ηχομόνωση" (βλ. ακροατήριο) αλλά δεν είναι απίθανο καθότι το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται και στο εσωτερικό των ηχείων.

Αρκεί να αναλύσεις στην πράξη τη φράση "ηχητική δυνατότητα" όταν αναφέρεσαι π.χ. στο θέατρο της Επιδαύρου. Τα κύρια που σε ενδιαφέρουν (από τη σκοπιά του ηθοποιού)είναι:

• Να ακούγεσαι και στους τελευταίους θεατές χωρίς να ξελαρυγγιάζεσαι (δηλαδή να υπάρχει όσο το δυνατόν πιο γρήγορη μεταφορά των συχνοτήτων του λόγου χωρίς σοβαρή απώλεια έντασης)
  
• Να μπορεί να καταλαβαίνει ο θεατής αυτά που λες (μην είναι σαν τις παλιές ανακοινώσεις στο μετρό που ήταν τίγκα στην αντήχηση λόγω κατασκευής ντυμένο στα μάρμαρα)
  

Το υλικό (πορόλιθος και ασβεστόλιθος) σε συνδυασμό με τη γεωμετρία της κατασκευής προσδίδουν την πρώτη ιδιότητα. Η μεταδοτικότητα του υλικου + την κατασκευή ευνοεί τις συχνότητες του λόγου.

Η προσθήκη των θεατών τη δεύτερη. Η "καταληπτότητα" που αναφέρεται στο άρθρο στην espresso εξαρταται από την αντήχηση, η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τη γεωμετρία και τα υλικά. Περισσότεροι θεατές = λιγότερο reverb

Το "τυχαίο" της κατασκευαστικής επιτυχίας είναι δύσκολα αποδεκτό από μένα καθότι πρέπει να αρχίσεις να θεωρείς τυχαία και της Πυραμίδες και τους Παρθενώνες και τον μηχανισμό των Αντικυθήρων, την αναφορά στο άτομο από Λεύκιππο και Δημόκριτο και δεκάδες άλλα παραδείγματα που ακόμα μας εκπλήσσουν. Και για να μην τρομάξετε, σαφώς και δεν είμαι οπαδός των Ελ και των εξωγήινων αλλά θεωρώ ότι κάτι που επαναλαμβάνεται παύει να είναι τυχαίο.

 

Την μοναδικότητα της ηχητικής απόδοσης της Επιδαύρου θα την αποδεχόμουνα εφόσον είχα συγκριτικές μελέτες με ηχητικές αποδόσεις αντιστοίχων αρχαίων Ελληνικών θεάτρων (φυσική τοποθεσία, μέγεθος και έκταση, λόγος ορχήστρας προς κερκίδες, μοιρες κλίσης του κοίλου, δομή και κτίσματα σκηνής / παρασκηνίου). 

 

Υπάρχει η πιθανότητα οι παράμετροι αυτοί να "έκατσαν" λίγο καλύτερα από ότι σε άλλες ποροσπάθειες (που σίγουρα δεν μπορείς να τις αποκαλέσεις αποτυχημένες), μπορεί να ήταν αμάλγαμα εμπειρίας και διάθεσης πόρων, μπορεί να είναι και ότι είναι αυτό το θέατρο με το οποίο ασχολούνται λόγω marketing, λίγο παραπάνω.

Ούτε γω θεωρώ ότι είναι τυχαίο, αλλά ούτε χρειάζεται να πηγαίνουμε σε φάσεις Ελ, Βογκ ή Μαρί Κλερ  ;D

Κατ'αρχάς να σημειώσω ότι το 2011 και το 2012 είχα επισκεφτεί την Επίδαυρο και παρακολούθησα εκτενή ξενάγηση. Οι ξεναγοί τόνισαν ότι η τυπική αντίληψη του κόσμου για την Επίδαυρο δεν είναι σωστή, δηλ. ότι το θέατρο είναι το κύριο κτίσμα ενδιαφέροντος και τα υπόλοιπα γύρω ήταν "συνοδευτικά".

Η αρχαία Επίδαυρος έχει ως κέντρο ενδιαφέροντος το Ασκληπιείο και ήταν χώρος θεραπείας.

Μέσα από την παρατήρηση και τη μελέτη έφτασαν στο συμπέρασμα ότι σωματικές βλάβες/ασθένειες προκύπτουν από ψυχολογικά αίτια, οπότε υπήρχε διαχωρισμός στη θεραπεία των σωματικών συμπτωμάτων και στη θεραπεία της ενδότερης ψυχολογικής αιτίας. Όλη η περιοχή είναι αφιερωμένη στις 2 αυτές θεραπείες, με έμφαση στο ψυχολογικό. Η κατασκευή του Θεάτρου έγινε περίπου στο "μέσο" της "ζωής" του ευρύτερου χώρου και ήταν αφιερωμένο στη θεραπεία μέσω της εκδραμάτισης, αυτό που είναι γνωστό σήμερα ως ψυχόδραμα.

Το ότι υπήρχε εκτενής γνώση στην αρχαία Ελλάδα είναι γνωστό. Η διαφορά με σήμερα είναι ότι βασίζονταν στην παρατήρηση, την ανάλυση, την εμπειρία, την απλότητα και την πρακτικότητα. Αυτές οι αρετές σήμερα έχουν πέσει σε λήθη...

Ψάξε στο νετ αν σε ενδιαφέρει, υπάρχει αρκετό υλικό σχετικά με τα αρχαία θέατρα (όχι μόνο τα ελληνικά). Απ'όσο ξέρω, το Θέατρο της Επιδαύρου απέκτησε τη φήμη του κυρίως από τους ηθοποιούς (ειδικά τους ξένους) και από τους απλούς θεατές.

Μου φαίνεται περίεργο βέβαια να αποδίδεται η ηχητική δυνατότητα του θεάτρου στο υλικό κατασκευής και ταυτόχρονα να βελτιώνεται όταν "ντύνεται" αυτό το υλικό με "ηχομόνωση" (βλ. ακροατήριο) αλλά δεν είναι απίθανο καθότι το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται και στο εσωτερικό των ηχείων.

Στο συγκεκριμένο link γίνεται αναφορά ακριβως σε αυτόν τον συνδιασμό και το πως αποδίδει ωφέλη στην ακουστική του χώρου.

Τώρα για το τυχαίο μη το παίρνουμε κατάκαρδα. Δεν σημαίνει οτι πήραν μερικους τόνους πέτρες, τους πέταξαν στον αέρα και όταν έπεσαν σχημάτισαν θέατρο. Οι κατασκευαστές είχαν σημαντικές γνώσεις. Αυτο που δεν μπορεί να τεκμηριωθεί είναι το αν η γνώση για την επίδραση του υλικού στον ήχο, ήρθε επιστημονικά ή πρακτικά και το γιατί δεν επαναλήφθηκε αυτη η γνώση σε επόμενες κατασκευές.