Προς το περιεχόμενο

  • Άρθρα

    Άρθρα Μουσικής Τεχνολογίας
    Όλες οι κατηγορίες
    • Nikolas
      Ημ/νία: 08:19 - 30/05/09 Εισαγωγή: Θα προσπαθήσω να καλύψω οσο το δυνατόν καλύτερα, όλα τα στοιχεία, λινκς, και πληροφορίες σχετικά με ορχηστρικά samples για Η/Υ. Ως "κλασσικός" συνθέτης χρησιμοποιώ κυρίως τέτοια προγράμματα και ήχους.

      Πάμε λοιπόν...
        ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

      ΤΙ ΕΙΝΑΙ SAMPLER?

      Τα samplers χρησιμοποιούν ηχογραφήσεις οργάνων, ταξινομημένες ανάλογα με την ένταση (κοινώς velocity, αν και ΔΕΝ ειναι το ίδιο με την ένταση (volume)), με τις τεχνικές παιξίματος, κλπ.

      Παράδειγμα: Πιάνεις ένα πιανίστα και του λες: "Παίξε το Λα0 (η πλέον μπάσσα νότα του πιάνου) πολυ σιγά." μετά "πιο δυνατά" και "πιο δυνατά". Αφου κάνουν αυτή τη δουλειά καμμιά δεκαριά φορές, πάνε στο Λα#0, μετά στο Σι0 κλπ. Μπορεί να του πουν του πιανίστα να παίξει και "staccato" και να ηχογραφήσουν και αυτό. Μετά πάνε στο sampler και κανονίζουν έτσι που όταν εσύ παίζεις Λα0 σιγά να ακούγεται η αντίστιχη ηχογράφηση. κλπ κλπ.

      Σε πιο πολύπλοκα παραδείγματα (πχ. έγχορδα) το να ηχογραφήσεις τη νότα δε φτάνει. Πρέπει να βρείς τρόπο να τις συνδέσεις. Γιατι, αν το πιάνο έχει κάθε φορα αρχή και τέλος, στα έγχορδα μπορεί να τραβάς το δοξάρι και να αλλάζεις τις νότες (legato παίξιμο, ή portamento/glissando) και έτσι υπάρχουν άλλα προβλήματα. Επίσης, όπως και στη φωνή μπορεί κάποιος να αλλάξει την ένταση ΚΑΘΩΣ παίζει την ίδια νότα, ενώ στο πιάνο αυτό δε συμβαίνει.

      Όλα τα παραπάνω έχουν αντιμετωπιστεί μέχρι κάποιο σημείο. Άλλα δεν είναι και τέλεια...
        ΑΜΙΓΩΣ ΟΡΧΗΣΤΡΙΚΟΙ ΗΧΟΙ

      Υπάρχουν κάποια "πακέτα" που καλύπτουν την πλειοψηφία των ήχων και οργάνων που βρίσκει κανείς σε μία ορχήστρα. Εδώ αναφέρομαι σε αυτά συγκεκριμένα, που είναι σχετικά λιγοστά.

      1. Vienna Symphonic Orchestra (<-link. Όπου μπορώ θα δίνω και λινκς)

      Η ναυαρχίδα του είδους! Απίστευτος ήχος, απίστευτο μέγεθος, απίστευτη τιμή! Γενικά (πριν απο κάνα χρόνο) το όλο πακέτο ήταν περι τις $10,000 και πάνω απο 750 GB!!!!!!!!!

      Τα χαρακτηριστικά του είναι 4:
      α. Είναι ηχογραφημένα σε unechoic (χωρίς ηχώ) chamber που σημαίνει ότι θέλεις και κάποιο (καλό) reverb για να κάνεις τη δουλειά σου.
      Απο την άλλη έχεις παραπάνω επιλογές στον ήχο που θέλεις
      β. Είναι ΠΛΗΡΕΣ. Έχουν όλα τα όργανα, ακόμη και ΠΟΛΥ σπάνια (Contrabassoon, bass flute, κλπ). Όχι ότι συμβαίνει συχνά κάποιος να θέλει τέτοια όργανα αλλά...
      γ. Έχουν legato/portamento/glissando! Αυτό είναι το μεγάλο ατού του πακέτου και πραγματικά κάνει τη διαφορά. Σε έγχορδα και πνευστά αυτό που κάνει τη διαφορά είναι το πως ενώνονται οι νότες μεταξύ τους! Η VSL έκατσε και ηχογράφησε ΟΛΑ τα διαστήματα μεταξύ δύο νοτών (ντο-ντο#, ντο-ρε, ντο-ρε# ... ντο#-ρε, ντο#-ρε#,...σι-ντο) και έκανε το λογισμικό όπου ΟΤΑΝ ΘΕΛΕΙΣ εννόνει δύο νότες με αυτά τα μικρά intervals, κάνοντας έτσι ένα πολύ ρεαλιστικό αποτέλεσμα.
      δ. Έρχετε με το δικό της player. Δε χρειάζεσαι άλλο sampler.

      Είναι η ναυαρχίδα, πραγματικά απίστευτο και αυτό που χρησιμοποιούν οι πιο πολλοί επαγγελματίες στο γενικό χώρο των orchestral samples.

      Φυσικά, μπορεί κανείς να αγοράσει μικρότερα πακέτα, ή να πάρει μόνο τα έγχορδα, τα ξύλινα πνευστά κλπ. Άλλα η αλήθεια έιναι πως, ακριβως επειδή είναι χωρίς ηχώ θέλει δουλειά και εμπειρία για να κάνεις καλό μιξ με άλλες libraries.

      2. EastWest Quantum Leap

      Η γνωστη EWQL. Πρόσφατα (κανα δυο χρόνια δηλ) έβγαλε το δικό της player, το PLAY. Κακές γλώσσες λένε ότι δε δουλεύει και πολύ καλά σε χαμηλά συστήματα (ακόμη και quad συστήματα). Προσωπικά δεν το έχω δοκιμάσει, αλλά ξέρω φίλους μου που το χρησιμοποιούν καλά. Είχε κάποια bugs, αλλά όσο πάει και τα φτιάχνει.

      Η ορχήστρα της EW έρχετε σε 3 (4) πακέτα: EWQL Silver, Gold and Platinum (Platinum pro).

      i. Silver: Η μικρότερη επιλογη και η φθηνότερη. ΔΕΝ είναι chromatically sampled, έχει λιγότερα velocity layers και γενικά είναι ένα προϊόν αντίστιχο με την τιμή του.
      ii. Gold: Η μεσαία επιλογή. Ηχογραφήσεις σε 16-bit. Όλα τα όργανα, χρωματικά δειγματισμένα.
      iii. Platinum: H κορυφαία επιλογή. Στα 24-bit, με 3 διαφορετικά μικρόφωνα για κάθε νότα που παίζεται είναι απλά... "πλήρες".

      Η EW για όλα τα ορχηστρικά της όργανα (και τη χορωδία της) ακολούθησε την ιδέα του να ηχογραφήσει τους ήχους σε γνωστό concert hall, και να ηχογραφήσει μαζί και την ηχώ. Άρα, όχι μόνο δε θες sampler αλλά ούτε και reverb για να φτιάξεις καλό ήχο με αυτήν την ορχήστρα. Γενικα μιλώντας είναι η πιό "εύκολη" επιλογή. Ακούγεται καλά απ'τη μάνα της.

      Φυσικά το γεγονός ότι έχει ηχογραφημένη στα δείγματα την ηχό το κάνει δύσχρηστο όταν το μιξάρεις με άλλες ορχήστρες και ήχους. Επίσης το ίδιο γεγονός σημαίνει ότι όλοι οι χρήστες έχουν πρακτικά τον ίδιο ήχο, την ίδια μίξη, και μέχρι ένα σημείο το ίδιο στυλ ακόμη!

      Έχει κάποιες επιλογες για legato κλπ, αλλά δεν είναι στο επίπεδο της παραπάνω (VSL) ορχήστρας. Έχει τις πιο γνωστές τεχνικές παιξίματος.

      3. Kirk Hunter Studios

      Παλιός γνώριμος ο Kirk, έχει κάνει πολλά πράγματα. Η ορχήστρα του θεωρείτε ως την πιο γλυκία και όμορφη γενικά και αρκετός κόσμος, επαγγελματίες και μη, χρησιμοποιούνε τα έγχορδα.

      Και αυτη η ορχήστρα έρχεται σε διάφορα πακέτα.

      i. Saphire. 4.7GB (1 DVD). H αρχική επιλογή με διάφορες ελλείψεις, αλλά βέβαια με τέτοια τιμή και μέγεθος, δε μπορεί κανείς να ζητήσει κάτι παραπάνω. $89! Μόνο ως download.

      ii. Emerald. Πάνω απο 25 GB περιέχει πολλούς ήχους, πολλές επιλογές.

      iii. Ruby. Το μεγάλο αδερφάκι της Emerald. Έχει κυρίως διαφορετικούς ήχους απο την παραπάνω επιλογή και ΑΝ ΔΕ ΛΑΘΕΥΟΜΑΙ επίσης είναι για πιο "μεγάλη" ορχήστρα, ενώ η Emerald είναι για "μικρότερη" ορχήστρα. Ο Κιρκ έκανε διάφορες ηχογραφήσεις με διάφορα μεγέθη ορχήστρας και έτσι έχει κανείς την επιλογή να παίξει μια φράση με λίγα ή πολλά 1α βιολιά (πχ).

      iv. Diamond. Η επιτομή των Kirk Hunter Studios που συνδιάζει το Ruby και Emerald.

      Οι ήχοι του Κιρκ, ΔΕΝ είναι χωρίς ηχώ, αλλά ούτε και τόσο γεμάτοι, όπως της EW. Επίσης ΔΕΝ έρχετε με δικό της player. Χρειάζεται κανείς είτε Kontakt 2/3 ή EKS24 (Logic) για να τους παίξει. Αλλά αξίζει τον κόπο! Ο ήχος είναι διαφορετικός απο τους υπόλοιπους και πιο... intimate (δε μπορώ να σκεφτώ την Ελληνική λέξη).

      4. SONiVOX / Sonic Implants
      Σχετικά παλιά εταιρία, που δε φαίνεται να έκανε όσο θόρυβο θα άξιζε. Το marketing τμήμα της αποφάσισε να μην ρίξει τις τιμές ή να κάνει προσφορές και γενικά δε κυκλοφόρησε πολύ.

      Δε κυκλοφόρησε διάφορα πακέτα για τους ίδιους ήχους, αλλά χώρισε πακέτα σύμφωνα με τα όργανα της ορχήστρας. Άρα κάποιος μπορεί να αγοράσει τα χάλκινα, ή τα κρουστά, κλπ.

      Αρκετά μεγάλο σε μέγεθος (δε θυμάμαι πόσο αυτή τη στιγμή), θέλει Kontakt 2 ή EKS24 (Logic) για να τρέξει.

      Ο ήχος των έγχορδων είναι ο πιο γνωστός και νομίζω, προσωπικά, ότι αξίζει το κόπο. Πιο ζεστος και μεστός απο τα μεγαθήρια του χώρου...

      5. Garritan Personal Orchestra (GPO)

      Το γνωστό πακέτο... Μικρό (όσο 1 DVD) φθηνό ($199) και διαδεδομένο όσο τίποτε άλλο. Είναι bundled σε διάφορα άλλα λογισμικά (finale, κλπ).

      Έχει κατηγορηθεί για κακό και "σύνθη" ήχο, αλλά να πω την αλήθεια απλά θέλει πολύ παραπάνω δουλειά. Όχι δε μπορεί να συγκρηθεί με τη VSL, αλλά στο κάτω κάτω κοστίζει και 3% της τιμής της VSL!

      Έχει πολλά διαφορετικά όργανα απο κάθε οικογένεια (όχι μόνο 1 σόλο βιολι, αλλά 3 (αν δε κάνω λάθος)), που δίνουν ποικιλία. Έρχετε με το δικό της player (ως τώρα με Kompakt player, αλλά απο φέτος με την Aria engine, που ανήκει στον Garritan). Xρειάζεται reverb για να ακουστεί καλά, και ένα απ'τα ατού της είναι η ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ συνεργασία με το Finale (και το Sibelius, αλλά λιγότερο), που καθιστά την ορχήστρα αυτή ώς την καλύτερη για τέτοιο σκοπό.

      Προσωπική γνώμη είναι ότι το κλαρινέττο είναι φανταστικό! 

      Τέλος

      6. Synful

      ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ SAMPLES!

      Πρόκειται για εντελώς διαφορετική τεχνολογία. Πρακτκά είναι ένα σύνθ (με το ωραίο όνομα "physical modeling"). Απίστευτα μικρό (λιγότερο απο 500 ΜΒ όταν ακόμη και το GPO είναι πάνω απο 4000 ΜΒ).

      Το γεγονός ότι είναι physical modeling, σημαίνει ότι υπάρχουν πολλές παραπάνω δυνατότητες για έκφραση. Το πρόβλημα έιναι ότι ακόμη ΔΕΝ έχει φτάσει η τεχνολογία σε τέτοια επίπεδα ώστε να πήθει ως 100% ρεαλιστικό. Αν και δεν είναι μακριά (προσωπική γνώμη).

      Φυσικά έρχετε με το δικό της player και φυσικά θέλει reverb, αν και ο player της έχει πάνω ενσωματομένο.
        PIANOS

      Εεε λοιπόν είναι ο τομέας με τις περισσότερες προσπάθειες και τα περισσότερα δείγματα! Σημαντικό όργανα, παντού χρησιμοποιείται... άρα;



      Υπάρχουν κάποιες λεπτομέρειες που ξεχωρίζουν το ένα πιάνο απο ένα άλλο. ένα λεπτό σημείο είναι το "sympathetic resonance και το "sustain resonance". Αυτό συμβαίνει όταν κάποια χορδή του πιάνου δονειται απο τον ήχο μίας άλλης. Άν πατήσεις πολύ ελαφριά ένα ντο (πχ) και πάιξεις δυνατα και στακάτο το παραπάνω ντο, χωρίς πεντάλ, μόλις το αφήσεις θα ακούσεις την αρμονική του να δονείται στην παρακάτω νότα, που ακόμη πατάς. Αν πατάς πενταλ και πατήσεις μια νότα, πολλες ακόμη θα κινηθούν. Αυτή είναι η (ψευδο-)επιστημονική εξήγηση του τι γίνεται ακριβώς όταν παίζει ενα πιάνο κάθε φορά.

      1. Quantum Leap Pianos

      To τέρας των πιάνων.

      Θεωρείται το καλύτερο sampled πιάνο όλων των εποχών και ομολογώ ότι ο ήχος του δικαιολογεί σε μεγάλο βαθμό αυτή τη θεώρηση!

      Παίζει μέσω του PLAY. Είναι τεράστιο (270 GB για 4 πίανα). Είναι βαρύ για κάθε σύστημα. Στα 24-bit.

      Τα 4 πίανα μπορεί, κανείς, να τα βάλει 1-1, ή όλα μαζί. Δε χρειάζετε ο σκληρός σας να έχει τόσο πολλά μέσα. Κάποιος μπορεί να προτιμάει το Yamaha απο το Steinway, κλπ.

      Επίσης έρχετε (όπως είπα παραπάνω) με 3 ηχογραφήσεις απο 3 μικρόφωνα για την κάθε νότα. Άρα υπάρχει "φυσική" ηχώς και μπορεί κανείς να την ορίσει αν θέλει πολύ ή λίγο.

      Αυτο που λείπει είναι το sympathetic (και sustain) resonance.

      2. Garritan Authorised Steinway

      Ένα απο τα καλύτερα προϊόντα του Garritan. το έχω και είναι ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟ!

      Έρχεται σε 3 εκδόσεις, ανάλογα με τα μικ. που έχει, το sample rate, κλπ.

      Η pro edition είναι ΚΑΙ σε 16 ΚΑΙ σε 24 bit. Έχει 5 μικ. Παίζει μέσω της Aria Engine και δεν έχει το παραμικρό bug. Έχει sympathetic/sustain resonance και λειτουργεί εκλπηκτικά. Είναι μεγάλο, στα 65 GB για όλα τα μικ. και 24-bit,

      Ένα "ελλάτωμα" που έχει είναι ότι στην αρχή νομίζει κανείς ότι είναι πολύ χαμήλο στην ένταση. Άλλα είναι απλά εκπληκτική η σημασία στις δυναμικές!

      3. Ivory της Synthogy

      Λίγο παλαιότερο, παραμένει σταθμός στην ιστορία των sampled pianos. Έγινε η αρχή με μια συλλογή απο 3 γνωστά πιάνο, μετά έβγαλε και το Italian grand και τώρα τα όρθια πιάνα (upright pianos).

      Έχω το αρχικό πακέτο και ομολογώ ότι ο ήχος είναι φανταστικός. Αλλά ως λιγο παλαιότερης εποχής ΔΕΝ έχει sympathetic resonance αν και έχει sustain resonance. Στον παλιό μου Η/Υ, έναν P4 2.8 GHz, 2 GB RAM δε δούλευε και πολύ καλά και μάλιστα μέσα στο Cubase ΔΕΝ ΕΚΑΝΕ με κανένα τρόπο off line bouncing. Έπρεπε πάντα να είναι realtime.

      Σχετικά μεγάλο σε μέγεθος, ακόμη και με τα σημερινά δεδομένα, κάθε πιάνο είναι 10-15 GB. Και για 1 μόνο πιάνο, είναι αρκετό αυτό.. (που δηλ, τα 270 του QL Pianos ή τα 65 του Garritan...)

      Εξακολουθεί, όμως, να έχει ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟ και βαθύ ήχο και πολύ χαρακτηριστικό χαρακτήρα.

      4. Akoustic Piano

      Παλιό πιάνο, πιο παλιό απο το Ivory, ακόμη πιο πίσω στην τεχνολογία. Ο ήχος του ποτέ δε μου άρεσε, αλλά φαίνεται ότι αρέσει σε πολύ κόσμο... Δεν έχει sympathetic resonsance αν και έχει sustain resonance. Έχει κάποια στοιχεία για εφε που κάνουν λίγο πιο ρεαλιστικό το αποτέλεσμα (key noise, dumper noise, etc), αλλά και πάλι, ομολογώ ότι ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ, δε μου αρέσει ο ήχος. Δε μου αρέσουν οι επιλογές που έκανε ο μηχανικός τους...

      Σχετικά μικρό, σύμφωνα με τα παραπάνω, έρχετε σε πακέτο με 4 πιάνα, ένα εκ των οποίων δε βρίσκεται αλλού, το Steingraeber 130.

      5. Galaxy II

      Ένα παραμελειμένο πιάνο, με πολύ γλυκό ήχο. Συλλογή πιάνων μάλλον. Δεν είναι τεράστια σε μέγεθος και έχουν ΟΛΑ τα τεχνικά στοιχεία που μπορεί να θέλει κάποιος (sympathetic, sustain resonance, etc).

      Για κάποιο λόγο δε πούλησε ποτέ πολύ, αν και, επιμένω, ο ήχος του είναι πολύ γλυκός. Κάνει μεγάλη χρήση διαφόρων scripts στη Kontakt engine.

      6. VSL Vienna Imperial

      Άλλο ένα "τέρας" σε θέμα μεγέθους κλπ... Τεράστιο, σπουδαίο, με πάνω απο 100 velocity layers (όπως συνηθίζει η VSL, να καλύψει όλες τις πιθανότητες), με όλα τα τεχνικά χαρακτηριστικά (sympathetic, sustain resonance). Στα 24-bit .

      Όπως άλλα προϊόντα της ίδιας εταιρίας, έρχετε με το δικό της player και είναι αρκετά εώς πολύ βαριά για κάθε Η/Υ...

      Τέλος

      7. Pianoteq της Modartt

      Όπως και σε κάποιο άλλο σημειο, δεν πρόκειται για sampled piano αλλά για physical modeling. Θεωρώ ότι πρόκειται το πλέον ρεαλιστικό δείγμα αυτής της τεχνολογίας! Και το καλύτερο είναι το μέγεθός του! Αντι για 270/65/50 GB αυτό είναι 15 ΜΒ! Μόνο!

      Ο ήχος είναι ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟΣ, και δεν έχω πρόβλημα να το προτείνω σε όποιον ψάχνει ένα πιάνο, όποιο πιάνο και να είναι αυτό.

      υπάρχει έλεγχος κάτω απο κάθε στοιχείο ενός πιάνου και του ήχου του, κάθε χαρακτηρηστικό. Χτίζεις το δικό σου ήχου. Έχει και 5 διαφορετικά μικρόφωνα που τα βάζεις όπου θέλεις και κάνεις τη δουλειά σου.

      Δεν έχει προβλήματα με μνήμη, ούτε με χώρο στο σκληρό, αλλά είναι αρκετά έντονο για το CPU σας. Παίζει αλλά σε πιο αργά συστήματα μπορεί σε γρήγορες φράσεις να μην παίζει καλά.

      Τα φανταστικά του στοιχεία είναι τα τεχνικά χαρακτηρηστικά. Δεν έχει velocity layers! Κάθε νότα που παίζεται είναι διαφορετική ανάλογα με την ένταση που χτυπάτε το πλήκτρο, αλλά και τις άλλες νότες που έχουν παιχτεί πριν, που παίζονται εκείνη τη στιγμή, το πεντάλ κλπ.

      Παράδειγμα: Αν πατήσεις στακάτο μία νότα, και ΜΕΤΑ πιάσεις το πεντάλ, αυτό μπορεί να πιάσει τον ΑΠΟΗΧΟ της νότας, όχι όλη τη νότα. Ανάλογα με το που θα πατήσει κανείς το πεντάλ, πιάνει άλλο σημείο του ήχου. Ακριβώς όπως ενα πραγματικό πιάνο.

      Ένα διαμάντι με λίγα λόγια!
        ALL THE REST

      Καταρχήν να ξεκαθαρίσω. Επειδή η γκάμα εδώ είναι πολύ μεγάλη, θα πηγαίνω ανα εταιρία, παρά ανα όργανο ή τύπο οργάνων, οκ;

      Υπάρχουν διάφορες εταιρίες, άλλες μικρές, άλλες μεσαίου μεγέθους που δραστηριοποιούνται στο γενικό χώρο του sampling. Κάποιες απ'αυτές έχουν αφήσει ιστορία, ένω κάποιες άλλες μόλις ξεκινήσανε...

      1. ProjectSAM

      Μια απο τις σπουδαιότερες εταιρίες στο χώρο, απο τους Maarten, vincent και Marco (αδυνατώ να θυμηθώ τα μικρά τους ονόματα...), που έχει κάνει λιγοστά, σχετικά και ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΑ πακέτα ήχων, όλα τους.

      Το τελευταίο τους, και πιο πρόσφατο πακέτο είναι η Symphobia ένα είδος ορχηστρικής βιβλιοθήκης ήχων, αλλά όχι με τον παραδοσιακό τρόπο. Περιέχει καινούρια αντίληψη στην ηχογράφηση, καθώς και διάφορα chords, minor, major, runs, κλπ, τα οποία θεωρούταν πεπαλαιομένα. Να που όμως τώρα η ProjectSAM γύρισε και τα έκανε ένα θαυμάσιο εργαλείο. Περιέχει επίσης ένα μεγάλο μέρος απο ορχηστρικά εφε (glissandi, tremoli, clusters, noise, etc), που είναι αδύνατον να βρεθούνε αλλού!

      Αρκετά ακριβό στα 1000 ευρώ, έρχετε μαζί με το Kontakt player, και 18 GB στο σκληρό σας δίσκο.

      Εργαλείο στο οποίο πολλοί επαγγελματίες απλά "ορκίζονται"! Μαζί τους κι εγώ, αν και δεν το έχω (ακόμη).

      ___________

      True Strike. Σε δύο πακέτα, έκαστως στα 339 ευρώ, είναι μόνο κρουστά αλλά τι κρουστά! Φανταστικοί ήχοι, λεπτομέρεια στη λεπτομέρεια, πληρότητα στα πάντα, τα πλέον χρήσιμα κρουστά. 18 και 12 GB αντίστοιχα ΘΕΛΟΥΝ να έχει κανείς κάποιο sampler για να τρέξουν.

      Ένα απο τα κορυφαία πακέτα κρουστών στην αγορά σήμερα, ακόμη και μετά απο 2-3 χρόνια που έχει κυκλοφορήσει!

      ___________
      Orchestral Brass, otherwise known as SamBrass

      Είναι τα χάλκινα της εταιρίας, άλλος ένας σταθμός στα δειγματισμένα όργανα! Καταπληκτικός, γεμάτος, ήχος, ειδικά ηχογραφημένος για χρήση με μεγάλες ορχήστρες, με τον φουλ "μπα μπα μπουμ" ήχο!

      Αν θυμάμαι καλά, δεν είναι τεράστια στο μέγεθος, αλλά θέλουν sampler.


      2. EastWest Quantum Leap

      Αναφέραμε παραπάνω την ορχήστρα της EW και τα πιάνο τους, αλλά έχει και κάποια άλλα προϊόντα που πρέπει να αναφερθούν!

      Ένα απ'αυτά είναι το SD2 (SoundDrum 2). Κρουστά και πάλι, νέα engine (h PLAY) και φαντασμαγορικοί ήχοι. Γεμάτοι, για τεράστιο ήχο στην παλέτα σας.

      Κατηγορήθηκε πολύ στην αρχή για bugs και ότι είναι πολύ βαρύ, δεν είμαι 100% σίγουρος ότι έχουν φύγει όλα τα bugs Και ακόμη λιγότερο ότι λειτουργεί σε ελαφριά συστήματα...

      Έρχετε μαζί με midi perfromance files, που απλά τα βάζεις στο sequencer σου, αντί για λούπες και τις αλλάζεις όπως θέλεις (αν και λειτουργούνε σα λούπες πρακτικά).

      σπουδαίες ιδέες, εξαιρετική ομάδα, μεγάλη εταιρία (ίσως η μεγαλύτερη στο χώρο), και ένα πακέτο που αξίζει τον κόπο.

      ______
      Symphonic Choir

      Η χορωδία του μέλοντος; Μεγάλο σε μέγεθος, περι τα 40 GB, με 3 μικρόφωνα, ηχογραφήσανε ΟΛΑ τα φωνητικά μίας χορωδίας (α,β, αι, εεεε, ι, ηη, τ, σ ,κλπ) και μετά βρήκαν τρόπο να τα ενώσουν.

      Ακούγεται απίστευτο αλλά είναι αλήθινο! επίσης είναι πολύ δύσκολο. Πάρα πολύ δύσκολο να το κάνεις να ακουστεί ρεαλιστικά! Και θέλει πολύ χρόνο.

      Τώρα στα αρνητικά.

      Στην τωρινή του έκδοση ΔΕΝ υπάρχει το WordBuilder (WB for short) μέσα στον player, αναμένεται update τσάμπα για τους ιδιοκτήτες. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να μήν δουλεύει το WB ανάλογα με το πιο sequencer χρησιμοποιείται...

      Επισης στην παλαιότερη έκδοση υπήρχε πρόβλημα στις εκτάσεις των φωνών. Οι μπάσσοι και οι σοπράνες ήταν ΠΟΛΥ ελλειπής, σε σημείο που πολύ χρήστες ήθελαν τα λεφτά τους πίσω. Υποτείθεται ότι αυτό διορθώθηκε...

      Τέλος, το portamento/legato tool του PLAY, αν και λειτουργει πολύ όμορφα στις ορχήστρες τους, ΔΕΝ λειτουργεί και πολύ όμορφα με τις χορωδίες. Θέλει κάποιο update.

      Το θέμα είναι ότι δεν υπάρχει ανταγωνισμός αυτή τη στιγμή!

      Έχει αναφερθεί απο την VSL και τον Garritan ότι δουλεύουν σε κάποιες χορωδίες (άλλες ο καθένας), αλλά ακόμη δεν υπάρχουν δείγματα και αποδείξεις προς αυτό το συμπέρασμα (αν και στο τηλ, ο Garritan μου είχε βάλει κάποια χορωδία και είχα χαζέψει... Τώρα αν μου έκανε πλάκα... Στο κάτω κάτω υπεραστικό έπερνα...)

      Είναι ένα απο τα πακέτα που προσθέτουν τρελά στον ήχο του ιδιοκτήτη, άρα... Αξίζει τον κόπο, ότι και να πει κανείς. Και παλιά κόστιζε 1000 ευρώ, τώρα έχει κατέβει στα... 400 περίπου...

      3. Sample Modeling

      Την έχω αναφέρει και παλαιότερα (σε ένα κόμμάτι μου...; Το θυμάται κανείς;)

      Έχει αυτή τη στιγμή 2 προϊόντα (και δουλεύει στο τρίτο).

      the trumpet και το Mr. Sax.

      Και τα δύο χρησιμοποιούνε υβριδική τεχνολογία, που δανείζεται και απο τους δύο κόσμους (sampling και physical modeling) και δημιουργει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

      Δεν έχω να πω πολλά πράγματα. είναι σχετικά μικρό στο μέγεθος. Είναι αρκετά ακριβό, αφού πρόκειται για 1 όργανο μόνο, αλλά ο ήχος είναι ο καλύτερος και πιο ρεαλιστικός που μπορεί να υπάρχει!

      Δεν υπάρχει καλύτερη τρομπέτα ή σαξόφωνο, ακόμη και απο ζωντανούς οργανοπαίκτες (εεε... καλά τώρα...)

      Και για να μη νομίζεται ότι τα λέω απ'το μυαλό μου:
      http://www.samplemodeling.com/en/products_trumpet.php Δείτε και ακούστε το βίντεο και μετά πειτε μου.

      Στον παλιά μου Η/Υ τον P4 2.8 GHz, 2 GB RAM η τρομπέτα δούλευε μια χαρά. Στον καινούριο i7 πετάει, δε περπατάει!

      Για καλύτερη χρήση καλό είναι να υπάρχει κάποιο midi keyboard, ΜΕ mod wheel, και expression pedal αλλά και πάλι θέλει editing, αφου τα πάντα παίζουν ρόλο.

      4. WestGate Studios

      Παιδί του Τιμ, φαίνεται ότι έχει καιρό να φανεί και να ακουστεί. Δε ξέρω τι έγινε ακριβώς ούτε έχω τόσο στενές σχέσεις για να ρωτήσω...  

      Έκανε κάποια ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΑ σολο όργανα, κορνα, κλπ, έβγαλε κάποια άλλα και μετά σταμάτησε να βγάζει...

      Ο ήχος πολύ ζεστός, πολύ κοντινός σε αυτό που ξέρουμε εμείς, και πολυ όμορφα παίζεται. Με τεχνικά χαρακτηριστικά και πολύ καλές ηχογραφήσεις είναι μια καλή προσθήκη στην παλέτα κάποιου. Ειδικά αφού δεν υπάρχουν εναλακτικές πολλές.

      (Γενικά κάποιος που βγάζει πακέτα με ΣΟΛΟ όργανα, συνήθως κάνει καλύτερη δουλειά απο κάποιον που βγάζει μια ολόκληρη ορχήστρα. Η αφοσίωση σε συγκεκριμένο στόχο λειτουργεί καλά!)

      5. Wallander Instruments

      Ο Σουηδος φίλος (μου), ο Arne, που για να μην γίνει ένα με τις στατιστικές αυτοκτωνιών στη Σουηδια (κάναμε πλάκα, ότι όλοι οι Σουηδοί ασχολούνται με δημιουργηκά επαγγέλματα και μου έλεγε ότι το κάνουν για να μην αυτοκτωνήσουν!  ), έχει φτιάξει ένας ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ!

      Δεν είναι samples, και ΔΕΝ ΕΧΕΙ strings (θέλει πολύ research). Αλλά τα χάλκινα ειδικά, και λιγότερο τα ξύλινα είναι φανταστικά. Το όλο πακέτο είναι λιγότερο απο 0.5 GB και είναι Interactive Audio Synthesiser, όπως τα λέει ο ίδιος.

      Ο ήχος που βγάζει το σύνθ του είναι πραγματικά μοναδικό. Γενικό παράπονο (όπως με όλες τις περιπτώσεις συνθ ΕΚΤΩΣ ΤΟΥ PIANOTEQ) ότι δεν είναι 100% ρεαλιστικό. Εγώ θα απαντούσα ότι εξαρτάται απο τον οργανοπαίκτη.

      Με ένα wind controller (breath controller) μπορείς να παίξεις πραγματικά καταπληκτικές φράσεις! Απλά ακούστε τα ντέμο.

      Και το καλύτερο τώρα: Για όσουν έχουν iPhone! Με $5 παίρνεις το WiVi Band και παίζεις μουσική στο iPhone σου! Τσεκάρετε τον πληκτρά των Dream Theater λίγο και τρελαθείτε, όπως τρελάθηκε κι αυτός:
      http://www.youtube.com/watch?v=Gn_uBjKTnkQ&eurl=http%3A%2F%2Fwww.wallanderinstruments.com%2F&feature=player_embedded
        ΤΕΛΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

      Ήταν χρήσιμο αυτό που έκανα; Ελπίζω αλλίως έκαψα ένα καλό 8ωρο και τον ύπνο μου (αλλά και πάλι δεν άντεχα να δουλέψω άλλο στα ίδια και τα ίδια...  )

      1. Οι γνώμες είναι καθαρά προσωπικές! Δε σημαίνει ότι είναι σωστές. Ελπίζω να είναι φανερό πια στοιχεία αποτελούν προσωπική γνώμη και ποια είναι απλά "γεγονότα". Τα μεγέθη είναι πραγματικά γεγονότα, που ελπίζω να είναι σωστα σε γενικές γραμμές. Τα "τεράστιο", ή "τέρας" είναι προσωπικά στοιχεία, και δεν είναι απαραιτήτως κακά ως χαρακτηρισμός! Ειδικά το "τέρας" το χρησιμοποιώ ως επι το πλείστων για το μέγεθος της κάθε βιβλιοθήκης.

      2. Προφάνως κάτι θα έχω ξεχάσει... Πιθανών να μην το ξέρω κι όλας. Αν είναι εδώ είμαι συνεχίζω κάποια άλλη στιγμή. Περιορίστηκα σε καθαρά ορχηστρικούς ήχους!

      Τώρα

      Τώρα

      Ελπίζω ότι κάτι σαν το παραπάνω θα βοηθήσει κάποιον να διαλέξει σε μία πιθανή αγορά. Αλλά ΚΑΤ'ΟΥΔΕΝΑ ΛΟΓΟ δεν αναλαμβάνω ευθήνη για οτιδήποτε. Μεγάλοι άνθρωποι είστε (μάλλον) άρα η ευθήνη δική σας! Οκ;

      Για να διαλέξετε την επόμενή σας αγορά καλό θα ήταν να σκεφτείτε:

      α. Τι ήχους θέλετε; Αν θέλετε κρουστα πάτε για SD1/2 ή True Strike. Αν θέλετε πιάνο, άλλες επιλογές, κλπ.
      β. Ανάλογα με τον Η/Υ που έχετε, τον χώρο που έχετε στον σκληρό και το σύστημά σας. Προφανώς αν δεν έχετε χώρο στο σκληρό δε μπορείτε να πάρετε τα QL Pianos. Ούτε όλη τη VSL Suite.
      γ. Ανάλογα με την τιμή. Συνήθως για να αγοράσει κανείς τη VSL θέλει και ένα καινούριο Η/Υ μαζί. Το ίδιο για τα πιάνα της QL, ή τουλάχιστον καινούριο σκληρό. Αν σκοπέυεται να επεκταθείτε, μπορεί να είναι καλύτερα να αγοράσετε μια και καλή κάτι καλό, αν νομίζεται ότι θα μείνετε για πολύ καιρό στάσιμοι, κάτι μικρότερο. Αν είναι να βγάλετε χρήματα... βάλτε χρήματα. Απλός νόμος: (Συνήθως) όσα πιο πολλά βάλεις, τόσα πιο πολλά θα βγάλεις... (αν και δεν πάει αναλογικά, ισχύει ότι δύσκολα θα βγάλεις gig με το GPO, αλλά με δείγματα και ντέμος απο την EW έχεις άλλες πιθανότητες).
      δ. Ανάλογα με τα ντέμο που θα ακούσετε: Σας εντπυωσίασε κάτι; Άρα αξιζει. ΠΡΟΣΟΧΗ! Κάποιες εταιρίες βάζουν τους καλύτερους με τα καλύτερα συστήματα να κάνουν ντέμο (λογικό). Έλα που όμως αυτό σημαίνει ότι εσύ ακούς ένα αποτέλεσμα απο ένα τεράστιο στούντιο με κάτι ηχεία να, και mastering suites, κλπ και μετά αγοράζεις το πακέτο και ψάχνεις να δεις πως στο Δία το έκανε αυτό... EW και VSL το κάνουν αυτό. Αντίθετα ο Garritan, Sample modeling, Pianoteq Και άλλες μικρότερες εταιρίες έχουν μυριάδα απο User demos και άρα πιο ρεαλιστικά δείγματα του τι μπορεί να γίνει. Ειδικά ο Garritan έχει πάνω απο 1000 demos. Για όλα τα γούστα και όλες τις ικανότητες! Ανοιχτόμυαλος άνθρωπος!
      ε. Επιπρόσθετα έξοδα. Πέρα απο την υπολογιστική δύναμη, μήπως ένα πακέτο θέλει και κάποιο Sampler? Μήπως κάποιο θέλει reverb? κλπ...

      ____________________

      Για κάθε απορία, εδώ είμαι.

      Επίσης, ότι θέλετε να ρωτήσετε τις εταιρίες: Είναι απλοί άνθρωποι, που θέλουν να πουλήσουν και συνήθως πολύ προσβάσιμοι. Αν για κάποιο λόγο υπάρχει κάποιο πρόβλημα, μπορώ να επικοινωνίσω εγώ. Έχω τα στοιχεία απο τους πιο πολλους απο τους παραπάνω, και με ξέρουν... άρα καλύτερα αποτελέσματα.

      Αν και αμφιβάλω ότι θα υπάρχει κάτι που δε θα μπορεί να λυθεί δια τις κλασσικής οδού (support ticket σε περίπτωση bug, ή e-mail σε customer service σε άλλη περίπτωσή).

      _________________

      Και να επαναλάβω:

      ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΥΠΕΥΘΗΝΟΣ ΓΙΑ ΤΙς ΑΓΟΡΕΣ ΣΑΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΣΑΣ! ΕΓΩ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΕΔΩΣΑ. ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΣΤΕ ΤΙΣ

      ΟΛΕΣ ΟΙ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΑ ΚΥΡΙΟ ΛΟΓΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΓΝΩΜΕΣ. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΤΕ ΤΕΣ ΕΤΣΙ. ΣΑΝ ΜΙΚΡΟ REVIEWS.
    • anonimosblueblackbox

      Logic Studio 9

      By anonimosblueblackbox, in Παλιά Άρθρα,

      Από τον: Anonimos Ημ/νία: 14:04 - 09/10/09 Εισαγωγή: Κριτική παρουσίαση της νέας σουίτας προγραμμάτων για το μουσικό και το συνθέτη από την Apple. Logic Studio 9
      Ανεξάρτητα από την αιώνια διαμάχη ανάμεσα στα PC και τα Mac, το Logic Studio είναι μακράν το πληρέστερο και ελκυστικότερο πακέτο λογισμικού για τον σύγχρονο μουσικό και συνθέτη, συνδυάζοντας εντυπωσιακά χαρακτηριστικά και ιδιαίτερα χαμηλή τιμή. Αξίζει από μόνο του να οδηγήσει κάποιον στην αγορά ενός Mac; Οπωσδήποτε.

      http://www.noiz.gr/images/arthra/LogicThree.jpg

      Εισαγωγή
      Με το Logic Studio, η Apple προωθεί την ιδέα της ολοκληρωμένης σουίτας που θα εξυπηρετήσει τον επαγγελματία μουσικό και συνθέτη σε όλα (σχεδόν) τα στάδια της μουσικής παραγωγής. Έχοντας σαν σκοπό να "κτυπήσει" την πάλαι-ποτέ παντοδυναμία των ProTools στη νευραλγική αμερικανική αγορά, δίνει σε ένα και μόνο πακέτο κάμποσα προγράμματα, μερικά από τα οποία να είναι μοναδικά στο είδος τους.

      Το Logic Studio περιλαμβάνει :
      - Την εφαρμογή Logic Pro, ένα κλασικό (timeline) DAW γενικής χρήσης.
      - Την εφαρμογή Main Stage 2, αντίστοιχης λειτουργικότητας με το V-Stack της Steinberg (αλλά κατά πολύ καλύτερο).
      - Την εφαρμογή Soundtrack Pro 3, η οποία παρέχει μία σειρά σημαντικών βοηθημάτων για τον συγχρονισμού ηχητικού και οπτικού σήματος.
      - Την εφαρμογή WaveBurner, αντίστοιχης λειτουργικότητας με το CD Architect της Sony (για audio cd authoring).
      - Την εφαρμογή Compressor, για encoding άριστης ποιότητας σε μία πλειάδα ψηφιακών φορμά.
      - Την εφαρμογή Impulse Response Utility, για την αρχειοθέτηση και επεξεργασία δειγμάτων impulse responses (για μονάδες εφέ που χρησιμοποιούν αυτή τη τεχνολογία).
      - Την εφαρμογή Apple Loops Utility, για τη μετατροπή οποιουδήποτε audio αρχείου στο φορμά Apple Loops, που είναι συμβατό με το Logic αλλά και το Garageband.
      - Την εφαρμογή Batch Monitor για την παρακολούθηση εργασιών batch processing (μετατροπών κλπ).

      Το ίδιο το Logic Pro είναι μία σουίτα από μόνο του, περιλαμβάνοντας δεκάδες soft synths και εφέ, τα οποία δεν είναι καθόλου του "σωρού" όπως σε ορισμένα άλλα προγράμματα, αλλά καταξιωμένα στο είδος τους (όπως το reverb Pristine Space και το sampler EXS-24). Τέλος, η Apple έχει στριμώξει στα DVD εγκατάστασης του Logic μερικές χιλιάδες λούπες και synth patches για τα όργανα του Logic, μαζί με τρία ολοκληρωμένα τραγούδια διαφορετικών καλλιτεχνών/συγκροτημάτων.

      Εγκατάσταση και πρώτη εντύπωση
      Το Logic Studio 8 ερχόταν σε ένα μεγάλο μαύρο κουτί που περιλάμβανε μερικά βιβλια οδηγιών εκτός από τα DVD εγκατάστασης. Η κατάσταση έχει αλλάξει πλήρως στην έκδοση 9 - το κουτί έχει πραγματικά μικρύνει, τα βιβλία έχουν εξαφανιστεί και στη θέση τους υπάρχουν μερικά βιβλιαράκια 12x12 εκ. (το μεγαλύτερο έχει 170 περίπου σελίδες) που περιλαμβάνουν μία εικονογραφημένη αλλά επιγραμματική παρουσίαση διαφόρων βημάτων προς την ανακάλυψη των δυνατοτήτων του προγράμματος. Δεν μπορώ να πω ότι χάρηκα με αυτή την εξέλιξη, αλλά φάνταζε αναπόφευκτη αφού κανείς πλέον δεν προτιμά να τυπώνει τα βιβλία οδηγιών των προγραμμάτων μουσικής παραγωγής στην πληρότητά τους.

      Αμέσως μόλις έφθασε στο γραφείο μου το Snow Leopard (το νέο λειτουργικό σύστημα της Apple), προχώρησα στη διαδοχική εγκατάσταση του συστήματος (30 λεπτά περίπου) και του Logic Studio (άλλα 30 λεπτά). Σύμφωνα με τις προτιμήσεις μου, έκανα αντίγραφα των εννέα(9) dvd στο σκληρό δίσκο του Mac, προκειμένου να μην χρειάζεται να κάθομαι "πάνω από το μηχάνημα" κατά τη διάρκεια της εγκατάστασης, η οποία ολοκληρώθηκε μετά από 30 περίπου λεπτά. Όπως και στην έκδοση 8, η υπερ-πλήρης εγκατάσταση απαιτεί περίπου 60 GB στο δίσκο του υπολογιστή.

      http://www.noiz.gr/images/arthra/LogicTwo.jpg

      Το πρώτο πράγμα που παρατηρεί κανείς, είναι ότι στο desktop δημιουργείται ένα εικονίδιο που γράφει "The Numbers Game.locic", το οποίο αποτελεί shortcut για να τρέξει το πρόγραμμα και αυτομάτως να φορτώσει ένα κομάτι των Thievery Corporation, γεμάτο με lo-fi samples που μόνο τις δυνατότητες του προγράμματος δεν σε αφήνουν να εκτιμήσεις.

      Αναζητώντας στο "Demo Content" DVD, βρίσκει κανείς ένα τραγούδι των "The Killers" (το Spaceman) το οποίο και φόρτωσα από το ίδιο το DVD, έτσι.. σε μία προσπάθεια να κρασάρω το Logic...κάτι που φυσικά δε συνέβη: χρειάστηκε λίγα λεπτά για να το φορτώσει από το πάν-αργο DVD reader, αλλά αμέσως μετά το κομάτι ρόλαρε χωρίς κανένα απολύτως πρόβλημα. 81 audio tracks, συν ένα βίντεο που παίζει παράλληλα (συγχρονισμένο), με κάμποσα εφέ στα επιμέρους tracks, και οκτώ διαφορετικά στα busses... αλλά το Logic δεν έδειξε πουθενά μεγαλύτερη αξιοποίηση από το 50% της CPU. Ο ήχος, τέλεια μιξαρισμένος (ή μήπως θα έπρεπε να πω "μαστεραρισμένος", με τους παλαβούς Killers να χρησιμοποιούν (για μερικά μέτρα) πέντε ταυτόχρονα tracks για το.. μπάσο.

      Κάπου εδώ, συνειδητοποιεί κανείς ότι η ιδέα της "ολοκληρωμένης σουίτας" δεν είναι διόλου θεωρητική - το κομάτι των Killers είναι τελειωμένο από κάθε άποψη και ακούγεται άψογο. Περνούν μερικά λεπτά μέχρι κάποιος να συνειδητοποιήσει ότι όλα αυτά έχουν γίνει μέσα στο ίδιο και μοναδικό πρόγραμμα.

      Λίγο βαθύτερα
      Το user interface δε φαίνεται να έχει αλλάξει διόλου από την έκδοση 8, κάτι που δημιουργεί την αρχική πεποίθηση ότι δεν υπάρχουν νέα χαρακτηριστικά, αλλά αυτό δεν ισχύει όπως θα δούμε. Προσωπικά, δεν ικανοποιούμαι από το user interface του Logic: είναι μία κακόγουστη (αισθητικά) και παράξενη (λειτουργικά) ανάμιξη της λογικής που είχε το πρόγραμμα όταν έτρεχε σε PC, με τα συνήθη γραφικά της Apple. Το αποτέλεσμα, κατά τη γνώμη μου, δε λειτουργεί: όλος αυτός ο συνωστισμός στην οθόνη (η οποία καλά θα κάνει να είναι 24άρα τουλάχιστον) απέχει πολύ από την απλότητα που πρωτιμώ σε άλλα προγράμματα, τα οποία αποκαλύπτουν τα περισσότερα χαρακτηριστικά τους κατόπιν αιτήματος, αντί να τα βάζουν σε άμεση θέα όπως το Logic.

      Όμως, αυτή η επιλογή δεν είναι τυχαία: μετά το Tracktion έχει επικρατήσει στην αγορά η αντίληψη ότι οι χειριστές τέτοιων προγραμμάτων έχουν ψυχολογικές επιφυλάξεις να κάνουν ένα (ή δύο) κλικ παραπάνω, οπότε προσπαθούν όλοι να χωρέσουν τα πάντα σε μία οθόνη. Ουφ...

      Στα πλαίσια της προσπάθειας να "ικανοποιηθούν όλοι" πρέπει να αποδωθεί και το κύριο νέο χαρακτηριστικό του Logic : η τεχνολογία Flex. Αυτή παρέχει ένα σύνολο εργαλείων και επιλογών για "ελαστική" μεταχείριση οποιασδήποτε κυμματομορφής, προκειμένου να μπορεί κανείς να συγχρονίσει οτιδήποτε με οτιδήποτε (υποθέτω, αναζητώντας την τέλεια λούπα). Παρ' ότι δεν έχω τέτοια ενδιαφέροντα, ομολογώ ότι είναι πολύ εντυπωσιακό: φανταστείτε ένα τραγουδιστή να ξεστομίζει πέντε συλλαβές και εσείς να μπορείτε να πάρετε το κομάτι της κυμματομορφής που σχετίζεται με κάθε μία από τις συλλαβές, και να το συγχρονίσετε με πέντε (αντιστοίχως) κτυπήματα ενός snare... χωρίς να αλλάξει ο τόνος στον οποίο τραγούδησε. Το εργαλείο Flex μπορεί να λειτουργήσει σε διάφορα modes, προκειμένου να ανταποκρίνεται περισσότερο κατάλληλα σε κυμματομορφές από φωνή, ή κιθάρα, ή τύμπανα ή...

      Στο Logic έχει γίνει επίσης μία προσπάθεια βελτίωσης του τρόπου με τον οποίο εργάζεται κανείς, μέσω της βελτίωσης διαφόρων εργαλείων τα οποία η Apple ονομάζει Production Tools. Αυτά είναι ανομοιογενή: άλλο επιτρέπει την εκλεκτική μεταφορά tracks από το ένα project στο επόμενο, άλλο επιτρέπει οποιοδήποτε τμήμα κυμματομορφής να μετατραπεί σε sample instrument, άλλο δίνει τη δυνατότητα εμφάνισης guitar tabs (δυστυχώς δεν είμαι κιθαρίστας για να το εκτιμήσω αυτό) κλπ.

      Αυτοί που όντως είναι κιθαρίστες, θα χαρούν να μάθουν ότι η Apple έχει συμπεριλάβει τη δική της σουίτα εφέ και ψευδοενισχυτών (τα ονομάζει Guitar Gear) και παίζοντας μαζί τους διαπίστωσα ότι είναι χρήσιμα μεν, αλλά κατώτερα ηχητικά από το Guitar Rig, όπως είναι λογικό άλλωστε εφ'όσον μόλις άρχισαν να ασχολούνται με κάτι τέτοιο.

      Αξιοσημείωτες βελτιώσεις έχουν γίνει στο MainStage 2. Δεν αναφέρομαι στο playback ή loopback recording (καιρός ήταν), αλλά στη δυνατότητα για πολυ-ανάθεση της λειτουργικότητας των χειριστηρίων (multimapping), όπου κάποιος μπορεί να αναθέσει σε ένα και μόνο χειριστήριο να ελέγχει διαφορετικές παραμέτρους σε διαφορετικά "όργανα"...χμμ...ο Keith Emerson θα το εκτιμούσε δεόντως.

      http://www.noiz.gr/images/arthra/LogicOne.jpg

      Μαζί με τα παραπάνω, η Apple δηλώνει ότι έχει περιλάβει περισσότερα από 200 νέα χαρακτηριστικά στο Logic, αλλά - όπως γίνεται με τα περισσότερα προγράμματα - ανάλογα με τον τρόπο που εργάζεστε, το πιθανότερο είναι ότι δεν θα δείτε ποτέ τα περισσότερα από αυτά. Δείτε όμως την θετική άποψη: ότι θα περάσουν πολλά χρόνια πριν θελήσετε να κάνετε κάτι που να μη το κάνει αυτό το πρόγραμμα.

      Συμπεράσματα
      Θα ήταν σκόπιμο να ξεκαθαρίσω ότι δεν πιστεύω στις μονολιθικές πλατφόρμες για οποιοδήποτε είδος computing. Όσο πιστός και αν θέλει κάποιος να παραμείνει στην ιδέα ότι "εγώ χρησιμοποιώ μόνο το ΤΑΔΕ", είναι βέβαιο ότι θα οφεληθεί από την επέκταση του εξοπλισμού του. Για παράδειγμα, θεωρώ ότι μόνο κουτό πείσμα θα κρατήσει έναν Mac user με μουσικά ενδιαφέροντα μακρυά από το FL Studio ή το Acid, ενώ αντίστοιχης κλάσης θα ήταν η προσπάθεια ενός PC user να κρατηθεί μακρυά από το Logic Studio.

      Ακόμη και αν δεν χρειάζεται κάποιος ένα - ακόμη - DAW, το Logic είναι μία εξαιρετικά ισχυρή πλατφόρμα για audio editing ή audio processing, περιλαμβάνοντας κλασικά και καταξιωμένα soft synths και effects, απίστευτα πολλές λούπες και ήχους, συν τη δυνατότητα να τα συνδυάσει κάποιος όλα αυτά προκειμένου να δώσει σε ένα κομάτι εκείνο το "διαφορετικό" ηχητικό συστατικό που όλοι αναζητούμε.

      http://www.noiz.gr/images/arthra/LogicFour.jpg

      Προσθέστε στα παραπάνω το ότι περιβάλεται από καμιά δεκαριά βοηθητικά και κύρια προγράμματα (για διαδικτυακή συνεργασία, live performance, συγχρονισμό ήχου και εικόνας, audio cd authoring, επεξεργασία impulse responses) και ξέρετε για ποιο λόγο το ποσό των 500 δολαρίων που ζητά η Apple είναι μάλλον συμβολικό. Δυστυχώς για τον ανταγωνισμό, το Logic Studio κάνει πράγματα όπως το Cubendo να φαντάζουν πανάκριβα, με το Sonar να σώζεται λόγω της λογικής τιμής του και τα Ableton Live και Acid να σώζονται λόγω του γεγονότος ότι ενσωματώνουν τις αποκλειστικά δικές τους νοοτροπίες/προσεγγίσεις για το ζήτημα της σύνθεσης.

      Σίγουρα, το Logic απαιτεί ένα Mac για να τρέξει και - ως εκ' τούτου - κλειδώνει για πάντα τον κάτοχό του στο κόσμο της Apple, αλλά.. μιλώντας με διάφορους που ασχολούνται επαγγελματικά με τη σύνθεση.. ποσώς τους ενδιαφέρει αυτό το "πρόβλημα".. άλλωστε θυμούνται άριστα την εποχή που για να τρέξεις Cubase έπρεπε οπωσδήποτε να έχεις... Atari ST.

      Υπάρχει μία μερίδα κοινού που δεν θα ικανοποιηθεί με το Logic: εκείνοι που θέλουν να χρησιμοποιήσουν τη τεχνολογία για να πειραματιστούν στον κενό χώρο ανάμεσα στις προσωπικές τους ελλείψεις μουσικών γνώσεων. Οι υπόλοιποι θα βρουν εδώ όλα όσα χρειάζονται για να "βγάλουν" έναν ολόκληρο δίσκο. Εναλλακτικά μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη σουίτα προγραμμάτων που συνοδεύει το Logic, προκειμένου να προσθέσουν σημαντικό ηχητικό υλικό στη συλλογή τους, ακόμη και αν χρησιμοποιούν κάποιο άλλο πρόγραμμα, κάποιας άλλης ίσως πλατφόρμας.
    • Alchemist
      Ημ/νία: 15:18 - 06/04/10 Εισαγωγή: 8+1 συμβουλές και απαντήσεις που θα φανούν χρήσιμες σε όποιον θέλει να αγοράσει υπολογιστή με σκοπό τη δημιουργία μουσικής Σε πολλές περιπτώσεις έχουμε ασχοληθεί με το software που απαιτεί ένας υπολογιστής για να θεωρηθεί κατάλληλος για δημιουργία μουσικής. Όμως υπάρχει το υλικό μέρος του πράγματος και αναμφίβολα το hardware είναι εξίσου σημαντικό όταν στήνουμε έναν υπολογιστή με μουσικούς σκοπούς.
      Παρακάτω θα γίνει μια προσπάθεια να επισημανθούν τα κυριότερα σημεία που θα πρέπει να προσέξει κανείς, τουλάχιστον όπως τα έχω εκλάβει μέσα από τα χρόνια ενασχόλησής μου με το σπορ.

      Από τώρα δηλώνω ότι τα παρακάτω αφορούν κυρίως σε PCs καθώς τα πράγματα είναι σχεδόν δεδομένα σε ό,τι αφορά το hardware ενός Mac, ειδικά αν μιλάμε για iMac και όχι Mac Pro.
      Επίσης θα αποφύγω να αναφέρω συγκεκριμένες μάρκες και μοντέλα καθώς υπάρχουν άπειρες ποιοτικές λύσεις για όλες τις κατηγορίες προϊόντων και σε όλες τις κατηγορίες τιμών στην αγορά, οπότε είναι σχεδόν άτοπο να μιλήσουμε για 2-3 μεμονωμένες λύσεις. Πρόκειται όμως να αναφέρω κάποιες ενδεικτικές μάρκες ανά περιπτώσεις ως παράδειγμα αγοράς.


      1. Η βάση είναι το παν

      Μιλώντας γενικά περί υπολογιστών, ο περισσότερος κόσμος κάνει το μέγιστο λάθος να μη δίνει επαρκή σημασία σε κάποια εξαρτήματα που αποτελούν τη ραχοκοκκαλιά του υπολογιστή. Αναφέρομαι στη μητρική πλακέτα (ή motherboard) και το τροφοδοτικό ρεύματος.
      Δεν είναι τυχαίο που υπάρχουν άπειροι υπολογιστές με κορυφαίο επεξεργαστή αλλά με μητρική και τροφοδοτικό που μόνο κορυφαία δεν θεωρούνται. Αυτό συμβαίνει κυρίως για λόγους οικονομίας (π.χ. πολλοί τσιγκουνεύονται τα 40-50 επιπλέον ευρώ που κοστίζει ένα ποιοτικό τροφοδοτικό) αλλά και άγνοιας, μιας και λίγοι είναι αυτοί που γνωρίζουν τη βαρύτητα του κάθε υποσυστήματος σε έναν υπολογιστή.
      Αυτό το λάθος θα πρέπει να αποφευχθεί, κυρίως για λόγους απροβλημάτιστης λειτουργίας του συστήματος σε βάθος χρόνου.

      Ως γενικές γραμμές για την επιλογή μητρικής, μπορούμε να έχουμε υπόψιν τα εξής:
      - Προτιμούμε μητρικές με τελευταίας τεχνολογίας chipset, ιδανικά αφού έχουν και κάποιο σεβαστό χρόνο παρουσίας στην αγορά για να έχουν λυθεί τα όποια προβλήματα νεότητας (π.χ. ένα minimum 4-6 μηνών).
      - Καλό θα ήταν να επιλέγουμε μητρικές γνωστών και αξιόπιστων κατασκευαστών (Gigabyte, Abit, DFI, Asus κλπ), αν και αυτό δεν αποτελεί πάντα εγγύηση για μηδέν προβλήματα.
      - Πλέον είναι χαζό να μην επιλέξουμε μητρική που να έχει συστήματα για επίτευξη αυξημένης αξιοπιστίας όπως solid-state capacitors, heat-pipes για καλύτερη ψύξη των διαφόρων κυκλωμάτων, multi-phase συστήματα τροφοδοσίας για τον επεξεργαστή και λοιπά. Οι χρηματικές διαφορές σε σχέση με ένα συμβατικό motherboard είναι ανάξιες λόγου.

      Για την επιλογή τροφοδοτικού, προσέχουμε τα εξής:
      - Προφανώς το πρώτο είναι το wattage. Φροντίζουμε να επιλέξουμε τροφοδοτικό με αρκετή ισχύ ώστε να ανταποκρίνεται άνετα στις ενεργειακές απαιτήσεις του συστήματός μας, έχοντας υπόψιν και μελλοντικές προσθήκες/αναβαθμίσεις ώστε να μη χρειαστεί να αλλάξουμε και τροφοδοτικό.
      - Και πάλι προτιμούμε λύσεις από γνωστούς κατασκευαστές (Enermax, Zalman, Tagan, OCZ, Corsair, Seasonic κλπ). Εδώ είναι σχεδόν βέβαιο ότι ένα τροφοδοτικό no-name θα μας αφήσει χρόνους πολύ συντομότερα, συν ότι πιθανότατα θα έχουμε προβλήματα με την απόδοση σε συνθήκες μεγάλου φόρτου.
      - Προσωπικά προτιμώ τα τροφοδοτικά που έχουν αποσπώμενα καλώδια (τα λεγόμενα modular). Κοστίζουν ελάχιστα παραπάνω αλλά διασφαλίζουν λιγότερο καλωδιομάνι μέσα στο tower, που με τη σειρά του σημαίνει καλύτερη ψύξη (λόγω καλύτερης κυκλοφορίας αέρα).

      Μια αξιόπιστη λύση για υπολογισμό του wattage που χρειαζόμαστε μπορείτε να βρείτε στη διεύθυνση:
      http://extreme.outervision.com/psucalculatorlite.jsp


      2. Η σημασία της ισορροπίας

      Γενικά είναι προτιμητέο να έχουμε ένα σύστημα με ισορροπία ανάμεσα στα διάφορα μέρη του. Για παράδειγμα, πολύ μικρό νόημα θα έχει ένας επεξεργαστής που κοστίζει 500 ευρώ σε ένα μηχάνημα που όλα τα άλλα υποσυστήματα κοστίζουν 400 ευρώ.
      Επειδή τέτοιες κινήσεις αυξάνουν την απόδοση πολύ λιγότερο απ' όσο ξοδεύουμε ελπίζοντας σε καλύτερες επιδόσεις, φροντίζουμε να επιλέγουμε υποσυστήματα που κινούνται στις ίδιες κατηγορίες τιμών. Αυτό μας γλυτώνει από άσκοπο ξόδεμα, δεν έχει ιδιαίτερη επίπτωση στον τρόπο και την ευκολία της δουλειάς μας και αφήνει το περιθώριο για επένδυση και σε άλλα σημαντικά κομμάτια (κάρτα ήχου, monitors κλπ).


      3. Σκληροί δίσκοι

      Εδώ τα πράγματα είναι σχετικά απλά. Προφανώς η χωρητικότητα παίζει ρόλο αλλά μια καλή ιδέα είναι να επιλέξουμε κάποια από τις σειρές σκληρών δίσκων υψηλών απαιτήσεων που έχουν βγάλει οι μεγάλες εταιρίες (π.χ. Raid Edition και Caviar Black της Western Digital ή 7200.12 της Seagate). Κοστίζουν κάτι παραπάνω αλλά αξίζουν, δεδομένης της αυξημένης αξιοπιστίας που παρέχουν, τουλάχιστον θεωρητικά.
      Αν υπάρχει το χρηματικό περιθώριο, η αγορά δίσκου SSD αρχίζει να μοιάζει με καλή κίνηση αν λάβουμε υπόψιν ότι έχουν υποστεί γενναίες μειώσεις τιμών και αυξήσεις αποδόσεων. Πάντως υπάρχει ακόμα ένα περιθώριο 1-2 χρόνων μέχρι να πούμε ότι επιβάλλεται η αγορά ενός τέτοιου δίσκου.


      4. Θόρυβος και άλλα

      Πολλοί λένε ότι μόνο με υδρόψυξη μπορεί να επιτευχθεί αθόρυβο αποτέλεσμα. Σίγουρα η υδρόψυξη, ειδικά αν μιλάμε για ακριβές και ποιοτικές λύσεις, παρέχει αθόρυβη και αποτελεσματική ψύξη στον επεξεργαστή (και εν δυνάμει στους σκληρούς δίσκους). Είναι όμως μια λύση ακριβή και περίπλοκη, τόσο χωροταξικά όσο και ως συνδεσμολογία.
      Από την άλλη, ακόμα και με συμβατικές λύσεις όπως ένα καλό CPU cooler και καλό case μπορεί να υπάρξει ένα απόλυτα αποδεκτό αποτέλεσμα, με επίπεδα θορύβου σαφώς κάτω από το κατώφλι του ενοχλητικού. Σε πρώτη ανάγνωση λοιπόν, όχι υπερβολές σε αυτόν τον τομέα (εκτός αν είστε πολύ παράξενοι ή πολύ απαιτητικοί).


      5. Οθόνη

      Εδώ χρησιμοποιούμε ό,τι μας βολεύει και μας παίρνει χρηματικά. Είναι όμως κρίμα να μην πάρει κανείς μια οθόνη με υψηλή ανάλυση (1920 x 1080 και πάνω) ώστε να έχει περισσότερο ωφέλιμο χώρο εργασίας.
      Προσωπικά είμαι fan του dual monitor setup και το χρησιμοποιώ κατά κόρον, άλλοι βολεύονται με μόνο μία αλλά πιο μεγάλη οθόνη. Εμπιστευθείτε τα μάτια σας σε κάθε περίπτωση.


      6. Τί ΔΕΝ χρειαζόμαστε

      Υπερ-γρήγορες κάρτες γραφικών, μητρικές, μνήμες και επεξεργαστές που απευθύνονται σε όσους ασχολούνται με overclocking, deluxe πακέτα με ηχειάκια, παιχνιδάκια, χειριστήρια και άλλα άχρηστα μπιχλιμπίδια.


      7. Έτοιμο σύστημα ή built to order;

      Σαφέστατα προτιμάμε το δεύτερο αν έχουμε ένα βασικό επίπεδο γνώσης και ενημέρωσης πάνω στις τρέχουσες εξελίξεις του hardware. Αν όχι, υπάρχουν έτοιμα συστήματα στα περισσότερα καταστήματα πώλησης μουσικών ειδών, τα οποία κυμαίνονται από αξιοπρεπή μέχρι και εξαιρετικά επίπεδα (και με ανάλογες επιβαρύνσεις στην τιμή). Πάντως θα πρέπει να προσπαθήσουμε να αποφύγουμε έτοιμα συστήματα από καταστήματα πώλησης ηλεκτρικών ειδών και τα συναφή.


      8. Mac ή PC;

      Αιώνιο το ερώτημα αλλά εξακολουθεί να μένει αναπάντητο, τουλάχιστον από εμένα. Η κάθε πλατφόρμα έχει τα θετικά και τα αρνητικά της και η επιλογή καθορίζεται εν πολλοίς από το software που δουλεύει ο καθένας, μιας και πολλά σημαντικά προγράμματα τρέχουν μόνο σε μία πλατφόρμα (π.χ. Sonar και Samplitude σε PC, Logic σε Mac). Το μόνο βέβαιο είναι ότι και με τα δύο μπορεί να κάνει άψογη δουλειά κάποιος (με κάποιες λογικές παραχωρήσεις ανά περίπτωση).


      9. Super-duper hi-end ή τυπικά και νορμάλ πράγματα;

      Ακόμα και τα βασικά συστήματα που μπορεί να αγοράσει κανείς σήμερα είναι αρκετά ισχυρά για να ανταπεξέλθουν άνετα στην πλειοψηφία των αναγκών ενός home studio, ειδικά αν έχουμε τη διάθεση να κάνουμε και κάποιο software optimization για καλύτερη απόδοση.
      Με αυτή τη λογική, δεν είναι απαραίτητο ένα ακριβό μηχάνημα υπερ-υψηλών επιδόσεων καθώς ενδεχομένως να μη χρειαστούμε την επιπλέον ισχύ, τουλάχιστον για ένα σεβαστό χρονικό διάστημα.
      Από εκεί και πέρα είναι θέμα διάθεσης και χρημάτων. Εννοείται ότι όσο πιο υψηλές οι προδιαγραφές του συστήματος, τόσο το καλύτερο αλλά όπως σε όλα τα πράγματα, από ένα σημείο και μετά πρέπει να πληρώσει κανείς πολλά χρήματα για πολύ μικρές βελτιώσεις στην απόδοση.


      Καλές αγορές!
    • Jasemeister
      Ημ/νία: 01:48 - 06/09/10 Εισαγωγή: Χρησιμοποιείς κάποιο λογισμικό Sequencer (Cubase, Nuendo, Sonar, κ.α.) ή Modelling Software (Guitar Rig, Amplitube, κ.α.) και υπάρχει πρόβλημα συγχρονισμού στα tracks ή αισθητή καθυστέρηση μεταξύ της στιγμής που θα παίξουμε μια νότα και της στιγμής που θα ακουστεί από τα ηχεία σου; Χρησιμοποιείς κάποιο λογισμικό Sequencer (Cubase, Nuendo, Sonar, κ.α.) ή Modelling Software (Guitar Rig, Amplitube, κ.α.) και υπάρχει πρόβλημα συγχρονισμού στα tracks ή αισθητή καθυστέρηση μεταξύ της στιγμής που θα παίξουμε μια νότα και της στιγμής που θα ακουστεί από τα ηχεία σου;

      Είναι το λεγόμενο latency (χρόνος καθυστέρησης). Διορθώνεται εύκολα με τους κατάλληλους οδηγούς (drivers) ASIO4ALL από το http://www.asio4all.com/. Μετά την εγκατάσταση πάμε στις ρυθμίσεις και πειραματιζόμαστε μειώνοντας το buffer μέχρι να ελαχιστοποιηθεί η καθυστέρηση χωρίς να έχουμε παραμορφώσεις στον ήχο.

      Πού οφείλεται το latency;

      Μια κάρτα ήχου μετατρέπει σήματα από αναλογικά σε ψηφιακά (ηχογράφηση) και το αντίστροφο (αναπαραγωγή). Η μετατροπή αυτή δε γίνεται στιγμιαία, θέλει κάποιο (μικρό) χρονικό διάστημα. Αν το σήμα αυτό περάσει από κάποιο στάδιο επεξεργασίας (προσομοίωση ενισχυτών, εφέ, κτλ) τότε ο χρόνος αυτός αυξάνεται. Π.χ. το σήμα μιας κιθάρας στο Line in μιας κάρτας ήχου θα περάσει πρώτα από το στάδιο της ψηφιοποίησης, μετά θα περάσει από το στάδιο της επεξεργασίας μέσω λογισμικού προσομοίωσης ενισχυτή και τέλος θα περάσει από το στάδιο της μετατροπής σε αναλογικό σήμα για να ακουστεί από τα ηχεία μας. To latency παρατηρείται συνήθως σε υπολογιστές με λειτουργικό MS Windows, γιατί ενδιάμεσα από αυτά τα στάδια παρεμβάλονται αρκετά επιπλέον επίπεδα κώδικα μέχρι να φτάσει το σήμα στην κάρτα μας.

      Αυτό λοιπόν που έχει σημασία είναι να υπάρχει άμεση επικοινωνία μεταξύ του hardware μας (κάρτα ήχου) και του λογισμικού μας, παρακάμποντας τα επιπλέον επίπεδα κώδικα. Αυτό γίνεται με τους κατάλληλους οδηγούς (drivers). Είναι μικρά κομμάτια κώδικα που καθορίζουν τις εντολές για να "μιλάει" το λογισμικό μας με την κάρτα ήχου. Οι τυπικοί οδηγοί που έρχονται με κάρτες ήχου του μαζικού εμπορίου (π.χ. Creative) δεν είναι κατάλληλοι μιας και βασίζονται στο Microsoft DirectSound που συμπεριλαμβάνει όλα τα επιπλέον επίπεδα που θέλουμε να παρακάμψουμε, οπότε καταφεύγουμε στους συμβατούς οδηγούς ASIO4ALL.

      Το ASIO4ALL αναπτύχθηκε με βάση το πρωτόκολο οδηγών Audio Stream Input/Output (ASIO) της Steinberg. Είναι το πιο δημοφιλές από το μη κερδοσκοπικά πακέτα οδηγών ASIO για μη επαγγελματικές κάρτες ήχου που υπάρχουν για το οποίο συνεχίζεται η ανάπτυξη/υποστήριξη.

      Μερικές εικόνες από το βασικό και το προχωρημένο μενού επιλογών της έκδοσης 2.9 (5/10/08) για μια άποψη των επιλογών που μας δίνει:

      http://www.noiz.gr/articles/2293_05_09_10_11_48_07.jpeghttp://www.noiz.gr/articles/2293_05_09_10_11_48_31.jpeg
    • nikosm
      Ημ/νία: 13:35 - 19/09/10 Εισαγωγή: Πόσο χώρο θα πιάσει στο δίσκο μια ψηφιακή ηχογράφηση; Με δεδομένες κάποιες θεμελιώδεις γνώσεις, είναι απλό να το υπολογίσουμε... Κάποιες φορές θα θέλαμε να υπολογίσουμε πόσο ήχο μπορούμε να γράψουμε στο μέσον μας. Έτσι απλά. Αυτό βέβαια, είναι ένα γενικότερο ζητούμενο με υποζητούμενα που αφορούν τις διάφορες παραμέτρους του προβλήματος. Για παράδειγμα:

      - έχω διαθέσιμα x GB, πόση ώρα μπορώ να γράψω stereo στα 16 bit 44,1 kHz; Και πόση στα 48 kHz;
      - θέλω να γράψω 5 tracks για περίπου 1 ώρα. Πόσο χώρο θέλω, ανάλογα με την ανάλυση;
      - ποια είναι η μέγιστη ανάλυση για να γράψω 4 tracks σε 5 GB για 2 ώρες;

      Η απάντηση βρίσκεται στην κατανόηση της σχέσης μεταξύ διάρκειας της ηχογράφησης και όγκου των δεδομένων που η ηχογράφηση παράγει. Θα κάνουμε ένα παράδειγμα σε ποιότητα CD.

      Σκεφτείτε το: Όταν γράφουμε ένα mono track στα 44,1kHz / 16bit σημαίνει ότι δημιουργούνται δεδομένα όγκου

      16 x 44100 =705600 bits κάθε δευτερόλεπτο.    <Α>

      Αν λάβουμε υπ' όψη μας ότι κάθε byte αποτελείται (πλέον) από 8 bits, τότε προφανώς τα 16 bit είναι 2 bytes.

      16 bit / (8 bit / byte) = 2 byte. Ναι.

      Έτσι, σε ένα δευτερόλεπτο, ο όγκος των δεδομένων θα είναι (λόγω της <Α>)

      705600 bit / (8 bit / byte) = 88200 byte

      Θυμίζουμε ότι 1024 bytes=1 kilobyte ή 1 KB = 1024 B (Το σωστό μάλιστα είναι να λέμε Kibibyte). Άρα το παραπάνω γράφεται και

      88200 / 1024 = 86,1328125 KB (σε 1 δευτερόλεπτο)

      Σε 60 δευτερόλεπτα (δηλαδή σε 1 λεπτό) ο όγκος των δεδομένων θα είναι

      60 x 86,1328125 KB = 5167,96875 KB

      ή σε megabytes (σωστότερα, σε Mibibytes):  5167,96875 / 1024 = 5,046844482421875 ΜΒ  (σε 1 λεπτό).

      Σε 60 λεπτά (δηλαδή σε 1 ώρα) ο όγκος δεδομένων θα έχει γίνει

      60 x 5,046844482421875 ΜΒ = 302,8106689453125 MB

      ή (όμοια) 0,29571354389190673828125 GB, περίπου 0,3 GB δηλαδή σε 1 ώρα.

      Αυτά όμως για 1 μονάχα mono track ήχου. Αν η ηχογράφηση είναι stereo θα χρειαστούμε 2 tracks ήχου άρα το διπλάσιο όγκο δεδομένων (0,6 GB περίπου). Για 10 tracks θα χρειαστούν περίπου (0,3 x 10 =) 3 GB την ώρα. Και ούτω καθεξής...

      Αν καταλάβατε θα πρέπει να μπορείτε να φτάσετε μόνοι/ες σας στο συμπέρασμα ότι

      στα 48kHz/16bit απαιτούνται περίπου 0,322 GB ανά mono track την ώρα
      στα 48kHz/24bit απαιτούνται περίπου 0,483 GB ανά mono track την ώρα
      στα 96kHz/32bit απαιτούνται περίπου 1,287 GB ανά mono track την ώρα
      κλπ

      και να απαντήσετε στα εξής:

      - Γιατί λέμε ότι ο ήχος CD πιάνει χώρο περίπου 10 MB το λεπτό;
      - Θέλω να γράψω 4 stereo tracks σε 48kHz/24bit και ο C: μου βγάζει free space 4 GB. Με παίρνει;
      - Τι λέτε ότι συμφέρει καλύτερα, 44,1kHz/16bit ή 48kHz/16bit για εγγραφή;
      - Ποιος θα μπορούσε να είναι ο μαθηματικός τελικός τύπος της παραπάνω διαδικασίας; Ίσως κάποιος μπορεί και θέλει να φτιάξει ένα .exe ή online "audio to space converter"

      Η σχέση <Α> μας λέει ότι η ροή δεδομένων (bitrate) είναι 705,6 kbps (kilobit το δευτερόλεπτο).
      - Γιατί λέμε ότι το CD audio έχει bitrate 1411 kbps;
      - Αν μετατρέψω τα 44,1kHz/16bit σε mp3 με bitrate 256 kbps, πόσο χώρο θέλει το κάθε mono track σε μια ώρα;
    • WilliamSats
      Ημ/νία: 17:54 - 11/01/12 Εισαγωγή: Πως μπορούμε με απλά μέσα να βιντεοσκοπήσουμε και να ηχογραφήσουμε ένα βίντεο. Με την ευκαιρία αυτού του thread http://www.noiz.gr/index.php?topic=191221.0 θα γράψω όσο πιο απλά γίνετε, πως μπορεί κάποιος να βιντεοσκοπήσει και να ηχογραφήσει ταυτόχρονα χωρίς απώλειες καρέ και όσο πιο συγχρονισμένα γίνετε (αυτό εξαρτάται κατά πολύ απ'τη Ram και την CPU).

      Το "κόλπο" εδώ είναι να χρησιμοποιηθεί μία κάμερα USB, είτε είναι βιντεοκάμερα χειρός (handheld video camera), είτε Web Camera ή ακόμα και σε μερικές περιπτώσεις ψηφιακή φωτογραφική με δυνατότητα χρήσης ως web camera (δεν το υποστηρίζουν όλες).

      Γιατί όμως USB και όχι Firewire?
      Στο πρωτόκολλο USB η εικόνα και ο ήχος (που μεταφέρονται real-time στον υπολογιστή) είναι αποπλεγμένοι, που σημαίνει ότι μπορεί να επιλεγεί μία άλλη πηγή ήχου από αυτή της κάμερας ή ψηφιακής (εννοώντας των ενσωματωμένων μικροφώνων).
      Στην περίπτωση του Firewire πρωτοκόλλου, η μεταφορά εικόνας και ήχου γίνετε ταυτόχρονα χωρίς να μπορεί να γίνει επιλογή άλλης πηγής ήχου πέραν αυτής της κάμερας. Άρα προς το παρόν ξεχνάμε τις Firewire κάμερες (αν και υπάρχουν λύσεις, αλλά πιο επαγγελματικές και επίσης πολύ ακριβές).

      Τι θα χρειαστούμε?
      1) Μία κάμερα USB (κατά προτίμηση να υποστιρίζει USB2.0)
      2) Μία ελεύθερη θύρα USB που -αν γίνετε- να μην έχει κάτι άλλο συνδεδεμένο στον ίδιο controller, κάτι που βρίσκουμε απ'το hardware profile του PC ή MAC.
      3) Ένα μικρόφωνο ή ταιριασμένο ζευγάρι (matched pair) μικροφώνων.
      4) Μία κάρτα ήχου με είσοδο XLR για το/τα μικρόφωνο/α
      5) Ένα πρόγραμμα σύλληψης βίντεο όπως για παράδειγμα το Power Director της Cyberlink ή το Sony Vegas Studio (είναι η φθηνή έκδοση) ή κάποιο άλλο που να υποστηρίζει επιλογή πηγής ήχου κατά τη σύλληψη.

      Θα μιλήσω εδώ για το Power Director (όσον αφορά το capture) που είναι και το πιο εύκολο να βρεθεί αφού υπάρχει και σε δωρεάν εκδόσεις (από περιοδικά κλπ) και πάνω κάτω η διαδικασία είναι ίδια και για τα υπόλοιπα προγράμματα.

      Αφού λοιπόν έχουμε περάσει τους drivers της κάμερας στον υπολογιστή και έχουμε συνδέσει τα μικρόφωνα στην κάρτα ήχου, ανοίγουμε το PD και πηγαίνουμε στην καρτέλα capture.
      Στα δεξιά κάτω εμφανίζεται απευθείας η πηγή εικόνας που θα ονομάζεται όπως και η κάμερά μας και από μόνο του το πρόγραμμα έχει επιλεγμένη πηγή ήχου το USB μικρόφωνο της κάμερας.
      Εκεί λοιπόν κάνουμε κλικ στο βελάκι και επιλέγουμε την κάρτα ήχου μας (ή το κανάλι της που έχουμε πάνω τα μικρόφωνα).
      Τέλος επιλέγουμε τη μορφή/φορμάτ που θα αποθηκευτεί το αρχείο. Εδώ να σημειώσω ότι επιλέγουμε πάντα την καλύτερη δυνατή ποιότητα άσχετο με το πόσο μεγάλο θα βγάλει το αρχείο, αφού μετά μπορούμε να το "μικρύνουμε" με ένα πρόγραμμα μετατροπής φορμάτ βίντεο. Αυτό γίνετε για να αποφύγουμε τυχόν droped frames και τα γνωστά μας ticks&clicks στον ήχο. Οπότε μπορείτε άφοβα να βάλετε το maximum frame rate στο 9000Kbps. Στις ρυθμίσεις του ήχου θα πρέπει να επιλέξουμε τις ίδιες ρυθμίσεις που έχει και η κάμερά μας, δηλαδή για παράδειγμα αν η κάμερα είναι στα 16bit 44.1KHz το ίδιο θα πρέπει να βάλουμε και στα settings του προγράμματος. 

      Όταν έχουμε τελειώσει με τις ρυθμίσεις πατάμε το κόκκινο κουμπάκι στα αριστερά (εκεί που θα πρέπει να έχομε ήδη την εικόνα μας) και ξεκινάμε να γράφουμε.

      Στα της επεξεργασίας του ήχου θα πρέπει να πω ότι το Sony Vegas Studio/Pro κλπ είναι κατά πολύ ανώτερο, αφού υποστηρίζει VST και DX plugins, πράγμα που θα μας κάνει τη ζωή πολύ πιο εύκολη στην επεξεργασία.
      Επίσης η Sony δίνει το πρόγραμμα με ένα καλό πακέτο mastering effects ήχου που αν έχετε μία καλή πηγή δεν θα αργήσετε να φτιάξετε τον τέλειο ήχο με 2-3 κινήσεις, δηλαδή:
      Πάμε στο EQ λοιπόν, το οποίο χρησιμοποιούμε σε home videos διότι αυτές οι κάμερες έχουν το κακό συνήθειο να προσθέτουν "αέρα" στον ήχο. Δεν πειράζει όμως, ανοίγοντας το eq πάμε στις συχνότητες που είναι από 12Κ και πάνω (συνήθως πάει μέχρι 20Κ) και τα κόβουμε όλα (τέρμα κάτω), επίσης το 10Κ το κατεβάζουμε μέχρι να σταματήσει τελείως ο αέρας, αλλά να μην μας πειράξει τα πρίμα. Από κει και πέρα τα υπόλοιπα κατά το γούστο του καθένα. Το σημαντικό είναι να κοπεί ο "αέρας".

       Αν έχουν γίνει σωστά τα παραπάνω δεν θα χρειαστεί να βάλουμε κανένα άλλο εφέ.

      Τέλος να πω ότι προσωπικά έχω και τα δύο προγράμματα. Το PD (το βρήκα τζάμπα σε περιοδικό) το χρησιμοποιώ για capture (το συν του είναι ότι ποτέ δεν έχει χάσει frame σε ότι και αν έχω κάνει, εν αντιθέση με το Vegas που αν και πιο ακριβό, χάνει λίγο στο capture) και το Vegas Studio Platinum (μόλις €90, αλλά αξίζει πάρα πολύ) για επεξεργασία, αφού έχω και ένα κάρο plugins και μπορώ να τα δουλέψω όλα (και 64Bit, βλ ΟΖΟΝΕ).

      Επιφυλάσσομαι και για φωτογραφίες λίαν συντόμως.
    • Yannis Methenitis
      Ημ/νία: 18:29 - 05/10/08 Εισαγωγή: Δεν υπάρχουν βιομηχανικές προδιαγραφές που ανακηρύσσουν ένα σετ ηχείων σε studio ή reference monitor. Υπάρχουν όμως δύο σκέλη για την επιλογή τους. Το υποκειμενικό, αν έχει «καλό ήχο» και το τεχνικό βάσει προδιαγραφών. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι εάν ένα ηχείο ακολουθεί τις παρακάτω τεχνικές προδιαγραφές είναι πολύ κοντά στο να έχει και τον ζητούμενο υποκειμενικά «καλό ήχο». Και αυτό διότι ένα σωστό ηχείο είναι ο καθρέφτης της ηχογράφησης, που φανερώνει τα λάθη και δεν τα καλύπτει, ούτε τα ομορφαίνει, ώστε να μπορούμε να τα διορθώνουμε.

      http://www.noiz.gr/articles/3_06_01_11_7_59_35.jpeg

      Τα τεχνικά χαρακτηριστικά

      Ένα reference monitor (ηχείο αναφοράς) θα πρέπει να πληρεί κάποιες προδιαγραφές που έχουν να κάνουν με τις ακόλουθες παραμέτρους.

      Distortion (Παραμόρφωση)

      Επειδή περνάμε πολλές ώρες μπροστά στα monitor, αν έχουν ψηλή παραμόρφωση θα κουράσουν τα αυτιά μας εύκολα. Η παραμόρφωση πέρα από το ότι κουράζει έχει και σοβαρές συνέπειες στη διαύγεια, και την στερεοφωνική εικόνα.
      Ένα monitor λοιπόν πρέπει να έχει χαμηλό δείκτη παραμόρφωσης με σημείο αναφοράς τα 96 db/m περίπου.

      Frequency response (Απόκριση Συχνότητας)

      Ιδανικά ότι μπαίνει στην είσοδο πρέπει να βγαίνει στα μεγάφωνα ατόφιο.
      Αυτό ονομάζουμε επίπεδη συμπεριφορά (flat response) και είναι δυστυχώς άπιαστο όνειρο.
      Ένα monitor αναφοράς όμως πρέπει να έχει στο maximum μια διακύμανση +-3 db στο εύρος του ακουστικού φάσματος που καλύπτει, σύμφωνα με τον όγκο του.
      Σε ένα απλό ηχείο αυτές οι διακυμάνσεις είναι πολύ μεγαλύτερες με αποτέλεσμα να μην είναι τονικά ισορροπημένα. Δηλαδή όσο βαθύτερες είναι οι λακούβες και ψηλότερα τα βουνά στην καμπύλη, τόσο περισσότερο απέχουν από το πιστό. Ιδανικά θα έπρεπε να είναι μια ευθεία.

      Dispersion (Διασπορά)

      Λόγω του ότι μαζί με τον ήχο ακούμε και τις αντηχήσεις του (από την κονσόλα, τους τοίχους κλπ), είναι σημαντική η συμπεριφορά των χαρακτηριστικών διασποράς των μεγαφώνων (off axis polar response).
      Όταν είναι ισορροπημένη χωρίς μεγάλες κορυφές και «κοιλάδες», το αυτί δεν «ξεγελιέται» και συντονίζεται στον κύριο ήχο.

      Power handling

      Λόγω του ότι στα στούντιο ακούμε ασυμπίεστα όργανα (μπάσο, κιθάρα, raw synths, κλπ) με μεγάλη δυναμική συμπεριφορά και όχι συμπιεσμένο πρόγραμμα που έχει υποστεί mastering, ένα καλό monitor πρέπει να διαθέτει αποθέματα ισχύος (Peak power handling) και καλή συμπεριφορά στις κορυφώσεις (transients). Ένα monitor αναφοράς θα πρέπει να διατηρεί τα χαρακτηριστικά του σε όλες τις εντάσεις και να μην υφίσταται φαινόμενα συμπίεσης (Power compression) από υπερθέρμανση των πηνίων.

      Οι άλλες παράμετροι

      Όταν λοιπόν, λαμβάνοντας τις παραπάνω παραμέτρους υπ' όψη, καταλήξουμε σε μερικά πιθανά ηχεία που συγκεντρώνουν τις minimum προδιαγραφές, ένα συγκριτικό τεστ κάτω από κοινές συνθήκες (χώρου, προγράμματος, κλπ) θα είναι αυτό που σύμφωνα με το υποκειμενικό μας πλέον κριτήριο θα αναδείξει το monitor μας.

      Ιδανικά μία σοβαρή σειρά monitor θα πρέπει να έχει την ίδια συμπεριφορά σε όλη της τη γκάμα (από το μικρό 5-ιντσο μέχρι και 15-ιντσο) με μόνη διαφορά την αποκοπή των χαμηλών δεδομένου του όγκου.

      Για τις ανάγκες ενός project studio ένα σετ close-range monitor είναι ιδανικά λόγω του ότι ο περιορισμένος χώρος μας επιβάλει να καθόμαστε σε μικρή απόσταση από αυτά. Η πληροφορία που μεταφέρει ένα σωστό ηχείο είναι ενδεικτική, αν όχι αρκετή για όλο το φάσμα και παράλληλα επηρεάζεται στο ελάχιστο από τις αντηχήσεις.

      Τα active (δηλ. τα αυτοενισχυόμενα) είναι προτιμότερα καθώς οι ενισχυτές τους έχουν φτιαχτεί για τις συγκεκριμένες μονάδες (μεγάφωνα) και έχουν το απόλυτο matching. Σε διαφορετική περίπτωση αν προτιμήσουμε passive (παθητικά) θα χρειαστούμε ενισχυτή ο οποίος θα πρέπει να τα οδηγεί σωστά. Κάτι που θέλει γνώση επίσης και περισσότερη έρευνα για την απόκτηση του.

      Το όνομα ενός κατασκευαστή παίζει ρόλο εφόσον δεν επηρεαζόμαστε από το marketing hype (τις σάλτσες προώθησης).

      Εταιρίες με ιστορία στην κατασκευή monitor όπως ATC, Meyer, Genelec, PMC, JBL, Klein & Hummel, Dynaudio, Focal, κ.α. δεν είναι τυχαίες και παρά το γεγονός ότι κάποιο μοντέλο μπορεί να μη σταθεί στο ύψος του ονόματος που κουβαλάει, αυτό θα είναι εξαίρεση, και δύσκολα θα πέσει κανείς έξω στην επιλογή του αγοράζοντας τα, αν και θα πρέπει να τ' «ακουμπήσει» γερά.

      Συνήθως το πρόβλημα παρουσιάζεται όταν προσπαθούμε να βρούμε κάτι όχι τόσο ακριβό και καταλήγουμε πλέον σε προτάσεις με έμφαση στη σχέση τιμής προς απόδοση. Εκεί πάλι λαμβάνοντας υπ' όψη τις παραπάνω προδιαγραφές ψωνίζεις γνωρίζοντας τα πιθανά (ίσως και ελάχιστα) ελαττώματα και κάνεις τις απαραίτητες υποχωρήσεις αφού το υπαγορεύει η τσέπη σου. Υπάρχουν πια πολλές σοβαρές προτάσεις από Samson, Blue Sky, Tannoy, KRK, Event, Mackie, κλπ. που καλύπτουν κάθε τσέπη.

      Γιάννης Μεθενίτης - Yameth
    • Yannis Methenitis
      Ημ/νία: 13:12 - 07/10/08 Εισαγωγή: Αρκετός κόσμος πέφτει στην παγίδα και αγοράζει φτηνά πυκνωτικά μικρόφωνα αγνώστου προελεύσεως και φωσφοριζέ προενισχυτών επειδή γυαλίζουν. Θα σας πω κάτι απλό για να μπούμε κατευθείαν στο ψητό.

      Η πηγή είναι το Α και το Ω.

      Αν η εγγραφή είναι χάλια, τότε θα τρέχουμε με αλχημείες να διορθώσουμε τα αδιόρθωτα και το κακό θα γίνει χειρότερο. Το... "Δεν πειράζει μωρέ. I-will-fix-it-in-the-mix!" τέλειωσε την εποχή που έγινε και τραγούδι στο πρώτο rap που κυκλοφόρησε ποτέ.

      Γι αυτό:

      1. Αγοράζουμε το ακριβότερο σχετικό μικρόφωνο που μπορούμε.

      2. Το ίδιο και με τον προενισχυτή.

      Και οι δύο κατηγορίες hardware παραμένουν στις ίδιες τιμές χρόνια τώρα, και δεν εκφυλίζονται, ενώ θ' αγοραστούν μία φορά. Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν διαβαθμίσεις από 100 - 6000 Ευρώ και βάλε!

      Το μικρόφωνο

      Στα μικρόφωνα τα πράγματα είναι πολύ απλά.
      Ολοι ξέρουμε τα Shure SM-58 που βρίσκεται μπροστά στο στόμα κάθε τραγουδιστή στο live. Το ξέρουμε γιατί είναι μια σταθερή αξία, δεκαετίες τώρα και έχει επικρατήσει για τη δουλειά αυτή. Ε, κάπως έτσι είναι λίγο πολύ και με τα υπόλοιπα μικρόφωνα για τον ηχολήπτη που ξέρει του δουλειά του. 'Ολα έχουν ένα προορισμό και μια ειδικότητα. Απλά ορίστε την ανώτερη τιμή και τη χρήση που θα κάνετε.
      Να ένας μικρός μπούσουλας.


      Τα all-time-classics καλά πυκνωτικά για σχεδόν κάθε χρήση:
      AKG-414, Neumann U-47, Beyer MC-740.

      Οι φτηνότεροι ανταγωνιστές τους:
      Audio-Technica σειρά 40, (4030, 4050) και Rode σειρά NT (1, 2, 2000, κλπ).

      Τα φτηνά εναλλακτικά από τις μεγάλες εταιρείες:
      AKG 3000, Beyer MC-834.

      Τα μικρού διαφράγματος (πουράκια), για μεγάλη πιστότητα και multitracking tasks :
      AKG-451, Beyer MC-930, οτιδήποτε DPA, κ.α.

      Τα electret, για όσους θέλουν πυκνωτικό αλλά δεν έχουν τροφοδοσία 48v (phantom power) : AKG-C1000.

      Τα δυναμικά για το live : Shure SM58, 57 και τα ανταγωνιστικά από Audix, AudioTechnica, κ.α.

      Υπάρχουν πολλά άλλα καλύτερα και χειρότερα και κάποια για πολύ ιδιαίτερη χρήση, αλλά τα παραπάνω είναι ένας μικρός μπούσουλας γι αυτόν που θέλει ν' αγοράσει με κλειστά μάτια. Δεν πέφτει ποτέ έξω.

      Πολλά φτηνά κινέζικα κατάκλυσαν την αγορά και είναι σαν το λότο. Κάποια είναι ευκαιρίες και κάποια παγίδες. Να πω ότι κάποια σαν τα Behringer και Samson αξίζουν με το παραπάνω τα λεφτά τους. Για πιό "εσωτερικά" ονόματα εγώ δεν ξέρω να σας διαφωτίσω. Επιφυλάσσομαι.

      Ο προενισχυτής

      Για την προενίσχυση ισχύουν οι εξής εκδοχές:

      1. Προενίσχυση επιπέδου φτηνής κονσόλας.
      Αν έχετε κάποια κονσόλα και πάρετε τέτοιο pre... τότε κάνατε μια τρύπα στο νερό. Οι προενισχύσεις αυτές κοστίζουν σχεδόν τσάμπα και συνήθως έχουν και λυχνία. (Για να φέγγει ή και για να ντουμπλάρει σαν distortion αν ξεμείνει από μπαταρία το Boss).
      Αν δεν έχετε κονσολίτσα ή αν η κάρτα ήχου του υπολογιστή δεν έχει εισόδους μικροφώνου, τότε είναι ένας φτηνός και άμεσος τρόπος να χρησιμοποιήσετε μικρόφωνο. Θα κάνετε τη δουλειά σας.

      2. Προενίσχυση επιπέδου... Big bucks! (Millenia, Manley, GML, Avalon, Amek, κλπ)
      Κοστίζει από 1500 ευρώ και πάνω. Κορυφαίες μεν, με κυκλώματα που προσφέρουν ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ήχο, αλλά είναι για στούντιο (βλέπε επιχείρηση) που μπορεί να δικαιολογήσει με ανάλογα έσοδα τις επενδύσεις του. Είναι οι κορυφές.

      3. Προενίσχυση ή channel strip για project studio.
      Κόστος: 500 - 1500 euro. (John Hardy, Spl, Aphex, Speck, Phoenix Audio, Great River, ΤL Audio, κ.α.) Προσφέρει καλή σχέση τιμής προς απόδοση, με ειδικά σχεδιασμένα κυκλώματα και όχι ολοκληρωμένα τσιπς.
      Εδώ νομίζω ήρθαμε!
      Για μένα ο στόχος είναι το εύρος του φάσματος και η πιστότητα μεταφοράς του σήματος χωρίς χρώμα. Θα σας μείνει και δεν θα χάσει και την τιμή του, ενώ αν πετύχετε τον συνδυασμό με ένα καλό μικρόφωνο, το θέμα έληξε για την υπόλοιπη σας ζωή. Είναι κάτι σαν το ψυγείο. Αξίζει να το πάρετε.

      Τα παραπάνω είναι μια γρήγορη και απλουστευμένη προσέγγιση σε δύο θέματα (μικρόφωνο - προενίσχυση) που ουσιαστικά είναι... ένα, ενώ συζητήσεις επι συζητήσεων γίνονται καθημερινά σε ειδικά fora και στα lobby των στούντιο ανά την υφήλιο, για την αναζήτηση του Χαμένου Δισκοπότηρου.

      Ελπίζω να βοήθησα περισσότερο παρά να μπέρδεψα.

      yameth
    • nikodemos
      Ημ/νία: 16:36 - 08/10/08 Εισαγωγή: Κάποιες απλές σκέψεις και προτροπές για όποιον σκέφτεται να ξεκινήσει να ασχολείται με τον συναρπαστικό και περιπετειώδη κόσμο του home recording. Αφορμή (και αρχική δημοσίευση) το θέμα με τον πολύ ευστοχο τίτλο "home recording for dummies". Μπορείτε να το βρείτε εδώ:
      http://www.noiz.gr/index.php?topic=160830.0

      ...χωρίς καποια συγκεκριμένη σειρά:

      - Επιλέξτε σαν χώρο το δωμάτιο στο οποίο σας "ενοχλούν" και "ενοχλείτε" λιγότερο. Αν υπάρχει η δυνατότητα να επέμβετε "δραστικά" στον χώρο ρίξτε μια ματιά εδώ http://www.noiz.gr/index.php?topic=158312.0 Είναι λίγο βαρετό ώρες - ώρες αλλά νομίζω ενδιαφέρον....

      - Επειδή όταν λέμε ηχογράφηση εννοούμε πρώτα απ'όλα "ηλ.ρεύμα" φροντίστε (όχι εσείς οι ίδιοι - ΜΟΝΟ κάποιος εξειδικευμένος επαγγελματίας) να έχετε μια "καθαρή" και σωστά γειωμένη ηλεκτρολογική εγκατάσταση. Πρωτίστως για λόγους ασφάλειας αλλά και βέβαια για να αποφύγετε τα σχετικά τεχνικά προβλήματα στις ηχοληπτικές σας αναζητήσεις.

      - Φροντίστε για το τι και πως ακούτε. Ενα σωστό monitoring σύστημα και ένας σωστός (στα όρια του δυνατού   ) ακουστικά χώρος είναι σίγουρα πολύ πιο σημαντικός από την συγκέντρωση 70.000 plugins & vst instruments   ...ξεκινήστε από τα βασικά... πριν δηλαδή αρχίσετε να ψαχνετε για "ηχοαπορόφηση", bass traps, difussers κλπ μάθετε να τοποθετήτε σωστά τα ηχεία σας αλλά και πως λειτουργούν αυτά στον χώρο σας

      - Προσπαθήστε να κατανοήσετε τον "ψηφιακό ήχο". H σωστή αντίληψη εννοιών όπως bitrate, wordlength, dithering, sampling rate κλπ κλπ θα σας βοηθήσουν να "βουτήξετε πιο βαθιά" στο θέμα "ηχογράφηση" αλλά και να αποφύγετε αστικούς μύθους, άσκοπες αναζητήσεις, πιθανά τεχνικά προβλήματα αλλά ίσως και άσκοπα έξοδα

      - Αντιληφθήτε την σημασία κάθε κρίκου ενός recording chain (πχ ηχητική πηγή, μικρόφωνο, προενίσχυση, AD conversion, DAW, DA conversion, monitoring).

      - Μάθετε πρώτα να δουλεύετε και να αξιοποιήτε στο έπακρο τα εργαλεία που τυχόν έχετε στα χέρια σας, πριν αποφασίσετε να γεμίσετε τον υπολογιστή σας με προγράμματα.

      - Μην χρησιμοποιήτε σπασμένα προγράμματα. Πέρα από το παράνομο και ανήθικο του πράγματος χάνετε το πιο βασικό στην χρήση Η/Υ. Την υποστήριξη.   Στην τελική υπάρχει αφθονία freeware λογισμικού. Ξεκινήστε από εκεί και αν σας αρέσει το άθλημα επενδύστε.

      - Η σωστή audio καλωδίωση και διασύνδεση είναι βασική προυπόθεση για ένα πετυχημένο homestudio. Θα πρέπει να μάθετε έννοιες όπως operating level, ballanced-unballanced, line-mic-instrument level κλπ κλπ. Η σωστή διασύνδεση και "επικοινωνία" ανάμεσα στις διάφορες συσκευές (κάρτα ήχου, outboard επεξεργαστές, monitor ηχεία κλπ) αποτελεί προυπόθεση.

      - Επιλέξτε τον εξοπλισμό σας έχωντας κατά νου πως μιλάμε για μια "αλυσίδα" όπου κάθε κρίκος είναι ιδιαίτερα σημαντικός για το συνολικό αποτέλεσμα. Δεν έχει νόημα πχ η συνύπαρξη ενός πανάκριβου DA μετατροπέα με ένα ζευγάρι ηχεία της κακιάς ώρας, ούτε ένα πανάκριβο ζευγάρι monitors σε έναν άθλιο "ακουστικά" χώρο και ούτω καθ' εξής.

      - Επιλέξτε DAW με βάση τις πραγματικές σας ανάγκες και όχι το hype γύρω από κάθε επιλογή και "κτίστε" (ή πάρτε το έτοιμο  ) έναν υπολογιστή αποκλειστικά για μουσική χρήση. Το ίντερνετ και η αλόγιστη προσθαφαίρεση προγραμμάτων μπορεί να αποβούν καταστροφικά.

      - Δώστε ιδιαίτερη βάση στο πόσο εργονομικό και ξεκούραστο είναι το περιβάλλον εργασίας σας (θέση ακρόασης, διάταξη χώρου, ευκολία πρόσβασης στον εξοπλισμό, φωτισμός, ποιότητα οπτικού monitoring, ηχητικά επίπεδα ακρόασης κλπ) Το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, η επιπόνηση της σπονδυλικής στήλης και τα ακουστικά τραύματα καραδοκούν και δεν έχουν καθόλου πλάκα  

      - Μην παίρνετε ως δεδομένο ότι γράφει κάποιος στο ίντερνετ       . Ψάξτε, διαβάστε, πληροφορηθήτε αλλά πάντα με κριτική διάθεση. Σίγουρα υπάρχει απίστευτα  μεγάλη ποσότητα γνώσης γύρω από το θέμα στο διαδίκτυο. Υπάρχει όμως και παραπληροφόρηση.
    • Yannis Methenitis
      Ημ/νία: 10:12 - 28/11/08 Εισαγωγή: Το μεγαλύτερο μυστικό για να γράψουμε μια καλή ηλεκτρική κιθάρα, είναι ο ίδιος ο ήχος που βγαίνει από το ηχείο του ενισχυτή μας. Δηλαδή ο συνδυασμός της κιθάρας, του ενισχυτή και των χεριών του κιθαρίστα. Συνήθως ένα Shure SM57 (ή κάποιο δυναμικό μικρόφωνο φωνής) κοντά στο ηχείο, στοχεύοντας στο κέντρο του μεγαφώνου στα 10εκ. περίπου, με κλίση 45 μοιρών κάνει τη καλύτερη δουλειά. Η κλίση ως προς το μεγάφωνο είναι σημαντική και αν πειραματιστείτε θα βρείτε τον ήχο που έρχεται στ' αυτιά σας. Οσο μεγαλύτερη η κλίση τόσο πιό μαλακά τα πρίμα. Μη ξεχνάτε ότι δεν ακούμε μπροστά στο μεγάφωνο αλλά υπό γωνία.

      Αν θέλουμε “περιπέτεια”, ένα πυκνωτικό μικρόφωνο (Neuman U87, AKG 414) μπορεί να ακολουθήσει σε απόσταση ενός μέτρου, στο ίδιο ύψος, στοχεύοντας προς το μεγάφωνο. Αν θέλουμε να το παρακάνουμε; Ε... τότε τι άλλο; Άλλο ένα πυκνωτικό μικρόφωνο στη τριπλάσια απόσταση από το προηγούμενο. (δηλ. στα 2,5 - 3 μέτρα ) και στο ύψος των αυτιών μας.

      Με αυτό το στήσιμο έχουμε 3 πηγές που μπορούμε να γράψουμε σε τρία διαφορετικά κανάλια και να μειξάρουμε κατά βούληση αργότερα, για να πετύχουμε τον δικό μας ήχο. Προυπόθεση για τα μακρινά μικρόφωνα είναι ο σωστός χώρος.

      Ένας καλός ροκ ήχος επιτυγχάνεται συνήθως με το κοντινό μικρόφωνο, περασμένο σε κάποιο compressor (από το insert της κονσόλας) με ratio 4:1 και λίγο βάθος. Πολλοί καταξιωμένοι κιθαρίστες που έχουν δισκογραφία δεν μπαίνουν στη διαδικασία περισσότερων μικροφώνων.

      Προσοχή στο βάθος!
      Είναι προτιμότερο να γράψουμε “ξερά / στεγνά” και να προσθέσουμε αργότερα στη μείξη stereo βάθος, παρά να έχουμε το mono spring reverb του ενισχυτή και να μη μπορούμε να το αφαιρέσουμε στη συνέχεια.

      http://www.noiz.gr/images/arthra/gtr_recording.jpg

      Aν θέλουμε να μπούμε στις “περιπέτειες” που λέγαμε παραπάνω και γράψουμε με περισσότερα μικρόφωνα, στη μείξη μπορούμε να προσθέσουμε σιγά – σιγά και μέχρι την επιθυμητή ισορροπία, τον ήχο από τα άλλα μικρόφωνα. Θα έχουμε τη λεπτομέρεια του κοντινού, με τον γεμάτο ήχο του χώρου από το δεύτερο, ενώ το τρίτο θα προσθέσει μπάσα λόγω της απόστασης για πιό metal καταστάσεις. Μπορούμε να δώσουμε όγκο και πλάτος με panning δεξιά – αριστερά.

      Πειραματιστείτε με τη σχέση των τριών μικροφώνων για το επιθυμητό αποτέλεσμα. Κανόνας δεν υπάρχει. Δοκιμάστε κάθε πιθανή τοποθέτηση μικροφώνου. Πίσω από την ανοιχτή καμπίνα, με κλίσεις κάποιων μοιρών ως προς το μεγάφωνο για πιό μαλακά πρίμα, κλπ. κλπ.

      Λάβετε όμως υπ' όψη ότι με τις “περιπέτειες” έρχονται και προβλήματα. Διαφορές φάσης μεταξύ των μικροφώνων, όπου η μία πηγή ήχου ακυρώνει την άλλη. Γενικός κανόνας τοποθέτησης, είναι η σχέση απόστασης των μικροφώνων μεταξύ τους να είναι 3 προς 1. Δηλαδή το μικρόφωνο που ακολουθεί τοποθετείται τρείς φορές την απόσταση του πρώτου από την πηγή.

      Επίσης μπορείτε να γράψετε παράλληλα και ήχο από το speaker emulation ή recording-out του ενισχυτή (εφ' όσον υπάρχει). Μπορείτε να προσθέσετε κάποιο Vst εφέ μετά ή να χρησιμοποιήσετε κάποια κιθαριστική σουίτα preamp/fx και να το μειξάρετε με τα μικρόφωνα.

      Το σημαντικότερο είναι ο ήχος να είναι σωστός από την πηγή του.
      Αν όμως θέλουμε να διορθώσουμε κάτι, οι “ύποπτες” συχνότητες που επηρεάζουν την κιθάρα, είναι τα 300-500hz, τα 700hz για πιό “ξύλινο” ήχο, τα 1000hz για να ξεχωρίσει, τα 3000hz για περισσότερο bite, ενώ τα 5, 8 και 10khz θα την πριμάρουν. Προσωπικά ούτε αυτόν τον άτυπο "κανόνα" δεν ακολουθώ. Απλά ψάχνω κάθε φορά την ύποπτη συχνότητα που θέλει τονισμό ή υποτονισμό.

      Καλή τύχη!
      yameth
    • nikodemos
      Ημ/νία: 13:41 - 04/01/09  Εισαγωγή: ....μια μικρή εισαγωγή και γνωριμία με την έννοια της δυναμικής επεξεργασίας (compression, limiting, expanding, gating) κατά την διάρκεια μιας ηχογραφήσης.... Όταν μιλάμε για δυναμικούς επεξεργαστές εννοούμε τους επεξεργαστές εκείνους που επεμβαίνουν στο δυναμικό εύρος, την στάθμη και τις μικροδυναμικές του εισερχόμενου σήματος και αυτοί είναι το compression, το limiting και το expanding/noise gating.

      Το compression είναι ένα από τα πιο παρεξηγημένα είδη επεξεργασίας με φανατικούς υπέρμαχους και φανατικούς εχθρούς.....κάτι μάλλον λογικό καθώς μιλάμε για επεξεργαστές με πολυποίκιλα αποτελέσματα από πολύ “απαλά” και ανεπαίσθητα έως ιδιαίτερα δραστικά (και πολλές φορές ακόμη καικαταστροφικά) και ιδιαίτερα “μουσικά” αλλά και χειριστές που πολλές φορές δεν αντιλαμβάνονται είτε τον σκοπό είτε τον τρόπο λειτουργίας, είτε τις σημαντικότατες διαφορές από υλοποίηση σε υλοποίηση.....

      Ας τα πάρουμε λοιπόν από την αρχή...

      Τα compressors είναι ουσιαστικά ένας ενισχυτής που μεταβάλει αυτοματοποιημένα την ένταση του σήματος εισόδου σε πραγματικό χρόνο (levelling amplifier).... ο βάσικος λόγος ύπαρξης του (τουλάχιστον όταν πρωτοεμφανίστηκε) ήταν  αφενός να “δαμάσει” την δυναμική περιοχή της ηχητικής πηγής προσαρμόζωντας την στο περιορίσμένο δυναμικό εύρος των τότε μέσων καταγραφής και προφυλασωντας το εισερχόμενο σήμα από πιθανή (ανεπιθύμητη) υπεροδήγηση και αφετέρου η επίτευξη μιας (επιθυμητής) σταθερής μέσης στάθμης σε ότι αφορά την ένταση εξόδου, απαλαγμένης από έντονες διακυμάνσεις , χωρίς (εύκολα) ακουστές παρενέργειες.
       
      Ουσιαστικά μιλάμε για εξασθένηση των κορυφών (peaks) με ταυτόχρονη ενίσχυση της μέση στάθμης (program level). Με το πέρασμα του χρόνου έγινε αντιληπτό ότι τα αποτελέσματα δεν ήταν πάντα τα αναμενόμενα... είτε οι παρενέργειες ήταν ιδιαίτερα αισθητές, είτε οι συγκεκριμένοι επεξεργαστές δεν έφερναν τα επιθυμητά αποτελέσματα στο θέμα levelling (τουλάχιστον σε σχέση με το χειροκίνητο ή αργότερα αυτοματοποιημένο fader riding – τον συνεχή δηλαδή έλεγχο της στάθμης μέσω των faders).  Ταυτόχρονα όμως και εξαιτίας ακριβώς αυτών των “παρενεργειών”(πολλές φορές ιδιαίτερα “μουσικών” και εύηχων) δημιουργήθηκε ένα εντελώς νεό είδος επεξεργασίας που είχε να κάνει με τον έλεγχο των μικροδυναμικών του εισερχόμενου σήματος και πως αυτός επηρέαζε την χροιά, την αίσθηση του χώρου, τα transients, την στερεοφωνική εικόνα, τις αναλογίες του συχνοτικού περιεχομένου κλπ κλπ ανάλογα με την σχεδίαση και την χρήση του επεξεργαστή... και έτσι φτάσαμε από τα levelling amplifiers στους επεξεργαστές δυναμικής περιοχής...
       
      Οι επεξεργαστές δυναμικής περιοχής λοιπόν είναι ένα πολύ δυνατό και ευέλικτο εργαλείο στα χέρια ενός ηχολήπτη σε όλα τα στάδια μιας μουσικής παραγωγής, το οποίο μπορεί πολύ εύκολα όμως από πλεονέκτημα να μετατραπεί σε μειονέκτημα. Είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουμε πως τους “κανόνες” στην χρήση αυτών των επεξεργαστών τους επιβάλει η εκάστοτε μουσική παραγωγή που καλούνται να υπηρετήσουν.. με άλλα λόγια δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες... υπάρχουν βέβαια συγκεκριμένες τεχνικές (και άπειρες παραλλαγές τους) η ουσία όμως είναι να μπορούμε να αντιληφθούμε το πότε και με ποιο τρόπο θα χρησιμοποιήσουμε το συγκεκριμένο είδος επεξεργασίας ανάλογα και με το μουσικό περιεχόμενο.
       
      Δυστυχώς για ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ανθρώπων τα compressors είναι απλά και μόνο ένας τρόπος για να ανεβάσουμε την μέση στάθμη μιας ηχογράφησης, πολλές φορές ακόμα και εις βάρος του ίδιου του μουσικού περιεχομένου...έτσι ειδικά σήμερα ακούμε πολλές παραγωγές με εντελώς ανύπαρκτο δυναμικό εύρος και “ισοπεδωμένες” μικροδυναμικές... το περίεργο είναι πως αυτή η μεθοδολογία οδηγεί στα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα... η έλειψη δυναμικής “κίνησης” σε μια ηχογράφηση οδηγεί τελικά σε ένα αναιμικό και πλαδαρό αποτέλεσμα με ανύπαρκτη την αίσθηση της “έντασης” όπως την αντιλαμβάνεται το ανθρώπινο αυτί....
      Και μην ξεχνάμε βέβαια το πόσο τραγικό είναι σε μια εποχή που έχουμε την δυνατότητα για τεράστιο  δυναμικό εύρος (>120db) να προσπαθούμε να τα στριμώξουμε όλα μέσα στα τελευταία 5-10db.....

      Στην πραγματικότητα λοιπόν οι compressor  επεξεργαστές είναι κάτι πολύ περισσότερο από απλά έναν τρόπο να ελέγχουμε την ένταση και την δυναμική περιοχή του εισερχόμενου σήματος.....μπορούν να δουλέψουν στην λογική ενός eq τονίζωντας ή εξασθενώντας μια συγκεκριμένη περιοχή, μπορούν να αναδείξουν τον περιβάλλοντα χώρο ή να τον εξαφανίσουν , μπορούν να υπεροδηγηθούν προσθέτωντας αρμονικό περιεχόμενο, μπορούν να συνδυαστούν μεταξύ τους ή με άλλους επεξεργαστές κλπ κλπ κλπ ......στην συνέχεια θα δούμε κάποιες από τις βασικότερες τεχνικές καθώς και κάποιες λίγο πιο “εξωτικές” και ιδιαίτερες....

      Σήμερα υπάρχουν διαθέσιμες πολλές διαφορετικές προσεγγίσεις σε ότι αφορά την σχεδίαση του input signal detection & gain reduction κυκλωματος, αρκετές παραλλαγές τους σε ότι αφορά την σχεδίαση του make up (output) gain stage και πολλές διαφορετικές τεχνικές χρήσης ανάλογα με την περίσταση.

      Ας δούμε λοιπόν πρώτα τα διαφορετικά είδη compression επεξεργαστών και τα ιδιαίτερα ηχητικά χαρακτηριστικά τους......

      VCA
      Όπως υποδηλώνει και η ονομασία μιλάμε για δυναμικούς επεξεργαστές που χρησιμοποιούν VCA's (Voltage Controlled Amplifier) ως gain reduction. Τα VCA comps είναι εκ φύσεως πολύ “γρήγορα” σε ότι αφορά την ταχύτητα απόκρισης πράγμα που καθιστά τους συγκεκριμένους επεξεργαστές ιδιαίτερα ευέλικτους, από έναν απλό ανεπαίσθητο “έλεγχο” της δυναμικής περιοχής του σήματος ( “κόβωντας” δηλαδή μόνο τις κορυφές) έως ακραίο limiting και όλα τα ενδιάμεσα..... στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους είναι το χαρακτηριστικό pumping σε ακραία settings (που χαρακτηρίζει τις περισσότερες ποπ παραγωγές των 80ς) . Σε πολύ κόσμο δεν αρέσει ο τρόπος με τον οποίο υπεροδηγήται το σήμα σε ένα VCA compressor (το πολύ γρήγορο slap clipping) νώ άλλοι το βρίσκουν ιδαίτερα χρήσιμο (ειδικά σε parallel compression). Σε γενικές γραμμές και με moderate χρήση θεωρούνται αρκετά “αχρωμάτιστοι” και γενικής χρήσης επεξεργαστές.
      Συνήθως τα συναντάμε είτε σαν tracking compressor σε μεμονωμένα tracks είτε σαν buss compressor (κυρίως σε τύμπανα και όργανα με έντονα transients) είτε και σαν mix compressor. Υπάρχουν κυριολεκτικά άπειρες επιλογές αλλά σίγουρα κάποιες από τις πιο χαρακτηριστικές (και επιδραστικές) σχεδιάσεις είναι τα DBX 160VU, Neve 2254 και SSL 4000 Buss Compressor.

      Optical
      Σε αυτή την κατηγορία εντάσονται οι επεξεργαστές που χρησιμοποιούν ένα optical detector για να οδηγήσει το gain reduction.......στην ουσία δηλαδή έχουμε ένα οπτικό στοιχείο το φως του οποίου αυξάνεται ανάλογα με την τάση του σήματος εισόδου και ένα ανιχνευτή που το παρακολουθεί και καθορίζει πότε μπαίνει σε λειτουργία το gain reduction κύκλωμα. Αυτή η σχεδίαση έχει ως αποτέλεσμα όχι ιδιαίτερα “γρήγορο” αλλά ευέλικτο compression και  ταυτόχρονα πολύ smooth και “φυσικό” gain reduction με πολύ ομαλό attack και release.....Τα Opto είναι απο τα πιο διαδεδωμένα tracking compressors κυρίως λόγω της “αχρωμάτιστης” (σε ότι αφορά το gain reduction) συμπεριφοράς και του smooth χαρακτήρα τους που βοηθάει στην δημιουργία ενός πιο”στρόγγυλου” σήματος απαλλαγμένου από ανεπιθύμητες κορυφές και στην επιθυμητή μέση στάθμη διατηρώντας όμως τις μικροδυναμικές του και την φυσική του κίνηση.....

      Εννοείται πως μεγάλο ρόλο στο γενικότερο θέμα “χρώμα” παίζει το make up gain stage το οποίο διαφοροποιείται από υλοποίηση σε υλοποίηση (valve, op amps κλπ) ενώ εξίσου διαδεδομένη είναι η συγκεκριμένη κατηγορία και κατά την διάρκεια της μίξης ακριβώς λόγω της ευελιξίας της. Από τις πιο διαδεδομένες υλοποιήσεις είναι τα Teletronix LA2A και TubeTech

      FET
      Εδώ έχουμε άλλη μια κατηγορία solid state κυκλώματος, επίσης εξαιρετικά “γρήγορο” στην απόκριση (μετά τα VCA) αλλά και με αρκετά ιδιαίτερα “ηχητικά” χαρακτηριστικά....οι επεξεργαστές αυτής της κατηγορίας έχουν ένα πολύ ιδιαίτερο “ηχόχρωμα” όταν υπεροδηγούνται
      εξαιτίας του αρμονικού περιεχομένου και της αρμονικής παραμόρφωσης που προσθέτουν στο εισερχώμενο σήμα κατά το στάδιο του analog clipping. Ανήκουν σίγουρα στην κατηγορία των “χρωματισμένων” επεξεργαστών και σίγουρα δεν είναι η κατάλληλη επιλογή αν το ζητούμενο είναι transparent gain reduction.....αντίθετα μπορούν να έχουν εξαιρετικά αποτελέσματα όταν ο χαρακτήρας είναι το ζητούμενο σε όργανα με πολύ έντονο δυναμικό περιεχόμενο όπως τα τύμπανα αλλά και η φωνή. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα ο UA (Urei) 1176 και άξιο αναφοράς ένα setting που τον έκανε διασημο....έγινε γνωστό όταν κάποιος παραγωγός πίεσε ταυτόχρονα και τα 4 ratio settings ενός 1176....το αποτέλεσμα ήταν ένα τρομερά γρήγορο , “ανορθόδοξο” αλλά ταυτόχρονα τρομερά “μουσικό” limiting που “τρέλαινε” την βελόνα του VU meter καθώς το gain reduction έμπαινε απότομα σε λειτουργία από το εισερχώμενο σήμα......το συγκεκριμένο setting έμεινε γνωστό ώς “all buttons in” ή “British Mode”.

      Variable Mu
      Εδώ μιλάμε για μια σχεδίαση βασισμένη σε ένα κύκλωμα λυχνίας (Mu είναι η τάση που περνάει από την λυχνία). Το ratio του gain reduction σε μια τέτοια σχεδίαση καθορίζεται από την τάση της λυχνίας εισόδου......αυτό σημαίνει πως δεν υπάρχει ένα σταθερό setting για το compression ratio αλλά αντίθετα αυτό μεταβάλεται διαρκώς ανάλογα με την στάθμη του εισερχόμενου σήματος, καθιστώντας τις συγκεκριμένες σχεδιάσεις ιδιαίτερα “μουσικές” και έυηχες με πολύ φυσικό και  smooth limiting. Ταυτόχρονα βέβαια είναι και οι πιο “αργές” στην απόκριση ενώ η ύπαρξη λυχνιών και η πιθανή υπεροδήγηση τους τις κάνει ιδιαίτερα χρωματισμένες...Τα Mu comps είναι ιδανικά για να αναδεικνύουν το χαμηλομεσαίο τμήμα του συχνοτικού φάσματος, ηχούν τρομερά όμορφα όταν υπεροδηγούνται  ενώ από πολλούς είναι το απόλυτο buss comp όχι τόσο ως gain reduction αλλά πιο πολύ ως ένας τρόπος για να γίνει πιο συμπαγές το σύνολο (glueing compression). Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα το θρυλικό Fairchild 670 αλλά και τα πιο σύγχρονα Manley VariMu , ADL και Fairman.

      Digital Processors
      Εδώ μιλάμε τόσο για hardware outboard ψηφιακούς δυναμικούς επεξεργαστές όσο και για software plugins. Η ψηφιακή τεχνολογία εισήγαγε και στον συγκεκριμένο τομέα επεξεργασίας κάποιες καινοτομίες με κυριώτερες την δυνατότητα Lookahead καθώς και την απλοποίηση της multiband δυναμικής επεξεργασίας. Lookahead είναι η δυνατότητα του επεξεργαστή να “διαβάζει” κάποια χιλιοστά του δευτερολέπτου μπροστά από την αναπαραγωγή του σήματος και έτσι να “προβλέπει” την δυναμική συμπεριφορά του εισερχόμενου σήματος βόηθώντας είτα για πιο “ανεπαίσθητο” και ομαλό gain reduction είτε για ακραίο limiting (brickwall). Multiband δυναμική επεξεργασία είναι ο διαχωρισμός του εισερχόμενου σήματος σε επιμέρους συχνοτικές περιοχές και η ανεξάρτητη σε ότι αφορά τις ρυθμίσεις επεξεργασία κάθε μίας από αυτές. Και τα 2 αυτά χαρακτηριστικά είναι ιδιαίτερα χρήσιμα στο mastering & post production. Παράλληλα είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη η προσομείωση του τρόπου λειτουργίας των αναλογικών επεξεργαστών αλλά ακόμη και η δημιουργία ψηφιακών modelling κλώνων. Προσωπική μου άποψη είναι πως ο συγκεκριμένος τομέας έχει ακόμα δρόμο μπροστά του καθώς προς το παρόν είναι αδύνατο να μοντελοποιηθεί η μη γραμμική συμπεριφορά πολλών τμημάτων μιας αναλογικής σχεδίασης.....αλλά το μέλλον είναι σίγουρα κοντά και πιθανότατα με την αλματώδη εξέλιξη της convolution τεχνολογίας θα δούμε πολύ σύντομα ακόμη πιο πειστικά και εντυπωσιακά αποτελέσματα.


      Όπως είπαμε και πιο πριν, πολύ μεγάλο ρόλο στην διαμόρφωση της συνολικής ηχητικής ταυτότητας αυτού του είδους των επεξεργαστών παίζει το make up gain stage (valve, op amps κλπ) , το I/O ballancing stage (και ειδικά η ύπαρξη και ο τύπος  μετασχηματιστών εισόδου - εξόδου) αλλά και η γενικότερη κατασκευή (discrete ή ic's, τύπος και κατάσταση υλικών, τάση λειτουργίας κλπ). Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει (πέρα από τα γενικά χαρακτηριστικά που αναφέρθηκαν παραπάνω) ένας συγκεκριμένος τρόπος που ακούγεται και χρησιμοποιήται κάθε τύπος compressor παρά μόνο κάποιες κοινά αποδεκτές και ευρέως διαδεδομένες απόψεις και τεχνικές...από εκεί και πέρα η αντίληψη και η υποκειμενική κρίση του καθενός θα καθορίσει την επιλογή του τύπου, τον τρόπο χρήσης και βέβαια τα αποτελέσματα.

      Ας δούμε τώρα ποιές είναι οι διαθέσιμες παράμετροι στην ρύθμιση ενός compressor:

      Threshold: το όριο της έντασης του εισερχόμενου σήματος το οποίο θέτει σε λειτουργία το gain reduction. Όταν δηλαδή το εισερχόμενο σήμα ξεπερνάει αυτό το μεταβλητό όριο, τίθεται σε λειτουργία το gain reduction κύκλωμα το οποίο το εξασθενεί ανάλογα με το compression ratio και το attack & release time που έχουμε επιλέξει.

      Ratio: η αναλογία με την οποία εξασθενείται το εισερχόμενο σήμα  που ξεπερνάει το threshold σε σχέση με το σήμα εξόδου. Έτσι πχ για ratio 4:1 ένα σήμα που ξεπερνάει το threshold κατά 8db στην έξοδο θα το ξεπερνάει κατά 2db (θεωρητικά βέβαια και σε συνάρτηση με το πόσο γρήγορα θα δουλεύει το gain reduction)

      Attack: ο χρόνος που απαιτείται για να φθάσει το gain reduction στο ποσοστό του ratio. Ουσιαστικά δηλαδή η ταχύτητα αντίδρασης του στο εισερχώμενο σήμα όταν αυτό ξεπερνάει το ορισμένο όριο (threshold).

      Release: ο χρόνος που απαιτείται για να επιστρέψει το gain reduction στο 0 όταν το εισερχώμενο σήμα πέσει και πάλι κάτω από το threshold ή πάρει τιμή μικρότερη απότην προηγούμενη που "οδήγησε" το gain reduction.

      Make up: Ουσιαστικά η στάθμη εξόδου του επεξεργαστή που μας βοηθάει στο να “αναπληρώσουμε” την ένταση που έχουμε χάσει λόγω gain reduction.

      Οι παράμετροι αυτές διαφοροποιούνται από υλοποίηση σε υλοποίηση (τόσο σε ότι αφορά τις διαθέσιμες ρυθμίσεις όσο και στην ονομασία κλπ) ενώ πολλές φορές υπάρχουν και κάποιες ακόμη όπως η επιλογή μεταξύ hard & soft knee (το πόσο απότομη δηλαδή θα είναι η καμπύλη του gain reduction σε σχέση με το επιλεγμένο ratio) auto release (η αυτόματη δηλαδή μεταβολή του release time ανάλογα με την ένταση και την διάρκεια των peak του εισερχόμενου σήματος) blend mix (η δυνατότητα επιλογής του ποσοστού της αναλογίας μεταξύ επεξεργασμένου και ανεπεξέργαστου σήματος) sidechain (η δυνατότητα ελέγχου του gain reduction από μια 3η ηχητική πηγή) HighPass (η παρεμβολή ενός high pass filter πριν το gain detection ώστε να μην επηρεάζει το έντονο χαμηλοσυχνοτικό περιεχόμενο την λειτουργία του gain reduction).

      Οι 2 βασικοί τρόποι χρήσης ενός compressor είναι σε σειρά ή παράλληλα. Όταν λέμε “σε σειρά” εννοούμε πως το σύνολο του σήματος περνάει μέσα από τον επεξεργαστή δίνωντας μας στην έξοδο μόνο επεξεργασμένο σήμα ενώ “παράλληλα” ένα τμήμα του περνάει από τον επεξεργαστή και στην συνέχεια αναμιγνείεταιμε το αρχικό “καθαρό” σήμα στο ποσοστό που εμείς επιθυμούμε. Η πρώτη μέθοδος είναι η πιο παραδοσιακή και ευρύτερα διαδεδομένη τόσο κατά το tracking όσο και κατα την μίξη (σε μεμονωμένα tracks, σε ομάδες ή και στο mainmix bus). Με την δεύτερη μέθοδο μπορούμε να πετύχουμε αρκετά διαφορετικά αποτελέσματα καθώς μπορούμε να “συμπιέσουμε” και να επέμβουμε σε μια ηχητική πηγή δραστικά χωρίς όμως τα ανεπιθύμητα artifacts (πχ ακουστό pumping) ή χωρίς να αλοιώσουμε τις μικροδυναμικές του σήματος. Στο παράλληλο όμως compression μπορούν πολύ εύκολα να δημιουργηθούν προβλήματα χρονισμού και phase shifting που ακόμη και αν δεν είναι άμεσα αντιληπτά επηρεάζουν το σύνολο αρνητικά.
       
      Η θέση του Compressor σε σειρά σε ένα recording chain είναι συνήθως μετά την προενίσχυση και ανάλογα με το τι θέλουμε να πετύχουμε (αλλά και αν υπάρχει η δυνατότητα) πριν ή μετά το στάδιο της ισοστάθμισης (αν υπάρχει βέβαια). Σε παράλληλη σύνδεση έχουμε την δυνατότητα να έχουμε ξεχωριστό eq για το compression το οποίο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε είτε για να καθορίσουμε το εύρος του προς επεξεργασία σήματος (πριν) είτε για να επέμβουμε συχνοτικά στην χροιά του επεξεργασμένου σήματος (μετά).  Πολλές φορές το compression μπορεί απλά να παίζει τον ρόλο ενός extra gain stage ή του απλού χρωματισμού ή ακόμα και να χρησιμοποιήσουμε πολλούς διαφορετικούς επεξεργαστές για την ίδια ηχητική πηγή σε σειρά, παράλληλα ή συνδυασμό των 2 με τον κάθε ένα να προσθέτει το δικό του ηχόχρωμα με ή χωρίς gain reduction (πχ ένας επεξεργαστής ελέγχει ως τις κορυφές, ένας άλλος πιο “αργός” ανεβάζει και στρογυλεύει το σύνολο και ένας τρίτος πιο γρήγορος και “άγριος”- ίσως υπεροδηγημένος -  σε παράλληλη σύνδεση “χρωματίζει” και προσθέτει σώμα και αρμονικό περιεχόμενο χωρίς όμως να αλοιώνει την φυσική  δυναμική “κίνηση” της πηγής). Στο master bus το compression χρησιμοποιήται πιο πολύ σαν ένας τρόπος να ομοιογενοποιηθεί το σύνολο αμβλύνωντας τις “άκρες” και δίνωντας μια αίσθηση ενιαίας δυναμικής κίνησης (glue comp) και όχι τόσο με την λογική του gain reduction ή limiting. Τον ίδιο σκοπό μπορεί να επιτελέσει και κατά την διάρκεια του tracking κυρίως όταν μιλάμε για stereo (2trk) recording ή για ομαδοποιημένα tracks , stereo pairs , room mics κλπ κλπ. Αυτή την κατηγορία σε γενικές γραμμές την ονομάζουμε bus compression.

      Το Limiter είναι ουσιαστικά ένα πολύ γρήγορο compressor με πολύ μεγάλο ratio (>20:1) και σκοπός του είναι να προλάβει την πιθανή υπεροδήγηση του επόμενου τμήματος της επεξεργαστικής αλυσίδας. Στον ψηφιακό τομέα είναι πολύ διαδεδομένη η χρήση των limiters για την επίτευξη της πολύ υψηλής μέσης στάθμης που συναντάμε στις σύγχρονες παραγωγές με το “ψαλίδισμα” των κορυφών του σήματος....πολύ συχνά (δυστυχώς) με καταστροφικά αποτελέσματα.

      Τα downward expanders είναι ουσιαστικά το αντίστροφο του compression.... αντί να εξασθενούν τα σημεία του σήματος που ξεπερνούν το επιλεγμένο όριο (threshold), εξασθενούν ότιδήποτε βρίσκεται κάτω από αυτό. Είναι πολύ χρήσιμα όταν θέλουμε να “εξαφανίσουμε” πιθανό θόρυβο από το περιβάλλον ή να “απομονώσουμε” στον μέγιστο βαθμό όργανα στα οποία χρησιμοποιούνται multi mic τεχνικές ή που βρίσκονται στον ίδιο χώρο και έχουμε spill στα μεταξύ τους tracks, ή “συνοδεύονται” από μηχανικό ή ηλεκτρικό θόρυβο κλπ κλπ.

      Με αντίστοιχα αλλά πολύ πιο δραστικά αποτελέσματα χρησιμοποιούμε τα noise gates. Εδώ έχουμε μια automute λειτουργία που “ανοίγει” και “κλείνει” την έξοδο του επεξεργαστή όταν το εισερχώμενο σήμα ξεπερνάει ή πέφτει κάτω από το επιλεγμένο όριο (threshold) αντίστοιχα. Οι ρυθμίσεις atack & release time καθορίζουν το πόσο γρήγορα θα γίνεται αυτή η διαδικασία βοηθώντας να πετύχουμε από πιο διακριτικά αποτελεσματα μέχρι και σχεδόν “ειδικά” εφφέ.

      Κάτι που ισχύει για όλους τους δυναμικούς επεξεργαστές είναι πως τα αποτελέσματα τους κατά την διάρκεια του tracking είναι μη αναστρέψιμα (τις περισσότερες φορές) και γι'αυτόν ακριβώς τον λόγο η χρήση τους θα πρέπει να γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή (σε αυτό τουλάχιστον το στάδιο μιας ηχογράφησης). Χαρακτηριστικά προβλήματα αυτής της κακής χρήσης είναι ο “πλαδαρός”, unfocused και χωρίς δυναμικές ήχος , ο κορεσμός συγκεκριμένων συχνωτικών περιοχών (compression), το έντονο soft clipping (limiting) και φυσικά η απώλεια χρήσιμης ηχητικής πληροφορίας (expander/gate).

      Σαν συμπέρασμα λοιπόν θα μπορούσαμε να πούμε πως οι δυναμικοί επεξεργαστές μπορούν να χρησιμοποιηθούν αν χρειάζεται και είναι επιθυμητό σε όλα τα στάδια της ηχογράφησης είτε ως ένα εργαλείο που θα βελτιώσει τα χαρακτηριστικά του προς ηχογράφηση σήματος είτε ως ένα πολύ δραστικό και δημιουργικό sound shaping εργαλείο. Αναμφισβήτητα η λειτουργία και ο τρόπος που επιδρούν στον ήχο είναι αρκετά σύνθετα με ιδιαίτερα ανά περίπτωση χαρακτηριστικά και πολυποίκιλα αποτελέσματα. Δεν μπορεί λοιπόν η χρήση τους (ή η μη χρήση τους) να υπόκειται πάντα σε αυστηρούς κανόνες και να περιορίζεται σε “πεπατημένες” τεχνικές. Πέρα από την , απαραίτητη,  τεχνική γνώση του τι είναι και  πως δουλεύουν αυτού του είδους οι επεξεργαστές την τελική μας επιλογή και προσέγγιση σε ότι αφορά την χρήση τους την καθορίζει κατά βάση η εμπειρία και η υποκειμενική αντίληψη του καθενός.
    • nikodemos
      Ημ/νία: 01:32 - 09/01/09   Η προενίσχυση είναι το κύκλωμα που αναλαμβάνει να ενισχύσει το σήμα της ηχητικής πηγής, όπως αυτό “καταγράφεται” από ένα μικρόφωνο ή την HiZ έξοδο ενός ηλεκτρικού οργάνου, σε line level με χαρακτηριστικά κατάλληλα (S/N ratio , impedance κλπ) για την περεταίρω επεξεργασία και καταγραφή του.
       
        Σχεδόν κάθε κομμάτι του signal chain σε μια ηχογράφηση περιλαμβάνει κάποιο προενισχυτικό στάδιο (gain stage) είτε για να ενισχύσει όπως είπαμε το αρχικό σήμα (input gain), είτε για να“αποκαταστήσει” την φθορά στην οποία υπόκειται λόγω της επεξεργασίας (make up gain). Εδώ θα ασχοληθούμε με το προενισχυτικό κύκλωμα εισόδου, όπως αυτό υπάρχει σε μια recording κονσόλα. Για πολλούς , ανάμεσα τους και εγώ, αυτό το πρώτο προενισχυτικό στάδιο αποτελεί (μαζί με την ίδια την πηγή και την αρχική μετατροπή σε ρεύμα – μικρόφωνο) το πιο σημαντικό τμήμα ενός recording signal chain και βέβαια ένα από τα πιο επιδραστικά σε ότι αφορά το τελικό αποτέλεσμα, είτε μιλάμε για το θέμα “χρωματισμός” και “χαρακτήρας” είτε απλά για την σωστή ενίσχυση και βελτιστοποίηση της στάθμης του προς ηχογράφηση σήματος.  Επειδή όμως πλέον οι κλασσικές τεράστιες κονσόλες του παρελθόντος τείνουν να γίνουν σπάνιο θέαμα (σε ότι αφορά την παραγωγή τους τουλάχιστον) κυρίως λόγω της έκρηξης της ψηφιακής τεχνολογίας και των project studios αλλά και των αλλαγών στην παγκόσμια μουσική βιομηχανία, θα ασχοληθούμε κυρίως με τις προενισχύσεις ως outboard (είδη, σχεδιαστικές προσεγγίσεις αλλά και κριτήρια επιλογής).

        Nομίζω λοιπόν οτι αρχικά πρέπει να συνηδητοποιήσουμε τον λόγο ύπαρξης τους ως outboard και στη συνέχεια να έρθουμε σε επαφή με τις διάφορες σχεδιαστικές και κατασκευαστικές προσεγγίσεις στο θέμα "προενίσχυση".....
        Κατ'αρχάς πρακτικοί λόγοι οδήγησαν στην κατασκευή outboard preamps (η ανάγκη ενός παραγωγου ή ενός recording engineer να έχει πάντα μαζί του κάποια βασικά εργαλεία της δουλειάς του ανεξαρτήτως του στούντιο στο οποίο βρίσκεται...όπως βέβαια και η ανάγκη για "αναβιωση" σχεδιάσεων από κλασσικές κονσόλες του παρελθόντος), ενώ με την άνθηση των project studio δημιουργήθηκε και μια νέα αγορά με υψηλές απαιτήσεις σε ποιότητα, αλλά με περιορισμένο budget και χώρο (πχ όλοι θέλουν τον ήχο μιας ssl αλλά κανείς δεν έχει τον χώρο ή το χρήμα για ένα τέτοιο "κτήνος"!!) που αναζητούσε μια τέτοια (mono ή stereo high end mic preamp) εφαρμογή. Δεν είναι περίεργο λοιπόν πως τα πρώτα outboard preamps που εμφανίστηκαν ήταν αυτούσια input modules , κατάληλα τροποποιημένα για stand alone λετουργεία, αλλά και στην συνέχεια το σύνολο σχεδόν των high end σχεδιάσεων βασίζονται (κάποιες πιο χαλαρά και κάποιες στα όρια του κλώνου) σε κλασσικά analog mixing boards. Για πολύ κόσμο (ανάμεσα τους και εγώ) η δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε διαφορετικές επιλογές προενίσχυσης και το matching με το κατάλληλο μικρόφωνο ανά περίσταση αποτελεί την ιδανική προσέγγιση στην ηχογράφηση με μικρόφωνο. Αποτελούν δηλαδή μια "παλέτα" διαφορετικών ηχοχρωμάτων, δίνοντας την δυνατότητα για την κατάληλη ανά περίσταση επιλογή, ελαχιστοποιώντας έτσι την ανάγκη για επιπλέον επεξεργασία(EQ) διατηρώντας όσο είναι δυνατόν ένα "pure path" στην διαδρομή του ηχητικού σήματος.

        Υπάρχουν πολλές διαφορετικές σχεδιαστικές προσεγγίσεις σε ότι αφορά το θέμα προενίσχυση και αντίστοιχα πολλά διαφορετικά ηχοχρώματα και επιλογές.....ας ρίξουμε μια ματιά....

        Κατ'αρχάς η πρώτη και κυριώτερη διαφορά αφορά το ίδιο το ενισχυτικό κύκλωμα....υπάρχουν 2 βασικές κατηγορίες τα προενισχυτικά κυκλώματα λυχνίας και τα solid state (transistors). Αυτές οι 2 κατηγορίες περιλαμβάνουν αρκετές “υποκατηγορίες” ανάλογα με τα υλικά που χρησιμοποιουνται και τον τρόπο σχεδίασης (τύπος λυχνίας, τάση λειτουργίας, ύπαρξη ή όχι ic's, opamps, transistors κλπ κλπ). Πιο αναλυτικά....

        Οι προενισχύσεις λυχνίας είναι η πρώτη μορφή προενισχυτικών κυκλωμάτων η οποία εξακολουθεί να έχει και σήμερα μεγάλη ζήτηση ανάμεσα στους pro audio κύκλους...και αυτό έχει να κάνει τόσο με τα ιδιαίτερα ηχητικά χαρακτηριστικά τους όσο και με μια σειρά από “αστικούς μύθους”  του χώρου.....είναι αλήθεια πως ανάλογα με τον τύπο αλλά και την τάση στην οποία λειτουργεί μια λυχνία (αλλά και την ίδια την λειτουργική της κατάσταση) μπορούμε να έχουμε αρκετά διαφορετικά ηχοχρώματα από εντελώς “καθαρά” (extended & flat freq responce) έως πιο “χρωματισμένα” (low midrange boost, HF roll off) ή και βρώμικα (tube saturation, analog clipping). Οι βασικές διαφορές ανάμεσα στα προενισχυτικά κυκλώματα λυχνίας και σε αυτά με tranzistor έχουν να κάνουν με το διαθέσιμο (πραγματικό) headroom , τον τρόπο με τον οποίο ανταποκρίνονται στο analog clipping (saturation) και η ταχύτητα στην διαχείριση των transients (μικροδυναμικών).  Έτσι μια προενίσχυση λυχνίας μπορεί (και ανάλογα με τον τύπο και την κατάσταση της λυχνίας) να αρχίσει να “κλιπάρει” (clipping & saturating) χρωματίζοντας (ευχάριστα ή δυσάρεστα) το σήμα εισόδου πολύ πριν εξαντλήσουν το διαθέσιμο headroom......το ίδιο μπορεί βέβαια να συμβεί (με πολύ διαφορετικά ηχητικά αποτελέσματα) και σε μια πιο “απλή” (σε ότι αφορά τα gain stages) solid state προενίσχυση βασισμένη μόνο σε τραντζίστορ (χωρίς opamps ή ic's) όπως οι πρώτες σχεδιάσεις της EMI(Neve) και Trident.....σε γενικές γραμμές όμως τα solid state προενισχυτικά κυκλώματα προσφέρουν πιο “καθαρό” headroom και υψηλά gain stages που δεν επηρεάζουν ιδιαίτερα την χροιά του σήματος εισόδου ασχέτως τιμών του gain. Τι συμβαίνει λοιπόν όταν μια προενίσχυση υπεροδηγήται και υπερβαίνει το διαθέσιμο headroom?.....αυτό ονομάζεται analog clipping και αναλόγως  την τοπολογία του κυκλώματος μπορεί να δώσει πολύ ενδιαφέροντα ηχητικά αποτελέσματα.....σε γενικές γραμμές στα κυκλώματα λυχνίας το analog clipping είναι πιο σταδιακό και ταυτόχρονα συνοδεύεται από μια ελαφριά συμπίεση του σήματος που “κατευνάζει” τις κορυφές και αναδεικνύει την χαμηλομεσαία συχνοτική περιοχή του δημιουργώντας ένα, πολλές φορές, ιδιαίτερα εύηχο και “μουσικό” αποτέλεσμα. Στα solid state κυκλώματα το analog clipping είναι συνήθως πιο άμεσα αντιληπτό και έντονο (πάλι με κάποια compression χαρακτηριστικά) χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει πως δεν μπορεί να προσφέρει χρήσιμα αποτελέσματα. Η βασική διαφορά σε ότι αφορά την χροιά του υπεροδηγημένου σήματος έχει να κάνει με τον διαφορετικό τύπο αρμονικών που παράγωνται από ένα solid state και από ένα κύκλωμα λυχνίας.

        Σε ότι αφορά το transient responce σε γενικές γραμμές ένα προνεισχυτικό κύκλωμα λυχνίας είναι πιο “αργό” από ένα σύγχρονο op-amp....αυτό είναι κάτι που πρέπει να λαμβάνουμε υπ'όψη όταν αποφασίζουμε τον τύπο της προενίσχυσης που θα χρησιμοποιήσουμε ανάλογα με την κάθε εφαρμογή....καθώς αυτά τα χαρακτηριστικά (transient responce) μπορεί να κολακέψουν-αναδείξουν μια ηχητική πηγή.

        Σαν συμπέρασμα μπορούμε να καταλήξουμε πως κάθε σχεδίαση έχει τα δικά της ιδιαίτερα πλεονεκτήματα και χαρακτηριστικά που πιθανόν να την καθιστούν ιδανική επιλογή κατά περίπτωση.....μην ξεχνάμε πως καθοριστικοί παράγωντες στην ηχητική συμπεριφορά μιας προενίσχυσης είναι επίσης η αντίσταση εισόδου και εξόδου, το ballancing stage εισόδου εξόδου και άλλοι παράγωντες που θα εξετάσουμε στην συνέχεια.  


        Τι γίνεται όμως όταν δεν υπάρχει η δυνατότητα ύπαρξης αυτών των επιλογών, αλλά λόγω κόστους πρέπεινα επιλέξουμε μία και μόνο προενίσχυση?
        Πριν συνεχίσω θα ήθελα να πω πως στον τομέα της προενίσχυσης οι φτηνές εφαρμογές από χώρες με μηδαμινό εργατικό κόστος, μπορούν να δώσουν κάποιες φορές αξιοπρεπή αποτελέσματα σε ότι αφορά γενικά τεχνικά χαρακτηριστικά αλλά απέχουν "έτη φωτός" από το να πλησιάσουν τις κλασσικές high end προσεγγίσεις και αυτό γιατί το κόστος των υλικών και της κατασκευής τους (discrete build, tranformer ballanced I/O, opamps, PSU's κλπ) παραμένει απαγορευτικό για "φθηνές καλές λύσεις"...αξιοπρεπείς για τα λεφτά τους ίσως (σε σπάνιες περιπτώσεις....σε αντίθεση με τα μικρόφωνα).....αλλά ως εκεί και τίποτα παραπάνω.

        Για να μπορέσουμε να κάνουμε την καλύτερη δυνατή επιλογή, θα πρέπει να θέσουμε στον εαυτό μας τα ακόλουθα ερωτήματα
      1. Τι είδους ηχητικές πηγές πρόκειται να ηχογραφήσουμε, και κατ'επέκταση τι μουσικό(ά) είδος(η).
      2. Αν χρειάζεται να ηχογραφήσουμε περισσότερες πηγές ταυτόχρονα.
      3. Τι μικρόφωνα και πόσο διαφορετικά μεταξύ τους πρόκειται να χρησιμοποιήσουμε.
      4. Πόσο "χρωματισμένο" ή όχι θέλουμε να είναι το προενισχυτικό κύκλωμα

      1. Το είδος των ηχητικών πηγών που θα ηχογραφήσουμε καθορίζει και την ποσότητα της ενίσχυσης που χρειαζόμαστε από την προενίσχυση μας αλλά και την αξία κάποιων επιμέρους χαρακτηριστικών όπως η αναλογία σήματος προς θόρυβο ή και ό Θόρυβος του ίδιου του κυκλώματος (ειδικά αν είναι λυχνία). Έχουμε τελείως διαφορετικές απαιτήσεις δηλαδή σε input gain όταν πρόκειται να ηχογραφήσουμε τύμπανα και amped ηλ.κιθάρες και τελείως διαφορετικές όταν πρόκειται για ακουστικά όργανα ή και φωνές...για την ακρίβεια όπως πολλές φορές όταν ηχογραφούμε ένα πολύ "ήσυχο" ακουστικό όργανο οι απαιτησεις σε gain μπορεί να φτάνουν ακόμη και τα 70db, αντίστοιχα σε ένα πολύ "δυναμικό" rock snare drum είναι πολύ πιθανόν η είσοδος να υπεροδηγείται από τα 0db input gain καθιστώντας απαραίτητη την ύπαρξη κάποιου pad με επιλογή για -10db ή -20db. Σε σχέση με την παρουσία θορύβου σε μια ήσυχη ηχογράφηση εννοείται πως η κατασκευή της προενίσχυσης παίζει πολύ μεγάλο ρόλο, αλλά πολλές φορές μπορεί να αποδειχθεί "σωτήρια" η ύπαρξη low cut & high cut φίλτρων (ειδικά αν έχουν επιλεγόμενες συχνότητες αποκοπής) ειδικά όταν πρόκειται για το χαμηλοσυχνοτικό hum της τροφοδοσίας, το rumble noise της ίδιας της λυχνίας(αν υπάρχει) ή υψηλοσυχνοτικές RF παρεμβολές. Τέλος το είδος μουσικής που θέλουμε να ηχογραφήσουμε πιθανόν να καθορίσει την επιλογή μας τόσο σε ότι αφορά τα τεχνικά χαρακτηριστικά της προενίσχυσης (self noise, s/n ratio) αλλά και το ιδιαίτερο "χρώμα" της κάθε επιλογής...για παράδειγμα μια ιδιαίτερα "χρωματισμένη" προενίσχυση που ταιριάζει "γάντι" με rock τύμπανα, μπορεί να μην είναι ιδιαίτερα καλή επιλογή στην ηχογράφηση μιας μικρής ορχήστρας δωματίου, όπως θα ήταν για παράδειγμα μια κάπως ,απρόσωπη και ουδέτερη ηχητικά, αλλά πεντακάθαρη και με άψογα τεχνικά χαρακτηριστικά αντίστοιχη εφαρμογή. Εννοείται
      πως μιλάμε πρωτίστως για θέμα γούστου (υποκειμενικότητα λοιπόν).

      2. Εδώ τα πράγματα είναι πιο απλά...αν πρέπει να ηχογραφήσουμε δύο πηγές ταυτόχρονα ή μια στέρεο, τα πράγματα είναι πολύ πιο εύκολα αν έχουμε μια dual mono/stereo προενίσχυση ή ένα matched pair. Στην περίπτωση της μιας πηγής που πρέπει ή θέλουμε να ηχογραφήσουμε σαν στέρεο ή ύπαρξη dual mono/stereo είναι πολύ σημαντική γιατί θα μας βοηθήσει να πετύχουμε πολύ πιο εύκολα το επιθυμητό αποτέλεσμα για τα δύο κανάλια. Απαραίτητο βοήθημα ή ύπαρξη διακόπτη αναστροφής της φάσης (οι διαφορές φάσης έιναι το συνηθέστερο πρόβλημα σε στέρεο ή multi mic ηχογραφήσεις).

      3. Οι περισσότερες σύγχρονες προενισχύσεις (ειδικά στην μεσαία κατηγορία τιμής) έχουν fixed input impedance που δουλέυει αρκετά καλά με το σύνολο των μοντέρνων μικροφώνων...παρ'όλα αυτά η δυνατότητα επιλογής διαφορετικών τιμών για την αντίσταση εισόδου (που προσφέρουν αρκετές high end σχεδιάσεις) αποτελεί μια "έξτρα" παλέτα ηχοχρωμάτων και βοηθάει στο perfect matching μικροφώνου - προενίσχυσης (ειδικά για δυναμικά και ribbon). Εννοείται πως είναι απαραίτητη η παρουσία 48V τροφοδοσίας (phantom power) για πυκνωτικά μικρόφωνα ή άλλα είδη μικροφώνων που απαιτούν τροφοδοσία, κάτι που μάλλον όμως βρίσκεται σε σχεδόν όλες τις σύγχρονες  προενισχύσεις. Παρ'όλα αυτά ο περισσότερος κόσμος δεν δίνει την πρέπουσα σημασία στο συγκεκριμένο θέμα της τροφοδοσίας και στα προβλήματα που μπορεί να δημιουργήσει μια κακή σχεδίαση....και μιλάω τόσο για προβλήματα θορύβου από μέτριες stepped up υλοποιήσεις (ειδικά σε συνδυασμό με σύγχρονα transformerless μικρόφωνα) όσο και το πως επηρεάζει ηχητικά η αδυναμία σε πολλές φθηνότερες σχεδιάσεις να καλύψουν τις ανάγκες για ρεύμα ειδικά κάποιων σύγχρονων μικροφώνων.  
       ...Τέλος η χρήση ribbon μικροφώνων προυποθέτει αρκετό gain καθώς αυτά έχουν σαφέστατα χαμηλότερη έξοδο , κάτι που πρέπει να ληφθεί επίσης υπ'όψην.

      4. Εννοείται πως ο όρος "χρωματισμένο" στην μουσική είναι κάτι παραπάνω από υποκειμενικός...το ζήτημα όμως είναι τι είναι αυτό που καθορίζει την τελική ηχητική συμπεριφορά και ταυτότητα ενός προενισχυτή...Σύμφωνα με τον Rupert Neve (τον άνθρωπο που ευθύνεται για τις πιο επιδραστικές σχεδιάσεις προενισχυτών EVER!!!) το πιο επιδραστικό κομμάτι είναι οι transformer ballanced I/O's (δηλαδή το είδος και η ποιότητα τους).....εννοείται πως ακόμη πιο επιδραστική είναι η ύπαρξη ή όχι μετασχηματιστών (transformer vs electronically ballanced I/O).  Οι μετασχηματιστές λοιπόν αποτελούν ένα σημαντικότατο κομμάτι των σχεδιάσεων που έχουν μείνει στην ιστορία για τον χαρακτηριστικό τους ηχόχρωμα και sonic footprint είτε μιλάμε για Tube (πχ Telefunken, Siemens, UA) είτε μιλάμε για solidstate (πχ Neve, API).   Εξίσου σημαντικό βέβαια είναι και η ίδια η μεθοδολογία του προενισχυτικού κυκλώματος (transistors vs op-amps vs tubes vs ICs).
        Σαν μια γενική αρχή πάντως μπορούμε να πούμε πως οι προενισχύσεις που χρησιμοποιούν electronically ballancing I/O έχουν σαφέστατα πιο “ουδέτερο” και “αχρωματιστο” ήχο σε σχέση με αυτές που χρησιμοποιούν tranformer ballancing stage. Από εκεί και πέρα όταν μιλάμε για transformer ballanced I/O μιλάμε και πάλι για μια μεγάλη ποικιλία ηχοχρωμάτων τόσο από τον τύπο και τα υλικά κατασκευής του κάθε μετασχηματιστή, τον συνδυασμό διαφορετικών τύπων μετασχηματιστών εισόδου-εξόδου αλλά και τον τρόπο που ο κάθε τύπος ανταποκρίνεται σε διαφορετικές πηγές και στον τρόπο που υπεροδηγήται είτε στην είσοδο είτε στην έξοδο.
       
        Στο θέμα "χρώμα" οι διαφοροποιήσεις ανάμεσα σε διαφορετική επιλογή υλικών στην ίδια βασική σχεδίαση μπορούν να είναι τεράστιες.....γι'αυτό λοιπόν πρέπει πρώτα ο καθένας να συνηδητοποιήσει το "ηχόχρωμα" που του ταιριάζει και ψάχνει. Το ακόμη χειρότερο είναι πως όσο περισσότερο "ανεβαίνουμε" στην τιμή τόσο πιο "ιδιαίτερο" γίνεται το ηχόχρωμα και τόσο πιο συγκεκριμένος ο ρόλος του (όπως σε όλους τους τομείς του High End audio εξοπλισμού). Πολύς κόσμος θεωρεί αυτές τις διαφορές πολύ μικρές και ανεπαίσθητες, ανίκανες να επηρεάσουν δραστικά το συνολικό αποτέλεσμα. Προσωπικά διαφωνώ ριζικά και πιστεύω πως αυτές οι “μικρές” διαφοροποιήσεις, η γνώση τους και η εκμετάλευση τους είναι που κάνουν την ηχογράφηση τέχνη και διαφοροποιούν το Hi End Audio recording από την απλή καταγραφή ήχων.


      Ανακεφαλαιώνωντας για το ποια είναι τα κρίσιμα χαρακτηριστικά μιας προενίσχυσης....
      - Ενίσχυση αρκετή για να υπερκαλύπτει τις απαιτήσεις μας σε input gain, σε συνδυασμό με κάποιο pad.
      - τεχνικά χαρακτηριστικά (gain range, headroom, self noise, s/n ratio)
      - phase reverse switch για multi mic εφαρμογές
      - Low cut & Hi cut filters
      - 48V τροφοδοσία
      - input impedance matching
      - Επιλογή του κατάλληλου σχεδιασμού-υλικών (opamps,tubes,ICs,transformers etc) και ηχητικής "ταυτότητας" ανάλογα με τις εκάστοτε απαιτήσεις

      τώρα σε ότι αφορά την επιλογή........η αποψή μου?
        Στις μέρες μας υπάρχουν άπειρες σχετικές επιλογές και στην ουσία έχει δημιουργηθεί ένα trend απόκτησης outboard preamps......όσο και αν δεν μου αρέσουν τα trends είμαι υπέρμαχος της λογικής “κατάλληλο preamp ανά περίσταση” καθώς οδηγεί σε μια πιο “αγνή” προσέγγιση του θέματος sound shaping βασισμένη κυρίως στο perfect matching πήγης - μικροφώνου - προενίσχυσης .

        Βέβαια σε ένα ρεαλιστικό σενάριο είναι αδύνατον (αλλά και άσκοπο) κάποιος να μπορεί να έχει στην διάθεση του το σύνολο των διαφορετικών προενισχυτικών σχεδιάσεων. Αυτό που  μπορεί να κάνει είναι να “ακούσει” όσο το δυνατόν περισσότερες σχεδιάσεις και να επιλέξει αυτές που θα καλύψουν με τον καλύτερο τρόπο τις διαφορετικές καταστάσεις και προκλήσεις που θα συναντήσει (και αν υπάρχουν βέβαια) και που βέβαια έχουν σκοπό και νόημα στην γενικότερη σχεδίαση του signal chain...δεν έχει και πολύ νόημα η ύπαρξη 3-4 διαφορετικών High End προενισχυτών χωρίς τα ανάλογα μικρόφωνα, επεξεργαστές,μετατροπείς κλπ.......αν πάλι πρέπει να επιλεγεί μία και μόνο προενίσχυση, νομίζω πως η καλύτερη επιλογή είναι η πιό ευέλικτη κατασκευαστικά και λειτουργικά και μάλλον "ουδέτερη" ηχητικά ( κάτι που βέβαια εξαρτάται από το σεταπ και τις ιδιαίτερες ανάγκες του καθενός....) ώστε να μπορεί να ανταπεξέλθει ικανοποιητικά σε όλες (ή στις περισσότερες) τις περιπτώσεις.

      Είναι λογικό λοιπόν να καταλήξουμε πως δεν υπάρχει "ONE PREAMP TO RULE THEM ALL"  αλλά πολλές διαφορετικές επιλογές άλλες πιο “ευέλικτες” ηχητικά, άλλες πιο “ιδιαίτερες” πάντα όμως εξίσου σημαντικές στην διαμόρφωση του εκάστοτε επιθυμητού αποτελεσματος. Πολλοί θεωρούν πως η επιλογή και η ποιότητα του μικροφώνου είναι πολύ πιο σημαντική από το στάδιο της προενίσχυσης......προσωπικά διαφωνώ......η επιλογή και η ποιότητα της προενίσχυσης είναι εξίσου αν όχι και πιο σημαντική. Και ο λόγος είναι απλός....ένα μέτριο μικρόφωνο θα αποδόσει στο μέγιστο και θα αναδείξει τις όποιες αρετές του με την κατάλληλη ενίσχυση ενώ βέβαια ένα high end μικρόφωνο θα δείξει το πραγματικό του πρόσωπο μόνο με το κατάλληλο preamp matching ενώ πολλές φορές ένα κακό preamp μπορεί να ρίξει πολύ την απόδοση και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά πολύ ακριβών μικροφώνων (ειδικά τα πιο “ιδιότροπα” κλασσικά tube μεγάλου διαφράγματος είναι πολύ εύκολο να ακουστούν “λεπτά”, unfocused και θολά εξ'αιτίας μιας κακής προενίσχυσης).

      Δεν πρέπει επίσης να παραβλέψουμε την σημασία και την επίδραση της προενίσχυσης και στην περίπτωση που μιλάμε για ηλεκτρικά όργανα σε direct σύνδεση όπως συνθεσάιζερ, ηλεκτρικά πιάνα και ηλεκτρικό μπάσο ή κιθάρα, όπου ναι μεν δεν παρεμβάλεται μικρόφωνο αλλά και πάλι η ενίσχυση του σήματος σε παίζει καταλυτικό ρόλο στην διαμόρφωση της τελικής χροιάς του, είτε διατηρώντας το transparent είτε χρωματίζωντας το με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του preamp.
×
×
  • Δημοσιεύστε κάτι...

Τα cookies

Τοποθετήθηκαν cookies στην συσκευή σας για να είναι πιο εύκολη η περιήγηση στην σελίδα. Μπορείτε να τα ρυθμίσετε, διαφορετικά θεωρούμε πως είναι OK να συνεχίσετε. Πολιτική απορρήτου

  OK